Mijn kind verzint smoesjes om niet naar school te gaan

Smoesjes en weigeringen verbergen de meer zorgelijke en serieuzere redenen van het kind voor het afwijzen van een activiteit of verplichting.
Mijn kind verzint smoesjes om niet naar school te gaan
María Alejandra Castro Arbeláez

Geschreven en geverifieerd door de psycholoog María Alejandra Castro Arbeláez.

Laatste update: 01 juli, 2019

Kom erachter of je kind smoesjes verzint om niet naar school te hoeven en ontdek waarom hij of zij dit doet.

De meest voorkomende smoesjes om niet naar school te hoeven

Kinderen kunnen klagen over buikpijn, hoofdpijn of een zere keel, net voordat ze naar school gaan. Deze verzonnen klachten zullen beter worden als je ze thuis laat blijven, maar komen de volgende morgen weer terug.

Kinderen kunnen ook laten zien dat ze niet willen door te huilen of een driftbui te hebben. Bij oudere kinderen heb je soms te maken met:

  • uitdagend of agressief gedrag tegenover de ouders
  • dat ze weigeren om op te staan of zich klaar te maken voor school
  • weglopen van huis of school
  • een slechte gemoedstoestand

Waarom een kind smoesjes verzint

De smoesjes die je kind verzint kunnen interne of externe redenen hebben. We zullen hier de oorzaken van beide redenen noemen.

Smoesjes met interne redenen

  • Als eerste kan je kind bang zijn of een erge angst hebben om weg te gaan van de veiligheid van zijn huis en ouders. Je kind kan bijvoorbeeld denken dat er iets slechts met hem zal gebeuren als hij niet thuis bij jou is. 
  • Ook kan hij bang zijn dat hij verdwaald zal raken en de weg naar jou niet meer kan vinden. Hij kan zelfs denken dat zijn ouders zullen overlijden terwijl hij weg is.
  • Bovendien kan het komen door de gezinssituatie. Wanneer er sprake is van een scheiding, mishandeling of huiselijk geweld kunnen kinderen een angst ontwikkelen voor de buitenwereld. Ze proberen te voorkomen dat hun ouders vechten en verzinnen smoesjes om aandacht te krijgen.
  • In andere gevallen willen kinderen niet naar school omdat ze bijvoorbeeld een leerstoornis hebben waarvan nog geen diagnose gesteld is. 

Daarnaast willen oudere kinderen soms liever thuis blijven omdat het leuker is dan naar school gaan. Ze willen uitslapen, op hun computer, televisie kijken, videospelletjes spelen of hun andere favoriete activiteiten doen.

Een kind dat het niet leuk vindt op school

Smoesjes met externe factoren

  • Andere redenen zijn onder andere sociale factoren. In deze gevallen vinden kinderen het eng om bijvoorbeeld in de bus te stappen, op het bord te schrijven of een presentatie te geven. Omdat ze bang zijn dat ze zullen falen, verzinnen ze smoesjes om deze situaties te voorkomen. 
  • Aan de andere kant kan het ook komen door interpersoonlijke problemen. Jongere kinderen kunnen denken dat ze lelijk zijn of dat niemand met ze wilt spelen.
  • Daarnaast is het mogelijk dat ze zich bedreigd voelen of vernederd worden. Dit is de meest voorkomende reden bij pubers. Docenten en ouders moeten samenwerken om het gepest zo snel mogelijk te stoppen.
  • Ook kunnen er fysieke veranderingen voordoen. Jonge mensen maken zich zorgen over hun uiterlijk, ze zijn bijvoorbeeld bang om te dik of te dun te zijn. Dit zorg ervoor dat ze niet zo veel zelfvertrouwen hebben.

Bij meisjes kan een vroege of waarneembare verandering zorgen voor angst. Hormonale veranderingen maken deze onzekerheden nog erger. Daarnaast zijn ze in deze fase niet meer de oudere en meer ervaren kinderen, maar worden ze de jongste en minst ervaren tieners.

Oudere kinderen willen soms liever thuis blijven omdat het leuker is dan naar school gaan.

Wanneer je kind vaak smoesjes verzint

Het komt vaak voor dat kinderen smoesjes verzinnen zodat ze niet naar school hoeven te gaan en dit kan elk moment gebeuren. Het komt echter vaker voor wanneer het kind tussen de 5 en 7 jaar is en tussen de 10 en 13 jaar.

In feite heeft ongeveer 25% van de schoolgaande kinderen een keer een smoesje verzonnen zodat hij of zij niet naar school hoeft te gaan.

Bij jonge kinderen komt dit vaker voor na een vakantie of nadat ze even ziek zijn geweest. Dit komt doordat ze in deze periode meer tijd met hun familie hebben gespendeerd. Ook is het mogelijk dat er smoesjes verzonnen worden na het overlijden van een familielid, een verandering van school, een verhuizing, etc.

9 praktische tips voor ouders met een kind die smoesjes verzint

Denk hier aan voordat je nadenkt over wat je kinderen verzinnen als smoes:

  • Probeer de reden achter hun smoes te bepalen.
  • Bedenk welke klachten je kinderen het vaakst hebben gebruikt als smoes, zoals koorts, hoofdpijn, buikpijn, misselijkheid of overgeven. Observeer hoe intens en frequent deze klachten zijn om te kijken of je kind de waarheid spreekt.
  • Wees geduldig en raak niet geïrriteerd.
  • Reageer niet gelijk negatief en vertel je kinderen niet dat het niet waar is wat ze zeggen. Forceer ze niet naar school te gaan voordat je weet wat hun reden is.
  • Onthoud dat constante angst kan zorgen voor angststoornissen, fobieën of paniekaanvallen in de toekomst.
  • Onthoud dat school voor veel angst zorgt bij kinderen omdat het niet zo veilig voelt als thuis. Dit zorgt ervoor dat ze smoesjes verzinnen zodat ze niet naar school hoeven te gaan.
  • Praat over de situatie zonder boos te worden of  hun gevoelens niet serieus te nemen. Dit zorgt ervoor dat het probleem niet erger wordt.
  • Werk samen met hun leraren, klasgenoten en broers en zussen om de situatie het beste aan te pakken.
  • Een psycholoog of andere deskundige kan je tips geven op basis van je situatie. Vergeet niet dat je niet alleen bent. 
Een jongen op school

Problemen die kunnen zorgen voor regelmatige smoesjes

Wanneer een kind smoesjes blijft verzinnen zodat hij niet naar school hoeft te gaan, wordt het een zorgelijke situatie. In deze gevallen raden we je aan om steun te zoeken van een professional in de geestelijke gezondheidszorg. Onthoud dat dit erg belangrijk is voor de algemene groei van je kind.

Van school gaan vanwege angst kan zorgen voor serieuze academische en sociale problemen. Op lange termijn kan het zorgen voor:

  • het volledig opgeven van studeren
  • crimineel gedrag
  • economische deprivatie doordat het moeilijk is om een baan te houden
  • Sociale isolatie en huwelijksproblemen zijn ook mogelijke gevolgen.

Deze situatie zorgt voor angst, depressie, paniek en persoonlijkheidsstoornissen bij volwassenen.

Hoewel het vaak voorkomt dat schoolgaande kinderen smoesjes verzinnen zodat ze niet naar school hoeven, moet je proberen achter de reden te komen. Door goed met deze situatie om te gaan, kunnen kinderen weer genieten van hun schoolervaring en zullen ze zich kalmer voelen.


Alle aangehaalde bronnen zijn grondig gecontroleerd door ons team om hun kwaliteit, betrouwbaarheid, actualiteit en geldigheid te waarborgen. De bibliografie van dit artikel werd beschouwd als betrouwbaar en wetenschappelijk nauwkeurig.


  • Araujo, N. I. Mi hijo ya no quiere ir a la escuela, solo quiere estar en esta sesiones…¡ Esto también es escuela¡. http://www.alasru.org/backup/congreso2014/ponencias/20_480_0266.pdf
  • Butler, C. (2008). Talk and social interaction in the playground. Aldershot: Ashgate.
  • Ginsburg, K. R. (2007)”The Importance of Play in Promoting Healthy Child Development and Maintaining Strong Parent-Child Bonds” (PDF). American Academy of Pediatrics. 119(1).

Deze tekst wordt alleen voor informatieve doeleinden aangeboden en vervangt niet het consult bij een professional. Bij twijfel, raadpleeg uw specialist.