Waarom is een oma van moeders kant zo belangrijk?

Is het echt waar dat de oma van moeders kant een belangrijkere rol speelt? Lees hier hoe de wetenschap hierover denkt.

Geschreven en geverifieerd door de psycholoog María Alejandra Castro Arbeláez.

Laatste update: 07 februari, 2019

Er is een speciale band tussen een oma van moeders kant en haar kleinkinderen, wat niet verrassend is. Ze zijn belangrijke personen in het leven van kinderen om een aantal redenen, en niet alleen in een emotioneel opzicht.

Veel mensen brengen weinig tijd door met hun grootouders. Ze wonen niet bij hen in de buurt, en kennen hen misschien nauwelijks. Toch is de band met grootouders voor het leven.

Grootmoeders van moeders kant hebben een unieke rol in de familie; er wordt vaak gedacht dat ze meer een direct verantwoordelijkheid hebben tegenover hun kleinkinderen dan de andere oma. Hun invloed gaat van generatie op generatie met de normen en lessen die ze delen.

Een oma van moeders kant is ook erg belangrijk in een genetisch opzicht. We zullen er hieronder uitgebreid op ingaan.

Kan de wetenschap de band met onze grootmoeders van moeders kant uitleggen? Of is het enkel een kwestie van emoties of een morele zaak?

Hoe verklaart de wetenschap waarom oma’s van moeders kant zo belangrijk zijn?

Volgens de theorie van Alejandro Jodorowsky, een Chileense schrijver, maakt het niet uit h oeveel affiniteit je ook met je oma van moeders kant hebt, of de jeugdherinneringen die je van haar hebt, je bent altijd verbonden met haar via je genen.

Volgens deze benadering moeten we kijken hoe een kind door haar wordt beïnvloed.

Blijkbaar komt de genetische ‘bagage’, die via de moeder van het kind doorgegeven is, direct van hun oma. Van alle grootouders, is zij degene die het grootste deel uitmaakt van dit erfgoed.

Wat genen betreft, worden deze niet altijd doorgegeven aan de volgende generaties; soms wordt er een generatie overgeslagen. Om deze redenen is het mogelijk dat sommige kinderen meer op een oudoom of -tante lijken, of een overgrootouder, dan hun eigen ouders.

Misschien zie je geen fysieke gelijkenis, maar is er wel degelijk een stempel gedrukt op genetisch niveau. Soms is het gemakkelijk om een genetische vingerafdruk te zien, zoals een moedervlek, dezelfde ogen, of de manier van lopen.

Naast genetische kenmerken zijn er ook interne tekenen

Er zijn ook interne tekenen, bijvoorbeeld in de botstructuur, spieren of misschien genetische ziekten.

En natuurlijk hebben sommige aspecten niets te maken met jeugd. Het is niet alsof onze kinderen dingen zo doen zoals ze dat van hun grootmoeder hebben geleerd. Maar het is zeker iets dat in het bloed zit, dat ze geërfd hebben.

En ja, de wetenschap heeft een verklaring. In dit geval zijn  de kleinkinderen bij wijze van spreken al in de baarmoeder van hun oma van moeders kant geweest. 

Als een foetus in de baarmoeder groeit, ontvangt het veel biologisch materiaal van de moeder. Ook al leveren beide ouders 50% van een embryo’s genetisch materiaal, heeft het voeding van de moeder nodig om te kunnen ontwikkelen.

Dit betekent dat wanneer het deel van de betrokkenheid van de vader al voorbij is, die van de moeder nog even door gaat.

Oma van moeders kant in elke betekenis

Als volgens het DNA oma van moeders kant op een of andere manier deelnam aan van de totstandkoming van haar kleinkind, dan zouden ook haar eigenschappen overgedragen kunnen worden aan het kind.

Jodorowsky legt echter uit dat niet alleen fysieke kenmerken geërfd worden. Blijkbaar kunnen de emotionele belevingen van de oma van moeders kant ook geërfd worden.

De eicel waaruit je kind gevormd was, heeft een genetische lading van je moeder. Al je kinderen zullen ongetwijfeld hetzelfde genetische materiaal hebben. Dit is de reden waarom op een bepaalde manier verbindingen gevormd worden die in staat zijn dimensies te overstijgen.

Emoties worden doorgegeven van generatie op generatie

Volgens de schrijver Jodorowsky, werden de emoties die de grootmoeder voelde tijdens haar zwangerschap van háár dochter, doorgegeven aan haar. En misschien ook wel aan eventuele toekomstige kleinkinderen.

Emotionele invloeden kunnen actief blijven in het DNA, zelfs als het een generatie overslaat.

Zoals we weten, is de mitochondriale DNA-informatie, het DNA dat van de moeder komt, sterker op het moment dat het embryo gevormd wordt.

Het sperma van de vader bevat dit soort informatie niet, en daarom speelt de opa van vaderskant niet zo’n grote rol. Toch zijn er genetische studies die voorstellen dat het DNA van de vader belangrijker is in relatie tot het erven van kenmerken.

Tegelijkertijd, vanuit een sentimenteel opzicht, zijn oma’s van moeders kant vaak veel meer betrokken bij de zwangerschap, de geboorte en de opvoeding van haar kleinkinderen. Voor de meeste mensen is de betekenis van deze persoon zonder twijfel groot.

We weten misschien niet precies wat we van onze oma’s erven, maar hun aanwezigheid in ons leven is zonder twijfel waardevol, hoe je het ook bekijkt.