Laat kleine kinderen dingen zelf doen

Als je kleine kinderen toestaat dingen op eigen houtje te doen, help je ze voor zichzelf te zorgen en dat heeft invloed op hun gevoel van eigenwaarde.

Heb je je ooit afgevraagd waarom het belangrijk is dat jonge kinderen dingen zelf doen? Als je dat nog niet gedaan hebt, is het een goed moment om over dit onderwerp te leren. Het houdt namelijk rechtstreeks verband met het aanleren van autonomie.

Veel ouders beweren dat het ongepast is om hun kinderen dingen zelf te laten doen uit angst dat ze gekwetst of gefrustreerd zullen raken. Dit is echter normaal en noodzakelijk tijdens de kindertijd. Het leert ze namelijk dat het leven vol tegenstrijdige gevoelens en emoties zit.

Bovendien zijn jonge kinderen onafhankelijke en autonome mensen, die het recht hebben om in vrijheid te groeien, te experimenteren en zich te ontwikkelen. Dit betekent niet dat ouders zich uit hun rol moeten terugtrekken, integendeel. Ze moeten hun kleintjes de voorwaarden bieden om de wereld te verkennen in veilige en beheerste omstandigheden. Ook moeten ze hen altijd met respect en liefde begeleiden.

De voordelen van het bevorderen van autonomie bij kinderen

Kinderen de mogelijkheid geven om dingen alleen te doen is niets anders dan hen begeleiden in de ontwikkeling van zelfstandigheid.

Praktisch gezien draagt autonomie talrijke voordelen in zich bij de psychologische ontwikkeling van zuigelingen. Hieronder vertellen we je al het leerzame dat ze hiervan opdoen:

• Ze leren voor zichzelf op te komen, wat hun gevoel van zelfvertrouwen en eigenwaarde beïnvloedt.
• Ze ervaren de moeite om iets ‘niet te kunnen’. Dit moedigt hen aan het opnieuw te proberen. Tegelijk leren ze een tolerantie voor frustratie te ontwikkelen.
• Kinderen worden zich bewust van het gevoel van inspanning en verantwoordelijkheid: Ze begrijpen dat er prestaties zijn die met hard werken bereikt worden en dat alle handelingen hun consequenties hebben.
• Ze erkennen hun mogelijkheden en ontplooien hun potentieel. Als je ze verhindert dingen zelf te doen of ze overbeschermt, zijn ze weerloos voor het echte leven. Bovendien maakt het hen afhankelijk en angstig.
• Ze beginnen voor zichzelf beslissingen te nemen.
• Ze verwerven gereedschap om elke tegenslag het hoofd te bieden.

Hoe je kinderen kunt helpen om dingen zelf te doen

Autonomie wordt niet van de ene dag op de andere bereikt, maar beoefen je elke dag onder de juiste omstandigheden.

Daarom moeten volwassenen de context zo aanpassen dat hun kleintjes vrij hun eigen ervaringen kunnen opdoen.

Het is belangrijk op te merken dat wat voor sommige kinderen werkt, voor andere niet werkt. Daarom is het belangrijk onze kinderen te kennen. We moeten rekening houden met hun angsten, hun gevoelens en de manier waarop ze hun emoties uiten.

Daarom delen we vandaag enkele praktische tips om de autonomie van je kind te bevorderen. Let dus op!

Denk aan overgangssituaties

Voordat je kind bij zijn grootouders blijft slapen, moet je een plan bedenken zodat hij of zij meer uren alleen op deze plek kan blijven.

Op die manier stel je het kind in staat zijn emoties in dit scenario te ontdekken en tegelijk strategieën te ontwikkelen om de angst op een gezonde manier te kanaliseren.

Vraag hoe ze zich voelen

Hoeveel initiatief het kind ook heeft gehad bij het organiseren van een plan, het is belangrijk om in de gaten te houden hoe ze zich tijdens de ervaring voelen en het beheer van hun emoties te begeleiden.

Net als volwassenen kunnen kinderen van gedachten veranderen of kunnen de dingen heel anders lopen dan ze zich hadden voorgesteld.

Het is ook belangrijk om onze kinderen duidelijk te maken dat het oké is om berouw te hebben en dat we er niet boos over zullen worden. Ze kunnen zich altijd tot ons wenden als ze zich ergens niet prettig bij voelen.

Zet je kinderen niet onder druk om iets zelf te doen

Vaak laten we ons meeslepen door onze eigen verlangens of angsten en versnellen we de timing van anderen. Maar je moet begrijpen dat elk kind zijn eigen ritme heeft en dat er bepaalde prestaties zijn die met de leeftijd bereikt worden.

Begeleid en leg uit

Om kinderen dingen zelf te laten doen, hebben ze wat informatie en begeleiding nodig. Dit betekent niet dat we ons moeten opdringen hoe ze bepaalde activiteiten doen. Maar wel dat we ze begeleiden om op een veilige manier te experimenteren.

Je laat een kind niet de straat oversteken zonder eerst te vertellen dat het op het verkeerslicht moet letten of naar beide kanten moet kijken. De instructies moeten dus duidelijk en eenvoudig zijn, aangepast aan hun niveau van begrip.

Moedig ze aan en versterk ze om dingen zelf te doen

Bij zowel successen als mislukkingen is het belangrijk kinderen te motiveren, te steunen en aan te moedigen. Hun prestaties erkennen en hen feliciteren is goed, maar je moet ze ook leren van het proces te genieten, wat het resultaat ook mag zijn.

De rol van de volwassene is om te begeleiden en te reguleren

Als je geconfronteerd wordt met de vraag of kinderen dingen op eigen houtje moeten doen, is het antwoord ja. Het is belangrijk dat we ze een ruimte geven waarin ze zichzelf op de proef kunnen stellen. Veiligheid en autonomie ontwikkelen zich namelijk in de loop van de tijd en met oefening.

Het is goed te bedenken dat wanneer processen meer versneld worden dan nodig is, er in de toekomst tekortkomingen of moeilijkheden kunnen opduiken. Een erg starre volwassene kan een afhankelijk kind opvoeden, terwijl een al te afstandelijke ouder tot een onzeker kind kan leiden.

In elk geval is het het handigst om ervaringen met een toenemende mate van autonomie aan te bieden: eerst toestaan dat ze zelf hun kleren kiezen of het speelgoed dat ze gebruiken opbergen en dan alleen naar de bakker gaan.

Om af te sluiten moeten we bedenken dat de rol van volwassenen bestaat uit begeleiden en regelen. Het gaat erom de timing van elk kind te respecteren, zonder ons te laten meeslepen door onze eigen verwachtingen of door onze eigen angsten. Daartoe moeten we nadenken over ons eigen handelen (Spaanse link). Dit aspect is namelijk de sleutel voor de opvoeding en vorming van onze kleintjes.