Geweldloze communicatie met kinderen: 5 sleutels en aanbevelingen

Door geweldloze communicatie met je kinderen toe te passen kun je met liefde en respect een band opbouwen en harmonie thuis bereiken. Zie waarom.

Beoordeeld en goedgekeurd door de psycholoog Elena Sanz Martín.

Geschreven door Elena Sanz Martín

Laatste update: 22 december, 2022

Veel ouders ervaren communicatie met hun kinderen als een uitdaging. Zonder heel goed te weten hoe, is hun huis een echt slagveld geworden, vol geschreeuw en machtsstrijd. Ze herhalen voortdurend dezelfde zinnen, bevelen en verzoeken, zonder de gedragsverandering te bereiken die ze zoeken. Als dit jouw situatie is, ben je misschien geïnteresseerd in weten hoe je geweldloze communicatie met je kinderen kunt toepassen.

De sleutel van deze aanpak (Engelse link) is gericht op het bereiken van bewuste dialogen en gesprekken, waarin je vermijdt op de automatische piloot te spreken, maar bewust de toon en de te gebruiken woorden kiest. Ze is gebaseerd op empathie, mededogen en respect, en streeft ernaar zowel de eigen gevoelens en behoeften als die van de kinderen te begrijpen.

Om tot een gemeenschappelijke verstandhouding te komen, zijn er een reeks richtlijnen die we dagelijks kunnen toepassen. Daarover gaan we het vandaag hebben. Lees verder!

Wat is geweldloze communicatie?

De principes van geweldloze communicatie werden beschreven door de Amerikaanse psycholoog Marshall Rosenberg en beogen niets minder dan het bereiken van effectieve communicatie. Met andere woorden, een uitwisseling die ons niet alleen in staat stelt ons uit te drukken, maar ons ook in staat stelt ons verstaanbaar te maken en het doel te bereiken dat we in onze gesprekspartner zoeken.

Helaas zijn veel interacties met kinderen niet alleen onbehulpzaam, maar ook behoorlijk schadelijk. Schreeuwen, plagen, bedreigen, chanteren en bekritiseren zijn veel meer in huis aanwezig dan zou moeten en we zijn ons er vaak niet van bewust.

Maar daarnaast oefenen we ook communicatief geweld uit als we onverschillig en koud zijn tegenover anderen, als we hun emoties minimaliseren en hun verzoeken bagatelliseren. Kortom, wanneer we spreken zonder na te denken, bewogen door impulsen, en ons alleen op onszelf richten.

Al deze elementen zijn wat geweldloze communicatie wil uitroeien. En daarvoor wordt een reeks richtlijnen voorgesteld die we moeten overdenken en toepassen. Neem er nota van!

1. Pas de vier stappen van geweldloze communicatie toe met je kinderen

Om op een gezonde en passende manier te communiceren, moeten we in elke interactie een opeenvolging (Engelse link) van vier stappen volgen. Zorg dat je ze in praktijk brengt en je zult grote positieve veranderingen zien:

1. Observeer de situatie, zonder te oordelen of te evalueren, op een objectieve manier. Bijvoorbeeld, je kind heeft vuile vaat op de keukentafel laten staan.
2. Analyseer je eigen gevoelens, hoe voel je je hierdoor? In plaats van je door die emotionele impuls te laten meeslepen, neem je even de tijd om je gevoelens te zien, ze te herkennen en ze te identificeren. In dit geval kun je denken:“Ik voel me geïrriteerd en boos”.
3. Identificeer je behoeften. Waarom heeft deze gebeurtenis je zo doen voelen? Als het je ongemak en conflict veroorzaakt heeft, dan is dat omdat het tegen een van je wensen of behoeften ingaat. Welke zijn dat? Bijvoorbeeld:“Ik wil dat de gemeenschappelijke ruimten van het huis schoon en opgeruimd zijn.”
4. Druk concrete verzoeken uit. In dit vierde punt kunnen we de andere partij al meedelen hoe we ons voelen en wat we van hem of haar willen. Maar we moeten dat pas doen na het voltooien van het vorige proces. Deze uiting moet echter assertief zijn, gericht op onze gevoelens, en niet op wat de ander verkeerd gedaan heeft. Bovendien moet het verzoek dat we doen duidelijk zijn. Als we het vorige voorbeeld volgen, zou het als volgt gaan: “Het zien van vuile vaat op tafel irriteert me, want ik wil dat het huis opgeruimd is. Ik zou graag willen dat je ze in de vaatwasser zet.”

2. Wees voorzichtig met de manier waarop je spreekt en handelt

Zoals je ziet, is het van essentieel belang dat je passende vormen gebruikt om je boodschap over te brengen. Zo horen schreeuwen en impulsieve handelingen niet thuis in geweldloze communicatie.

Probeer te kalmeren voor je spreekt. Gebruik een passende toon en creëer een passende situatie. Dus, als je kinderen klein zijn, plaats jezelf dan op hun hoogte als je tegen ze praat. Kijk ze in de ogen, en zorg ervoor dat ze aandacht voor je hebben. Wat je tegen hen zegt zal weinig nut hebben als ze verdiept zijn in een TV serie of een videospel.

3. Kies je inhoud verstandig

Ook al ben je woedend over wat je kind gedaan heeft of moe na een lange werkdag, neem toch de tijd om de juiste woorden te kiezen. Bedenk dat het doel niet is om stoom af te blazen, maar om effectief te communiceren en tot begrip te komen. Vermijd dus verwijten, oordelen en etiketten (“je bent lui”, “je doet altijd hetzelfde”, “ik heb genoeg van je”) en probeer duidelijk en objectief te zijn.

4. Houd de consequenties voor ogen

Geweldloze communicatie met kinderen moet gebaseerd zijn op medeleven en empathie. Daarom is het belangrijk om weloverwogen te spreken, met het volle besef van wat de woorden bij de ander teweeg kunnen brengen.

Het doel is eerlijke en begripvolle communicatie die constructief en opbeurend is. Die je kind leert luisteren, zich uitdrukken, en onderhandelen. Emotionele schade toebrengen of alleen gehoorzaamheid zoeken is in dit paradigma niet aanvaardbaar.

5. Leer te luisteren

Bedenk tot slot dat communicatie tweerichtingsverkeer is en dat het er niet alleen om gaat je kinderen zover te krijgen dat ze zich gedragen zoals jij dat wilt. De bedoeling is dat jullie elkaar kunnen begrijpen. Dus net zoals je wilt dat ze naar je luisteren, rekening met je houden en naar je luisteren, moet je ook open staan om hen te begrijpen, naar hen te luisteren en gewicht te geven aan hun redenen en emoties.

Geweldloze communicatie met je kinderen gebruiken is een geweldige leerervaring

Als je de bovenstaande aanbevelingen toepast zal de communicatie met je kinderen veel gemakkelijker, soepeler en doeltreffender worden. Machtsstrijd, geschreeuw en wrok zullen ophouden en jullie relatie zal aanzienlijk verbeteren. Maar je zult ook een voorbeeld stellen van assertieve communicatie, een vaardigheid die hen op veel gebieden van het leven zal helpen.

Opgroeien met deze communicatiestijl zal kinderen leren zich niet te laten meeslepen door hun impulsen, te weten hoe ze hun woorden moeten kiezen, en naar anderen te luisteren. Goede communicatoren zijn zal hun sociale relaties veel bevredigender maken en zal in de toekomst veel deuren voor hen openen. Aarzel dus niet om de aanpak van Rosenberg in je huis toe te passen.