Giftige schaamte bij kinderen: hoe ontwikkelen ze het?
Het is normaal dat je je soms schaamt. Dit is iets normaals dat ons soms verdrietig maakt als onze mislukkingen aan het licht komen, zoals een fout maken bij het spreken in het openbaar of struikelen en vallen. Dit kan bij kinderen echter leiden tot giftige schaamte als ze schaamte van jongs af aan met angst associëren.
Schaamte is op zich niet erg. Dit kan zelfs positief zijn, omdat het kinderen kan helpen ongepast gedrag om te zetten in meer acceptabel gedrag. Maar wat gebeurt er als we kinderen straffen direct na een situatie waarvoor ze zich schamen? Hoe ontwikkelen kinderen giftige schaamte? We gaan deze vragen hierna behandelen.
Schaamte, een hulpmiddel om kinderen te leren
Schaamte is een gevoel dat ons helpt ongepast gedrag te verbeteren voor betere. Het is een aangeleerd cultureel gedrag en het helpt veel jonge mensen om in hun gemeenschap met elkaar om te gaan.
Verschillende culturen zorgen er echter voor dat we verschillende soorten gedrag hebben, omdat wat je in de ene cultuur kunt zien misschien niet past in een andere. Als gevolg hiervan activeert bepaald gedrag schaamte, maar dit kan van de ene plaats naar de andere veranderen. Het gevoel van schaamte is echter universeel.
Het is heel normaal dat kinderen zich soms schamen, omdat het eigenlijk iets is dat hen helpt in de samenleving te passen. Het benadrukt namelijk op een negatieve manier wanneer ze een sociale norm schenden.
Wat gebeurt er als ouders kinderen straffen na een situatie waarin ze zich schamen?
In deze gevallen kan het kind een gevoel van schaamte associëren met angst wat hun leren ervan belemmert. In plaats daarvan kunnen ze zich onvolmaakt en alleen voelen. Beide emoties samen kunnen ervoor zorgen dat het kind zich niet goed begrepen voelt of het gevoel heeft dat ze niet goed genoeg zijn.
Daarom is het altijd belangrijk dat je probeert om gedrag te corrigeren vanuit vriendelijkheid en tederheid, zodat kinderen hun les leren, maar associeer het niet met iets slechts. Op die manier blijven ze zich positief voelen en kun je helpen fouten te corrigeren zonder je als persoon minder waardevol te voelen.
Waarom ontwikkelen kinderen giftige schaamte?
Als je een kind straft voor elke fout of ongepast gedrag, kan het uiteindelijk giftige schaamte ontwikkelen. Dit kan extreme verlegenheid veroorzaken, wat hun zelfrespect en zelfvertrouwen kan aantasten. Daarom kan het ook hun leven flink beïnvloeden.
Kun je giftige schaamte doorgeven aan je kinderen? Ja, je kunt giftige schaamte op verschillende manieren overbrengen. Je bevindt je bijvoorbeeld op een openbare plaats als je kind een driftbui krijgt. Je zou je kunnen schamen en ze uitschelden. Dan is de reden voor de driftbui niet belangrijk, maar je kind zal zich alleen maar schamen.
Als dit gebeurt, kun je het beste met je kindje praten en uitleggen waarom je reageerde zoals je deed en waarom hun gedrag ongepast was. We kunnen allemaal van onze fouten leren, en onze kinderen ook.
Hoe kunnen we giftige schaamte bij kinderen vermijden?
Het is belangrijk dat ouders aan hun gevoelens en emoties werken. Je moet je ervan bewust zijn waardoor je kinderen zich schamen, om te proberen dit te verhelpen. Zoals we weten, imiteren kinderen het gedrag van hun ouders. Houd deze tips in gedachten om te voorkomen dat giftige schaamte op je kinderen wordt overgedragen:
1. Vermijd straf en berisping
Als je wilt dat je kind zijn gedrag verandert, moet je empathie tonen. Op deze manier kan je kind onderscheid maken tussen gepast en ongepast gedrag zonder dat je toevlucht hoeft te nemen tot straf.
2. Voed ze altijd op met positieve bekrachtiging
Als je je concentreert op positieve bekrachtiging, zullen de hersenen van je kind impulsen gaan beheersen en verbindingen ontwikkelen. Hoe meer je je kind begrijpt, hoe beter het deze impulsen kan sturen. Als ze echter worden bekritiseerd, zullen ze zich verzetten tegen elk gedragsbeheer.
3. Wees een voorbeeld van gedrag dat je je kinderen wilt bijbrengen
We weten allemaal dat ouders de belangrijkste rolmodellen van hun kinderen zijn. Ze accepteren automatisch dat alles wat hun ouders doen correct is. Dit betekent echter dat het moeilijk voor ze is om gedrag te vertonen dat ze thuis niet zien. Houd er dus rekening mee dat als je schreeuwt, zij dat ook zullen doen.
4. Praat open met elkaar en zorg dat je geen taboes creëert
Als je bij jouw thuis niet openlijk praat, kunnen je kinderen geheimen voor je bewaren waardoor ze zich kunnen schamen. Ze hebben de neiging om dingen te verbergen die niet worden verwoord of waarvan ze denken dat ze verkeerd zijn, en dit veroorzaakt meer schade. Daarom mogen we geen onderwerpen vermijden, zodat ze geen taboes worden.
Giftige schaamte bij kinderen vermijden
Zoals je hebt gezien, kan giftige schaamte bij kinderen onder andere onzekerheden, een laag zelfbeeld en een laag zelfvertrouwen veroorzaken. Nu je weet wat het is en hoe je kunt voorkomen dat kinderen dit probleem ontwikkelen, kun je enkele van de tips die we hier hebben besproken in praktijk brengen om te zorgen dat je deze schaamte niet van de ene generatie op de andere doorgeeft.