Ontdek hoe een goede gezinsleider te zijn

Een gezinsleider moet in staat zijn naar ieders behoeften te luisteren, iedereen in staat stellen zich uit te drukken, en afspraken vast te leggen.

Wanneer paren de beslissing nemen om een gezin te stichten, stellen velen zich vooral zondagse lunches, vieringen, of emotionele schoolgebeurtenissen voor. Maar om van die dingen te kunnen genieten, moeten elke dag eindeloos veel beslissingen genomen worden. Van het aanvaarden van een voltijdse baan tot verhuizen naar een kleinere stad. Gezinnen worden gaandeweg gevormd, maar we weten niet altijd hoe. Toch is het belangrijk even stil te staan bij wat jou tot een goede gezinsleider maakt. Vervolgens moet je deze overdenking in de praktijk brengen.

Gezinnen zijn veranderd…

Lange tijd was het normale gezinsmodel er een waarbij het gezag zich concentreerde op één enkele persoon, meestal de vader. Jongens en meisjes moesten zich beperken tot gehoorzamen en het volgen van de regels. Er was verder weinig ruimte voor dialoog en voor praten over emoties.

Nu, in het licht van de maatschappelijke veranderingen en op aanraden van de deskundigen, proberen veel gezinnen dit opvoedingsmodel (Engelse link) om te vormen tot een meer egalitair en symmetrisch model. Een model waarin de stem van alle samenwonenden gehoord wordt. Het doel is dan ook de bijdrage van elk gezinslid te valideren en de deelname van allen te bevorderen.

Vanuit de bewuste en respectvolle opvoeding komt de rol van volwassenen in de ontwikkeling van de kindertijd naar voren. Maar niet vanuit de plaats van autoritarisme, maar vanuit empathie en respect.

Kenmerken van een goede gezinsleider

Je wordt niet geboren als een goede gezinsleider. Dit is eerder iets dat in de loop van de tijd geoefend en geperfectioneerd wordt. Toch helpen bepaalde persoonlijke eigenschappen om die rol beter te vervullen, zoals die welke we hieronder met je delen.

Een goede gezinsleider is responsief

Dit impliceert dat hij of zij opmerkzaam is voor de behoeften van anderen en tegelijk voor de sociale veranderingen en de context die hem omringt. Zo is hij in staat in te zien dat omstandigheden veranderen. En dat misschien de manier waarop de familie gewend is bepaalde situaties op te lossen niet meer functioneel is en moet veranderen.

Onderhoudt een open en vloeiende communicatie met alle gezinsleden

Communicatie is meerzijdig en pro-actief op zo’n manier dat ze bijdraagt tot het versterken van de familiebanden. Een goede leider wacht niet tot situaties zich voordoen. Hij of zij pakt ze eerst aan en probeert banden van vertrouwen en nabijheid te scheppen. Dit is niet gebaseerd op hun gezag of hiërarchie binnen het gezin, maar op zorg voor het scheppen van een warme en comfortabele sfeer voor alle gezinsleden.

Zoekt te onderhandelen

Een positieve gezinsleider streeft er niet naar zijn of haar beslissingen op te leggen, maar probeert eerder tot overeenkomsten te komen. Wanneer dit niet mogelijk is of wanneer de zaak van belang geen onderwerp is waarover we niet kunnen onderhandelen, probeert een goede gezinsleider redenen uit te leggen.

Denk bijvoorbeeld aan jongere kinderen die geen groenten willen eten. Probeer dan een klimaat van begrip te scheppen en leg ze de voordelen van het wel eten uit. Ondanks de weigering geeft de leider niet toe aan zijn of haar standpunt en probeert een manier te vinden om beide partijen tevreden te stellen.

Sterke gezinsleiders kennen zichzelf

Om een goede gids te zijn, moet je je eigen sterke kanten en beperkingen kennen. Zo is het gemakkelijker de omstandigheden te herkennen waarin we onze tekortkomingen op anderen projecteren en te voorkomen dat we dat doen.

Om goed ouderschap te begeleiden is het bovendien belangrijk dat je kunt nadenken over je eigen opvoeding, over wat je ouderlijke modellen waren, en kunt kiezen wat je zou willen behouden en wat je zou willen veranderen.

Enkele tips om een goede gezinsleider te zijn

Er zit veel ruimte tussen onze woorden en onze daden. Alledaagse situaties verhinderen ons vaak de nodige gematigdheid te bewaren om bepaalde omstandigheden te benaderen. Goede relaties worden echter dagelijks gecultiveerd en dat vergt tijd en oefening.

Om een goede gezinsleider te worden, kun je de volgende tips toepassen:

• Breng tijd door met je gezin: Het delen van vrijetijdsplannen, en niet alleen van plichten, is essentieel, zodat iedereen deel kan uitmaken van elkaars dagelijks leven. Vertel je kinderen bijvoorbeeld hoe je werkdag was of wat je moeilijkheden waren. Dit versterkt niet alleen de banden, maar ‘vermenselijkt’ de relaties.
• Ken jezelf: Mensen veranderen hun smaak, aspiraties en interesses gedurende het leven. Vaak blijven we achter met een oud beeld van onze partners. Het is dus van essentieel belang opnieuw contact met hen te maken. Dit om tot een goed samenleven en een verrijkende ervaring te komen. Ook kunnen we zo van elkaar leren.
• Beheers je emoties: Dit verandert de gezinsomgeving in een veilige en betrouwbare ruimte waar mensen hun emoties kunnen uiten en steun vinden. Ouders hoeven geen angst in te boezemen, maar vertegenwoordigen veeleer de onvoorwaardelijke toevlucht waartoe de leden zich kunnen wenden als ze met moeilijkheden geconfronteerd worden.
• Maak ruimte voor dialoog, stel vragen: Het is belangrijk de gewoonte te ontwikkelen om te vragen hoe het met de ander is, hoe het met hem gaat, hoe hij zich voelt. Het is niet alleen een manier om belangstelling te tonen, maar ook om de ruimte te scheppen om te spreken.

Het is belangrijk om verwachtingen aan te passen aan de werkelijkheid

Tot slot is het in de rol van een goede gezinsleider belangrijk om verwachtingen te herkennen en te scheiden van de werkelijkheid. Kinderen worden vaak onder druk gezet om die rolmodellen te zijn die de ouders voor ogen hebben. Dit gaat ten koste van het opgeven van hun eigen wensen. Dit veroorzaakt veel ongemak en leed bij minderjarigen.