Het ladderspel om kinderen te helpen met emoties

Het ladderspel is een effectief hulpmiddel om kinderen te leren de emoties die ze in bepaalde situaties voelen te herkennen.

Geschreven en geverifieerd door de psycholoog Mara Amor López.

Laatste update: 22 december, 2022

Het ladderspel is een heel effectieve techniek om kinderen te helpen de emoties te herkennen die ze in bepaalde situaties voelen. Als iets wat ze doen of willen niet gaat zoals verwacht, raken kinderen gefrustreerd. Als een stuk speelgoed van hen wordt afgepakt, kunnen ze boos worden en gaan schreeuwen of slaan. Dit komt omdat ze de emoties die ze voelen niet kunnen beheersen.

Vaak gedragen kinderen die gewelddadig lijken zich zo omdat ze niet weten hoe ze met hun emoties moeten omgaan. Ze uiten zich dan uiteindelijk door middel van negatief gedrag. Daarom is emotionele intelligentie zo belangrijk. Die kan namelijk bepalen hoe het kind zich gedraagt.

Hoe bereid je het ladderspel van emoties voor?

Deze techniek is gebaseerd op de trein van emoties van de psycho-pedagogisch werker José Javier Sobrino González. Het werkt zowel bij jongere als bij oudere kinderen. Dit spel is ideaal voor wie nog geen controle heeft over zijn emoties en het hangt nauw samen met emotionele intelligentie.

Wat heb je nodig om het ladderspel in praktijk te brengen? Je hebt 5 vellen papier nodig in je lievelingskleur en een stift of potlood.

En wat nu? Schrijf op elk van de papieren het volgende:

1. Wat is er gebeurd?
2. Wat denk ik?
3. Hoe voel ik me?
4. Wat heb ik gedaan?
5. Het resultaat.

De stappen die je bij het ladderspel moet volgen

Nu gaan we stap voor stap bekijken hoe je dit spel kunt uitvoeren.

• Leg de stukjes papier op de grond in de vorm van een ladder. De eerste trede is het papier waarop staat “Wat gebeurde er?” en de laatste is het blad waarop staat “Het resultaat”. Je kunt deze techniek gebruiken als je kind op een negatieve manier op een situatie gereageerd heeft. Je hoeft ze alleen maar op de eerste trede te zetten en de vraag “Wat gebeurde er?” te beantwoorden.
• Dan gaan ze naar de volgende en beantwoorden de vraag “Wat denk ik?”
• De derde stap dwingt ze in hun emoties te duiken door te antwoorden op de vraag “Wat voel ik?”
• Vervolgens moeten ze hun daden analyseren door te antwoorden op de vraag “Wat doe ik of heb ik gedaan?”
• Tot slot moeten ze nadenken over de voordelen die ze verkregen hebben door te reageren op de manier waarop ze deden en of ze er iets mee bereikt hebben. Daarna moeten ze het proces herhalen, maar nu moeten ze bedenken hoe de antwoorden zouden zijn als ze op een kalmere manier gereageerd hadden.

Waarom helpt het ladderspel kinderen?

Het leven is een voortdurende constructie van keuzes, en die worden bepaald door emoties. We kiezen welke kant we op gaan afhankelijk van de emoties die we voelen. Een situatie is niet wat de ene emotie of de andere veroorzaakt, maar de manier waarop we ze interpreteren.

Ouders moeten hun kinderen helpen om de meest geschikte beslissing te nemen. Deze techniek kan daarbij dus heel nuttig zijn. Laten we eens naar een voorbeeld kijken:

Situatie

Je kind speelt met een vriendje of broertje of zusje en op een gegeven moment wil het een stuk speelgoed dat een ander heeft. Dat mag echter niet van het andere kind. Je kind heeft dus twee mogelijkheden:

1. Boos worden, schreeuwen en het speelgoed in het rond schoppen, zodat jij boos op hem wordt en hem straft.
2. Begrijpen dat op dit moment het vriendje het speelgoed heeft, en dat ze er, als het vriendje klaar is, mee mogen spelen.

De meeste kinderen zullen reageren met optie 1. Leg, als de boosheid gezakt is, uit dat je op die manier niets bereikt. Op dat moment moet je het ladderspel beginnen, zodat ze beseffen dat optie 1 niet goed is en dat optie 2 beter is.

Hoe het uit te voeren

Eerst moet je kind de vragen beantwoorden in overeenstemming met wat er gebeurd is.

Hier gaan we ervan uit dat ze reageerden volgens optie 1.

• Wat gebeurde er? “Mijn vriend of broer wil me het speelgoed niet geven”.
• Wat denk ik? “Het is van mij en ik wil er nu mee spelen.”
• Hoe voel ik me? “Heel boos.”
• Wat deed ik? “Ik schreeuwde en schopte tegen het speelgoed waar we mee wilden spelen.”
• Het resultaat. “Mijn ouders werden boos en straften me, dus nu kan ik niet meer spelen.” En voel je je nu beter? “Nee.”

Nadat het kind de vragen over hoe ze reageerden beantwoord heeft, leg je uit hoe de antwoorden zouden zijn als ze reageerden zoals bij optie 2, op een meer rationele manier.

Hier gaan we ervan uit dat ze reageerden volgens optie 2.

• Wat gebeurde er? “Mijn vriendje of broertje of zusje wil me het speelgoed niet geven”.
• Wat denk ik? “Ze spelen nu met het speelgoed en ik mag met een ander stuk speelgoed spelen. Als ze klaar zijn, mag ik er ook mee spelen.”
• Hoe voel ik me? “Een beetje verdrietig.”
• Wat heb ik gedaan? “Met een ander stuk speelgoed gespeeld terwijl mijn vriend of broer of zus klaar was met het speelgoed dat ik wil hebben.”
• Resultaat. “Ik voel me beter. Ik ben niet meer boos omdat ik er later mee kan spelen.”

Dit is maar een voorbeeld, maar je kunt het in elke situatie gebruiken waar je kind een negatieve reactie heeft. Deze techniek kan ook tieners helpen met hun emoties.

Samenvattend is het ladderspel een eenvoudig en effectief hulpmiddel om kinderen te laten beseffen wat ze voelen en waarom ze reageren. Zo zullen ze stukje bij beetje beter met situaties omgaan en beseffen dat negatief reageren hen niet helpt.

Dus, telkens als je kind zijn emoties niet onder controle heeft, wat tot ongepast gedrag leidt, gebruik dan deze techniek, want die zal heel nuttig zijn. Waar wacht je nog op? Probeer het eens!