Egocentrisme bij kinderen: Pas op!

Egocentrisme bij kinderen: Pas op!
María Alejandra Castro Arbeláez

Beoordeeld en goedgekeurd door de psycholoog María Alejandra Castro Arbeláez.

Geschreven door Redactieteam

Laatste update: 23 april, 2024

Egocentrisme kan op jonge leeftijd voorkomen. Het is heel gewoon voor kinderen om te weigeren om met anderen te delen of rekening te houden met de gevoelens van anderen. Maar hoe moeten ouders reageren op egocentrisme bij kinderen?

Wat is egocentrisme bij kinderen?

Als we over een volwassene zeggen dat hij egocentrisch is, betekent dit dat hij alleen aan zichzelf denkt. Het kan hun niets schelen wat anderen denken of voelen.

Egocentrisme bij kinderen is iets anders. Het feit dat een kind door een egocentrische fase gaat, wil niet zeggen dat hij een egoïstische volwassene gaat worden. Dit is slechts een fase in hun ontwikkeling.
In deze fase willen kinderen graag alle aandacht. Ze hebben nog geen empathie ontwikkeld.
Alle kinderen gaan juist in zekere mate door deze fase heen. Het is normaal en gezond, en ouders zouden zich er niet te veel zorgen om moeten maken. We ze moeten doen is geduldig zijn en hun kleintje volop aandacht geven.

Egocentrische fases bij kinderen

“De drie ziekten van een moderne mens zijn non-communicatie, technologische revolutie en het leven dat draait om persoonlijke overwinningen.”

–  José Saramago (1922-2010) –

Deze quote van Saramago laat zien hoe schadelijk het kan zijn om egoïsme de vrije loop te geven, bij volwassenen en kinderen. Om deze reden is het cruciaal voor ouders om te weten hoe te reageren als kinderen door een egocentrische fase gaan. Dit begint met het begrijpen van de verschillende fases:

Fase van ontdekking

Tijdens deze fase is leert het kind van alles en iedereen om hem heen. Als ze egoïstisch gedrag zien, zullen ze dit nadoen. Hierom is het belangrijk om je kind te leren delen. Geef het goede voorbeeld.

Fase van relatieontwikkelingen

Dit is het ontwikkelen van gehechtheid en vriendschappen bij kinderen. Volgens de psycholoog Paul-Alexandre Osterrieth, hebben kinderen tot de leeftijd van 5 jaar geen behoefte om dingen te delen met anderen, want als ze samen spelen hebben ze geen gemeenschappelijk doel in hun hoofd.

Tussen 7 en 8 jaar, echter, begint het kind de betekenis van samenwerking te begrijpen. Dit betekent dat ze in staat zijn om te delen met anderen en relaties te ontwikkelen.

Fase van acceptatie

Tijdens deze fase zou het kind passende sociale vaardigheden moeten kunnen tonen. Deze vaardigheden en dit gedrag worden geleerd door uitleg, imitatie, voorbereiding en oefenen. Dit is waar alle ouders naar moeten streven bij hun kinderen.

Wanneer begint de egocentrische fase bij kinderen?

Wanneer worden kinderen egocentrisch? Deze vraag stellen veel ouders zichzelf.

Volgens veel onderzoeken verschijnt de egocentrische fase bij kinderen rond 2 of 3 jaar. Dit is omdat iedereen van nature egocentrisch is.

Sociale vaardigheden leren door educatie en een goede opvoeding kan dit echter veranderen.

Kind maakt selfie

Vanaf een jonge leeftijd denken kinderen dat ze de wereld om hen draait. Dit maakt het moeilijk voor hen om zich in een ander te verplaatsen.

Kinderen van deze leeftijd zijn niet in staat om medeleven te tonen, omdat ze niet begrijpen dat degenen om hen heen ook mensen zijn, met hun eigen meningen en behoeften.

Uitingen van egocentrisme bij kinderen

De egocentrische fase bij kinderen wordt vaak gekenmerkt door driftbuien. Dit komt door een gebrek aan begrip bij de kleintjes, wat vaak tot frustratie leidt.

Driftbuien, schreeuwen en beledigen zijn manieren die kinderen proberen om te krijgen wat ze willen. Het is belangrijk om ze in deze fase te helpen, zodat het niet leidt tot erger.

Hoe te handelen tijdens de egocentrische fase bij kinderen

Ouders moeten positief blijven. Houd er rekening mee dat het mogelijk is om het gedrag van kinderen te veranderen met veel aanmoediging om het juiste te doen. Maar hoe kunnen we dit doen?

Als je kind een driftbui heeft om egocentrische redenen, probeer hem niet te kalmeren door te geven wat hij wil. Probeer de aandacht ook nergens mee af te leiden.

Het best is om rustig te blijven en met zo min mogelijk woorden zeggen wat hij moet doen.

Als de driftbui over is, leg aan het kind uit wat je de volgende keer van hem verwacht. Om dit te laten werken, is een rustige en vredige sfeer in huis essentieel. 

Je kind kan niet leren om niet te schreeuwen als andere familieleden dat wel de hele tijd doen.

De verbinding met taalontwikkeling

De egocentrisch fase bij kinderen zal verdwijnen als hun taalvaardigheid zich begint te ontwikkelen. Dit gebeurt meestal rond de leeftijd van 4 jaar.

De reden hiervoor is dat taal kinderen helpt met socialiseren en daarom andere beredenering begrijpen. Dit leidt tot het verbeteren van ontwikkeling en begrip.

Taalontwikkeling

Gebruik aanmoediging, niet dwang

Aanmoediging, niet dwang, zou het motto moeten zijn voor ouders die hun kinderen leren delen. Kinderen nemen het gedrag en hun houding over van hun ouders. Ze moeten leren dat er andere mensen zijn met hun eigen behoeften.

Daarom is het belangrijk om te zorgen dat je kind begrijpt dat delen met anderen leuk en interessant kan zijn. Dit is iets dat ze vooral leren van jouw voorbeeld.

Verplicht hen niet

Ouders moeten hun kinderen niet dwingen om hun speelgoed en bezittingen weg te geven als ze dat niet willen. Leer hen in plaats daarvan dat delen het juiste is om te doen.

Hem leren om iets te doen is anders dan hem dwingen om iets te doen. Maak ook geen grappen over zijn egoïstisch gedrag. Als je dit doet, zal je kind zich nog meer geïsoleerd en onbegrepen voelen.

Dit zijn slechts een paar aanwijzingen voor hoe te reageren op egocentrisme bij kinderen. Het belangrijkste om te onthouden is dat kinderen leren van voorbeelden, zowel goed als slecht. Dit is iets wat ouders niet moeten vergeten.


Alle aangehaalde bronnen zijn grondig gecontroleerd door ons team om hun kwaliteit, betrouwbaarheid, actualiteit en geldigheid te waarborgen. De bibliografie van dit artikel werd beschouwd als betrouwbaar en wetenschappelijk nauwkeurig.



Deze tekst wordt alleen voor informatieve doeleinden aangeboden en vervangt niet het consult bij een professional. Bij twijfel, raadpleeg uw specialist.