De belangrijkste psychologische problemen bij adolescenten
Het verschijnen van bepaalde onregelmatigheden in de redenering of het gedrag van jonge mensen is heel gewoon. De ernst van deze zaken hangt af van hun achtergrond, vooral als ze te maken hebben met een stoornis. Daarom gaan we in dit artikel enkele van de belangrijkste psychologische problemen die bij adolescenten voorkomen met je delen.
De adolescentie is een ingewikkelde levensfase, zowel voor kinderen als voor ouders. Er zijn namelijk veel lichamelijke, sociale en psychologische veranderingen die in deze tijd plaatsvinden. Vaak hebben minderjarigen ook de neiging de dialoog met hun oudsten te blokkeren en hen ervan te weerhouden te ontdekken wat er aan de hand is. Lees daarom verder en ontdek wat de aanwijzingen zijn die je alert moeten maken.
Soorten psychologische problemen in de adolescentie
De meeste psychologische stoornissen bij adolescenten kunnen in twee hoofdsoorten verdeeld worden:
- Leerproblemen: zoals aandachtstekort met of zonder hyperactiviteit, dyslexie en dyscalculie, onder andere.
- Emotionele en gedragsproblemen: hiertoe behoren stemmingsstoornissen, eetstoornissen en adolescentencrises (zoals opstandigheid, sociaal isolement, angst, stoornis in het middelengebruik, e.a.).
De belangrijkste psychologische problemen waar adolescenten aan lijden
Zoals we al gezegd hebben, kunnen in dit stadium enkele veranderingen in gedrag of in informatieverwerking verwacht worden. De hersenen van de adolescent zijn namelijk volop in ontwikkeling. Sommige van deze tekenen kunnen echter ook wijzen op de aanwezigheid van enkele specifieke psychische problemen, die zich meestal in de adolescentie openbaren. Neem dus nota van de meest voorkomende situaties die jongeren meemaken.
1. Stress
Bij adolescenten manifesteert stress zich meestal als een mengeling van angst en depressie of als gedragsstoornissen. Net als bij volwassenen hebben sommige kinderen er meer last van dan andere, wat het brede scala van symptomen verklaart.
De belangrijkste symptomen van stress zijn:
- Overeten of minder eten dan voorheen
- Verhoogde vermoeidheid
- Nerveusheid
- Concentratieproblemen
- Sociaal isolement
- Slecht humeur
- Depressie
Veel voorkomende oorzaken van stress in de adolescentie:
- Problemen om in hun leeftijdsgroep te passen
- Pesten op school of cyberpesten
- Gebrek aan vrienden
- Veelvuldige ruzies met ouders
- Relatiebreuken
- De scheiding van hun ouders
2. Angst
Hoewel het heel gewoon is om te zien dat jongeren angstiger zijn dan kinderen, is het toch belangrijk om angst binnen bepaalde grenzen te houden, zodat het geen negatieve invloed op hen heeft. Angstige adolescenten hebben bijvoorbeeldde neiging erg perfectionistisch en onzeker over zichzelf te zijn. Ze hebben in het algemeen ook voortdurend goedkeuring van anderen nodig. Degenen met deze aandoening zijn vaak wantrouwend tegenover anderen en angstig voor allerlei situaties.
Ook kan er sprake zijn van angstcrises of -aanvallen, die plotseling en intens opkomen. De volgende symptomen zijn daar enkele voorbeelden van:
- Hartkloppingen
- Trillingen
- Spijsverteringsproblemen
- Duizeligheid
- Zweten
- Pijn op de borst
- Kortademigheid
- Gevoel van doodgaan
3. Agressiviteit
Het is gebruikelijk dat er in de adolescentie momenten van spanning en grotere agressiviteit zijn dan in de kindertijd, vooral als ze in een vijandige omgeving geleefd hebben.
Het is belangrijk dat waarden die met geweld samenhangen thuis niet doorgegeven worden, zodat kinderen en jongeren het niet naturaliseren en op andere gebieden herhalen.
Enkele oorzaken van agressiviteit bij jongeren kunnen onder andere de volgende zijn:
- Geestelijke stoornissen of ziekten
- Een gewelddadig gezinsmilieu
- Biologische of neurofysiologische factoren
- De afwezigheid van steun- of referentiefiguren
- Een onproductief onderwijssysteem
Veel adolescenten kunnen in deze fase agressiever worden dan ze vroeger waren. Hoewel dit aan veel factoren te wijten kan zijn, zijn de belangrijkste oorzaken geestesziekte, gebrek aan steun, of leven in een vijandige gezinsomgeving.
4. Depressie
Het is gebruikelijk dat veel adolescenten een slecht humeur hebben, omdat ze in korte tijd veel veranderingen doormaken en zich met grote snelheid moeten aanpassen. Daarom is de diagnose van depressie bij jongeren vaak moeilijk, hoewel we goed op de volgende tekenen moeten letten:
- Een plotselinge toename of afname van het lichaamsgewicht
- Angst om te sterven
- Vermoeidheid of weinig energie
- Slaapproblemen, door overmaat of gebrek
- Lage stemming en verhoogde neiging tot prikkelbaarheid
- Verlies van belangstelling voor alles wat ze vroeger deden of leuk vonden
- Gevoelens van ontoereikendheid
- Overmatige gejaagdheid of traagheid
- Concentratieproblemen
5. Anorexia en boulimia
De meest voorkomende eetstoornissen bij adolescenten zijn anorexia en boulimia. Beide worden gekenmerkt door een obsessieve relatie met voedsel en gewicht, en zelfs een vervorming van het lichaamsbeeld. De jongeren die het meest vatbaar zijn voor deze stoornissen zijn het meest perfectionistisch, onzeker en controlerend over hun uiterlijk.
De volgende symptomen kunnen ons doen vermoeden dat er sprake is van een eetstoornis:
- Overmatige angst om aan te komen of zwaarlijvig te worden, zelfs als ze ondergewicht hebben.
- Verandering van lichaamsbeeld. Mensen hebben het gevoel dat ze te zwaar zijn en zien zichzelf als zwaarlijvig.
- Bij vrouwen kan, als ze hun eerste menstruatie al gehad hebben, die zelfs twee of drie cycli achter elkaar verdwijnen.
- Overdreven gewichtscontrole om het net boven het verwachte minimum te houden, in verhouding tot hun lengte en leeftijd.
Wat betreft de belangrijkste psychologische problemen bij adolescenten
Het is belangrijk dat we psychologische problemen bij adolescenten zo snel mogelijk ontdekken om samen met hen tijdig naar oplossingen te zoeken. Ouders moeten daarom begrip tonen, geduld hebben, en vooral de steun geven die ze nodig hebben.
Adolescenten maken een ingewikkelde periode door. De begeleiding van volwassenen is dus van cruciaal belang om die zo goed mogelijk door te komen. Bij het geringste vermoeden dat je kind aan een of ander psychologisch probleem lijdt, is het daarom belangrijk om gespecialiseerde hulp te zoeken. Op die manier kan de oorzaak van hun lijden namelijk zo snel mogelijk gediagnosticeerd en behandeld worden.
Alle aangehaalde bronnen zijn grondig gecontroleerd door ons team om hun kwaliteit, betrouwbaarheid, actualiteit en geldigheid te waarborgen. De bibliografie van dit artikel werd beschouwd als betrouwbaar en wetenschappelijk nauwkeurig.
- Herrera Santi, P. (1999). Principales factores de riesgo psicológicos y sociales en el adolescente. Revista cubana de Pediatría, 71(1), 39-42.
- Ocampo, D. B., & Palos, P. A. (2011). Control parental y problemas emocionales y de conducta en adolescentes. Revista colombiana de psicología, 20(1), 27-41.
- Espada, J. P., Méndez, X., Griffin, K., & Botvin, G. J. (2003). Adolescencia: consumo de alcohol y otras drogas. Papeles del psicólogo, 84(23), 9-17.
- Gallegos, W. L. A. (2013). Agresión y violencia en la adolescencia: la importancia de la familia. Avances en psicología, 21(1), 23-34.
