Wat is pediatrische neuropsychopedagogiek?

Pediatrische neuropsychopedagogiek is een discipline die neurologie, psychologie en pedagogiek integreert ten gunste van de persoon in een educatieve context.

Geschreven en geverifieerd door de docente neuropedagogiek Nadia Yépez Suarez.

Laatste update: 27 december, 2022

Je hebt vast wel eens van het woord neurowetenschappen of hersenontwikkeling bij kinderen gehoord, vooral als je informatie zoekt om je kind te ondersteunen bij zijn ontwikkeling. Wil je kennismaken met enkele kernideeën uit het veld van de pediatrische neuropsychopedagogiek? Ontdek het in de volgende paragraaf!

Neurowetenschappen

Wanneer je een artikel hoort of leest waarin het voorvoegsel neuro voorkomt, moet je denken aan het woord neurologie. Sinds mensenheugenis heeft dit vakgebied te maken met de studie van het zenuwstelsel. En dit omvat het encefalon (opgevat als dat deel van het zenuwstelsel binnen de schedel), dat bestaat uit de hersenen, de hersenstam en de kleine hersenen (het cerebellum).

Deze drie structuren zijn erg belangrijk voor leren, geheugen, emoties, enz. Met andere woorden, voor de ontwikkeling van je kind en hun gemakkelijke aanpassing aan het gezin, de school en de samenleving.

Met de technologische vooruitgang van de 20e eeuw worden steeds nieuwe ontdekkingen gedaan over hoe de hersenen werken. Experts erkennen het als het meest complexe orgaan van het menselijk lichaam. Om deze reden ontstaan verschillende neurowetenschappen, omdat ze interageren met andere disciplines, zoals de volgende:

• Biologie -> Neurobiologie
• Taal -> Neurolinguïstiek
• Anatomie -> Neuroanatomie
• Onderwijs -> Neuro-educatie (Spaanse link)

Kinderpsychologie

Het woord psychologie is afgeleid van het Griekse woord psyche, dat ‘ziel’ betekent, en logia, dat ‘verhandeling of studie’ betekent. Psychologie is de wetenschap die de mentale processen en het gedrag van de persoon bestudeert, in een poging om de specifieke manier waarop elke persoon handelt te verklaren.

Wat maakt ons anders, waarom gedragen we ons op een bepaalde manier? De psychologie legt onder ander uit dat de ervaringen die we hebben beleefd in de fysieke en sociale omgeving onze persoonlijkheid vormen.

Daarom heeft deze wetenschap verschillende takken of toepassingen. Elke tak probeert het gedrag van de persoon in een specifieke context te verklaren. Laten we er een paar bekijken:

• Kinderpsychologie bestudeert het gedrag van zuigelingen.
• Sociale psychologie bestudeert het sociale gedrag van mensen in de samenleving.
• Hoe werknemers zich gedragen, is de verantwoordelijkheid van de arbeidspsychologie.
• Klinische psychologie bestudeert het menselijk gedrag van de patiënt.
• Cognitieve psychologie bestudeert de mentale processen van mensen om kennis te verwerven.

Tegenwoordig kan cognitieve psychologie, met de bijdrage van de neurowetenschap, verklaren hoe perceptie, geheugen, aandacht, besluitvorming en probleemoplossing plaatsvinden. Deze kennis helpt opvoeders vervolgens om het leren van hun leerlingen, dat wil zeggen kinderen, te optimaliseren.

Pedagogiek en voor- en vroegschoolse educatie

Het woord pedagogiek is afgeleid van het Griekse paidos, wat ‘kind’ betekent, en agein, wat ‘leiden’ betekent. Pedagogiek is een verzameling kennis om het kind op te voeden, wat niet bedoeld is om te onderwijzen of te leiden, maar om de ontwikkeling van het kind te onderwijzen, op te leiden en te bevorderen.

Daarom is het bijvoorbeeld belangrijk dat scholen spelen bij kinderen bevorderen. Op deze manier doen ze namelijk zintuiglijke ervaringen op (het gebruik van hun zintuigen). Deze worden vervolgens cognitief verwerkt om een reactie te geven en te zorgen voor leren.

Dit leren kan kennis, vaardigheden of capaciteiten zijn. Daarom leren kinderen wanneer ze spelen en wanneer ze kunst, muziek en sport doen. Dat wil zeggen, ze ontwikkelen hun capaciteiten in sociale en culturele contexten, wat inhoudt dat ze verschillende dagelijkse ervaringen hebben in hun gezin en op school.

Als volwassenen (ouders, leerkrachten of verzorgers) moeten we dus prikkels en ervaringen bieden die de natuurlijke activiteit van het kind vergemakkelijken. En dit betekent onder andere spelen. Want het is tijdens deze activiteit dat ze verkennen, onderzoeken, vragen stellen, creëren en meer, in een sfeer van vreugde en gezond plezier. En dit bevordert het leren.

Pediatrische neuropsychopedagogiek

Na deze korte beschouwingen over de betekenis van neurowetenschappen, psychologie en pedagogiek, zijn wij van mening dat je nu een idee zou moeten hebben van wat kinderneuropsychopedagogiek is.

Zoals je misschien hebt gemerkt, is pediatrische neuropsychopedagogiek een integratieve discipline die drie disciplines samenbrengt die met elkaar verweven zijn in het voordeel van de persoon. Dat wil zeggen, het concentreert systematisch de fundamentele aspecten van deze drie disciplines in één integrerende as: namelijk de persoon in een educatieve context.

En als we het hebben over pediatrische neuropsychopedagogiek, hebben we het over de onderlinge relatie van neurologie, psychologie en pedagogiek in kennis en technieken ten gunste van begrip, ontwikkeling, leren en de transformatie van studenten in de periode waarin ze naar school gaan in de vroege kinderjaren, in het algemeen in de leeftijd van 3 tot 8 jaar.

We hopen dat je deze informatie nuttig vond. We zullen deze onderwerpen echter in de komende artikelen verder uitdiepen, dus tot snel!