Wanneer begint je kind herinneringen te creëren?
Maar heel weinig mensen hebben duidelijke herinneringen aan dingen die gebeurden toen ze nog maar een paar maanden oud waren. Zelfs herinneringen aan ons eerste en tweede levensjaar hebben we vaak niet.
Onze vroegste herinneringen dateren gemiddeld van toen we ongeveer 3 jaar en 4 maanden oud waren. Eén van de redenen hiervoor is dat ons brein niet eerder het vermogen had ontwikkeld om autobiografische herinneringen op te slaan.
Sommige mensen beweren dat ze wat vage herinneringen hebben van toen ze erg klein waren. Sommigen gaan zelfs zo ver om te zeggen dat ze beelden hebben van toen ze nog in hun wiegjes lagen.
Maar specialisten zijn sceptisch over die herinneringen uit de vroege kindertijd. Die mentale beelden kunnen namelijk gebaseerd zijn op verhalen die hun moeders vertelden over hun babytijd.
Volgens de wetenschap verandert dat mentale beeld in iets dat je ervaart alsof het een wazige herinnering is. Het zijn dus meestal geen echte herinneringen.
We weten dat dit waar is omdat het episodisch geheugen zich pas vormt na de leeftijd van 3 jaar. Het episodisch geheugen is het geheugen dat autobiografische gebeurtenissen opslaat. Het bevat gegevens over specifieke momenten, plaatsen, bijbehorende emoties en andere details die onze herinneringen verrijken.
De herinneringen van je baby worden gevormd door een complex proces
Vanaf de geboorte tot de leeftijd van 3 jaar maken de hersenen van een kind een periode van snelle ontwikkeling door. De hersenen van kinderen creëeren een enorme hoeveelheid nieuwe verbindingen tijdens de eerste levensjaren. Wetenschappers hebben zelfs aangetoond dat het brein van een 1-jarige meer connecties heeft dan op enig ander moment in zijn leven.
Die hersenen, eens zo overvloedig in verbindingen, zullen echter in de loop van de tijd veranderen . Volgens wetenschapper Catherine Loveday van de Westminster University moeten onze hersenen zichzelf ‘snoeien’. Het verliezen van sommige van deze verbindingen is een noodzakelijke activiteit voor de hersenfunctie.
Dit proces in de hersenen is vergelijkbaar met het snoeien van een boom. Hierdoor verliezen kleine kinderen hun vroege herinneringen.
Sommige theorieën ondersteunen het idee dat de ontwikkeling van taal een grote bijdrage levert aan het vermogen om herinneringen te creëren. We onthouden datgene waaraan we een naam hebben gegeven.
De herinneringen van je baby – recente onderzoeken
Recente onderzoeken hebben deze stelling over het geheugen en herinneringen van kinderen bevestigd. Wetenschappers voegen daaraan toe dat het episodisch geheugen geen herinneringen kan opslaan van dingen die gebaseerd zijn op specifieke concepten die het kind nog niet begrijpt.
Het is moeilijk voor onze hersenen om een herinnering vast te leggen voordat we een taalkundig begrip voor elk detail hebben. Met andere woorden, een kind kan geen gebeurtenis in zijn episodisch geheugen opnemen als hij nog niet heeft geleerd te praten. Door te praten kan het kind elk detail en emotie bij naam noemen.
Een ander interessant feit is dat de ontwikkeling van de hippocampus de sleutel is in het organiseren en opslaan van episodische herinneringen. De hippocampus blijft zich gedurende de vroege kinderjaren ontwikkelen. Dit verklaart waarom kinderen geen vroege herinneringen van hun leven kunnen opslaan. Hun brein is er gewoon nog niet klaar voor.
Het geheugen en het kneedbare brein
Het is niet bekend waarom sommige herinneringen soms worden uitgewist. Sommige onderzoekers denken dat dit gebeurt omdat de hersenen van kinderen nog steeds erg kneedbaar zijn en zichzelf voortdurend herschikken.
Door dit proces worden herinneringen uitgewist om ruimte te maken voor nieuwe kennis. Kinderen, zo zeggen specialisten, beginnen het vermogen om blijvende herinneringen vast te leggen te ontwikkelen rond de leeftijd van drie jaar.
Gestructureerde taal is ook één van de capaciteiten die je kind moet leren om een herinnering op te kunnen slaan. Kinderen hebben een narratieve structuur nodig om een gebeurtenis duidelijk te onthouden. Dit betekent dat ze in staat moeten zijn om hun ervaringen te beschrijven en ze op een logische, samenhangende manier op te slaan.
Kinderen hebben ook het vermogen nodig om hun ervaringen te interpreteren. Dit gebeurt wanneer we ons een gebeurtenis herinneren en kunnen verklaren wat er is gebeurd. Op deze leeftijd begint je kind al te leren om onderscheid te maken tussen het gewone en het ongewone.
Je kunt je kind helpen zijn herinneringen beter vast te houden
Je weet al dat het episodisch geheugen een bepaald niveau van ontwikkeling vereist om informatie op te kunnen slaan. Maar er zijn ook technieken waarmee je je baby kunt helpen zijn herinneringen vast te houden.
Bijvoorbeeld, omdat herinneringen bijna altijd geassocieerd worden met emoties, kun je je baby verschillende ervaringen aanbieden. Om iets te onthouden moeten kinderen verkennen, aanraken, voelen… Met andere woorden, ze moeten een gebeurtenis werkelijk beleven. Gewoon vertellen dat dingen bestaan, is niet genoeg.
Het stimuleren van de zintuigen van je kind is een andere manier om je kind te helpen meer intense momenten te onthouden. Zo kun je je kind foto’s of video’s laten zien, wanneer je hem vertelt over een bepaald moment of gebeurtenis. Je kunt ook geuren of smaken toevoegen.
Visuele hulpmiddelen zijn fantastisch om je kind te stimuleren. Het is veel gemakkelijker voor hem om een verhaal te onthouden als er een afbeelding bijhoort.
Het is ook nuttig om met je kind te praten over dingen die zich voordoen. Door te praten help je je kinderen hun herinneringen te verankeren. Het leert hen ook hun emoties te uiten.
In gesprek is het ook is nuttig om je kind uit te leggen dat verschillende gevoelens normaal zijn. Je kunt met je kind praten over zijn verdriet, angst, pijn enz. En daarmee help je hem op een positieve manier herinneringen te creëren.
Alle aangehaalde bronnen zijn grondig gecontroleerd door ons team om hun kwaliteit, betrouwbaarheid, actualiteit en geldigheid te waarborgen. De bibliografie van dit artikel werd beschouwd als betrouwbaar en wetenschappelijk nauwkeurig.
- Cebrià, V. B. (1990). Amnesia infantil: Un estudio. INFORMACIO PSICOLOGICA, (44), 33-36. https://www.informaciopsicologica.info/revista/article/view/1276/1218
- Jack, F., Simcock, G., & Hayne, H. (2012). Magic memories: Young children’s verbal recall after a 6‐year delay. Child Development, 83(1), 159-172. https://srcd.onlinelibrary.wiley.com/doi/abs/10.1111/j.1467-8624.2011.01699.x
- Manzanero, A. L., & Barón, S. (2014). Características de las memorias en niños preescolares: obtención y evaluación de sus recuerdos. https://eprints.ucm.es/id/eprint/26614/
- Rayo, M. R., Puerta, J. C., Rísquez, N. M., Martínez, R. P., & Rodríguez, J. D. S. Amnesia infantil y memoria autobiográfica. Disponible en este enlace