Stop met het ondervragen van je tiener

Als moeder is het normaal om te willen weten wat er in het leven van je kind aan de hand is. Je tiener ondervragen is echter misschien niet de beste optie. Ontdek waarom dat zo is.

Geschreven en geverifieerd door de psycholoog Elena Sanz Martín.

Laatste update: 22 december, 2022

Door je tiener te ondervragen, wordt de emotionele afstand tussen jullie alleen maar groter en wordt de communicatie moeilijker. Dit is de reden waarom.

Je komt thuis van je werk en je partner vraagt je: hoe is het gegaan? Heb je dat project opgeleverd? Was je vergadering uitgesteld? Ben je op weg naar huis nog naar de winkel geweest? Het is al overweldigend als je het je alleen maar voorstelt of niet? Waarom onderwerpen we onze kinderen dan wel aan dit soort ondervragingen?

Dit is een fout die veel ouders maken en het is begrijpelijk. We willen weten of het goed gaat met onze kinderen. Of ze academische of sociale problemen hebben. We willen ook de meest relevante gebeurtenissen van hun dag weten.

We beginnen ze dan te ondervragen zonder er rekening mee te houden dat de tijd, plaats en manier waarop we dat doen vaak niet de meest geschikte zijn.

Dit kan werken als kinderen jong zijn. Hoewel het nog steeds ongebruikelijk is om meer dan een eenvoudig en eenlettergrepig antwoord uit hen te krijgen. Als de communicatie echter eenmaal de adolescentie bereikt, dan zullen adolescenten weigeren om informatie te verstrekken als de communicatie uitsluitend uit dit soort eenrichtingsdynamiek blijft bestaan.

Waarom zou je je tiener niet moeten ondervragen?

We vergeten vaak dat onze kinderen behalve kinderen ook mensen zijn. Wanneer je met een collega, vriend of familielid praat, dan neem je niet je toevlucht tot een ondervraging of stel je eisen.

Op dezelfde manier als je wilt dat de communicatie met je tiener soepel verloopt, dan moet je hem met respect behandelen en ernaar streven om een vertrouwensband op te bouwen.

Door je tiener te ondervragen, suggereer je allereerst dat je hem niet vertrouwt. Je plaatst jezelf in een positie van superioriteit die verantwoordelijkheid uitstraalt en de wens om controle over je kind uit te oefenen, iets dat op deze leeftijd over het algemeen voor jonge mensen onaanvaardbaar is.

Met deze dynamiek hoef je dus alleen maar vragen te stellen, antwoorden te eisen en je kind te dwingen ze aan je te geven. Er is geen dialoog, gesprek of wederkerigheid. In feite is de relatie zo meer die van een baas en een werknemer of die van een politieagent en een verdachte. Het is zo niet die van twee mensen die elkaar liefhebben, steunen en begeleiden.

Je tiener heeft je nog steeds nodig

Veel ouders denken dat een ondervraging, ook al is het niet de beste, de enige manier is om met hun kinderen te communiceren en erachter te komen wat er in hun leven aan de hand is. Ze beweren dat de jongere sinds de puberteit afstandelijk, geïsoleerd of op zijn vriendschappen gefocust is. Ze delen bovendien hun privéleven niet meer met hun ouders.

De adolescentie is inderdaad een grote paradigmaverschuiving. Het gezin is niet langer het middelpunt van de wereld van het kind en vriendschappen en sociale kringen met leeftijdsgenoten krijgen een prioritaire rol.

Dit betekent echter niet dat je puberende kind het advies, de genegenheid en de steun van zijn ouders niet wil en nodig heeft. Familierelaties van genegenheid en vertrouwen zijn zeer voedzaam en gedurende het hele leven noodzakelijk. En dit geldt vooral in een fase die zo complex en delicaat is als de adolescentie.

Hoe benader je je tiener zonder hem te ondervragen?

De vraag is dus, “Hoe kan ik mijn kind benaderen zonder hem of haar met vragen te overweldigen?” De sleutel is om naar een liefdevolle, harmonieuze en gezonde relatie te streven. Het zou geweldig zijn om de band van kinds af aan te versterken, maar het is nooit te laat om de opvoedingsstijl van je kind te beginnen of te veranderen.

Je moet daarom allereerst altijd bereid zijn om te luisteren. Soms wil je kind spontaan zijn ervaringen met je delen of heeft hij je advies nodig. Let op die momenten op, pas je vijf zintuigen op je kind toe. Laat zien dat je er voor hem bent. Zorg er tegelijkertijd voor dat je je kind niet veroordeelt of de les leest wanneer hij of zij zich openstelt.

Als ze met een probleem of twijfel naar je toe komen en je ze vanwege hun slechte gedrag of slechte besluitvorming op hun kop geeft, dan zullen ze zich afsluiten en waarschijnlijk vermijden om de volgende keer met je te communiceren. Adviseer ze, ja, maar oordeel niet over hen. Wees ondersteunend.

Tot slot is het belangrijk dat communicatie natuurlijk en tweerichtingsverkeer is. Met andere woorden, sta ook open voor je kind. Praat met hem over jouw kindertijd of over wat er in je dagelijkse leven gebeurt.

Deel je ervaringen en emoties met je kinderen, zodat ze voelen dat het iets wederkerig is en dat vertrouwen wederzijds is. Dit zal voor jullie beiden erg prettig en verrijkend zijn.