De vaderrol bij de opvoeding van kinderen

Ouderschap is niet alleen de taak van de moeder. De rol van papa is ook ontzettend belangrijk voor de ontwikkeling van een kind.

Beoordeeld en goedgekeurd door de psycholoog María Alejandra Castro Arbeláez.

Geschreven door Zuleyvic Adriana Cuicas

Laatste update: 22 december, 2022

Papa is een centrale figuur in de emotionele en fysieke ontwikkeling van een kind. De vader moedigt hem aan om verantwoordelijkheid te nemen. De vader stimuleert hem om de wereld onbevangen te ontdekken. De vaderrol tijdens het ouderschap is belangrijk om de zelfstandigheid van zijn kind te helpen ontwikkelen.

De vaderrol omvat een aantal cruciale functies in het leven van het kind. Die kunnen eventueel ook worden uitgevoerd door de moeder, een familielid of, in sommige gevallen, een onderwijsinstelling.

Voordat de baby wordt geboren, wordt de relatie die elke ouder heeft met zijn kind via de moeder opgebouwd. Zij heeft immers de natuurlijke verbinding met het kind tijdens de gehele zwangerschap. In die tijd is het heel belangrijk dat de vader de moeder ondersteunt. Laten we namelijk niet vergeten dat zij in deze fase veel veranderingen ondergaat.

De vaderrol en de band tussen vader en kind

Maar er is ook al een band tussen de vader en de baby, terwijl deze nog in de baarmoeder zit. Vooral als de vader- of vaderfiguur in deze periode actief betrokken is.

Zodra de baby is geboren, heeft de vader de mogelijkheid om de band met zijn kind hechter te maken. Deze band tussen papa en baby wordt gevoed door kleine dingen. 

Het gaat om eenvoudige taken waarbij de vader meedoet, zoals het dragen van de baby in zijn armen of slapen met hem. Telkens als hij dat doet, associeert de baby de geur en de stem van zijn papa met momenten die hem een veilig en fijn gevoel geven.

In deze eerste fase van de groei van de baby is het erg belangrijk dat mama ruimte geeft aan papa. Alleen op die manier kan ook hij deelnemen aan het grootbrengen van het kind.

Wanneer de vader actief deelneemt aan kleine dagelijkse taken, zal de baby zich aan hem hechten. Zijn kleine kindje zal hem vertrouwen, hem zien als iemand die voor hem zorgt. Dit soort gevoelens helpen de baby om een solide basis voor zelfrespect te ontwikkelen.

De vaderrol is noodzakelijk als een soort derde ruimte, los van de “ideale wereld” waarin de moeder en het kind bestaan. De baby heeft deze “derde ruimte” ook nodig om te kunnen groeien.

De vader is een voorbeeld voor het kind

De vaderrol blijft niet onopgemerkt in de ogen van de kinderen. Ook niet als die rol soms wordt overgenomen door een man die niet de biologische vader van het kind is. Zijn aanwezigheid, plaats en daden voeden en definiëren ook de persoonlijkheid van het kind, die elke dag dingen leert.

Het bieden van een veilige ruimte is één van de belangrijkste functies van de ouder. Ouders zijn de figuren die steun en veiligheid voor het kind waarborgen. Deze interactie helpt het kind zijn persoonlijkheid te ontwikkelen met de nodige vrijmoedigheid om zich aan te kunnen passen aan de buitenwereld.

De constante uitdaging aangaan om een aanwezige en actieve ouder te zijn in de emotionele en sociale opvoeding van je kind zal een verschil maken. Dit is een prachtige uitdaging die het kind helpt te groeien.

Het helpt tevens om op een evenwichtige manier als mens op te groeien, omdat één van de functies van de vader is, het kind een code aan te bieden die als een moreel kompas kan dienen.

Een aanwezige ouder maakt verschil

Een aanwezige en actieve ouder is een centrale figuur in het leven van een kind. Als de band hecht is, dan is de vader iemand die ook waarden kan overbrengen, grenzen kan stellen. Hij zal worden gehoord door zijn kind.

Je kind zal een vader hebben die bij huishoudelijke taken wordt betrokken. Hij zal de rol op zich nemen van begeleiden en steunen, samen met de moeder.

In het verleden hadden sommige vaders een autoritaire en afstandelijke rol.  Gelukkig is dat soort rol al lang uit de gratie geraakt. Het is vervangen door een nauwere, warmere en meer evenwichtige rol.

Een vader deelt tegenwoordig veel taken met zijn vrouw. Samen doen zij de huishoudelijke klusjes, zorgen zij voor het levensonderhoud, betalen de rekeningen. Beiden zijn zij actieve, opvoedende ouders.

Gelukkig neem de moderne vader  al die rollen op zich. Al die gezamenlijke taken van luiers verschonen, kleren wassen, de baby voeden en het huishouden financieel ondersteunen, spelen een fundamentele rol in de emotionele ontwikkeling van het kind.

De vaderrol is belangrijk voor de ontwikkeling van het kind

Kinderen van wie de vader erg betrokken is bij hun opvoeding, presteren doorgaans beter in het leven dan degenen die geen actieve vaderfiguur hadden tijdens hun ontwikkeling als kind. Daarnaast zal een vader die tijdens de kindertijd partner was van de moeder, ook invloed van betekenis hebben tijdens de adolescentie.

Kinderen die opgroeien zonder een vaderfiguur vertonen vaak stoornissen tijdens de adolescentie. Dat komt doordat ze moeite hebben hun eigen identiteit te vinden.

Deze jonge mensen kunnen lijden aan onzekerheid, eenzaamheid en depressie. En dat zijn problemen die kunnen resulteren in falen op school, drugsgebruik en losslaan. Het is dus heel belangrijk voor een kind iemand in zijn leven te hebben die de vaderrol op zich neemt.