Scheurtjes in de vruchtzak: alles wat je moet weten

Scheurtjes in de vruchtzak veroorzaken vochtverlies dat het welzijn van je zwangerschap en het leven van je baby in gevaar kan brengen.

Beoordeeld en goedgekeurd door de verpleegkundige Leidy Mora Molina.

Geschreven door Leidy Mora Molina

Laatste update: 22 december, 2022

De vruchtzak is een placentavlies dat zich in de baarmoeder bevindt en dat de vloeistof bevat waarin de baby drijft. Onder normale omstandigheden scheurt deze zak tijdens de bevalling, hoewel hij soms voortijdig kan scheuren en de risico’s voor de gezondheid van de moeder en de baby kan vergroten. In dit artikel vertellen we je alles wat je moet weten over scheurtjes in de vruchtzak tijdens de zwangerschap.

Scheurtjes in de vruchtzak

Baby’s ontwikkelen zich in de baarmoeder van de moeder binnen een soepel en hermetisch afgesloten membraan. Dit wordt de vruchtzak genoemd. Het is als een dunwandige zak die de vloeistof met dezelfde naam bevat. De belangrijkste functie van deze structuur is de baby te beschermen tot de geboorte.

In die zin houdt deze zak de kleintjes uit de buurt van schadelijke ziektekiemen, op een geschikte temperatuur, bevordert hun vrije beweging en voorkomt verwondingen door plotselinge klappen van buitenaf.

Onder bepaalde omstandigheden kan dit membraan scheuren of barsten voor de bevalling komt (Spaanse link), wat het verlies van vruchtwater bevordert. Dit kan de zwangerschap negatief beïnvloeden en complicaties als een miskraam, vroeggeboorte of een laag geboortegewicht bij de baby’s meebrengen.

Deze kleine scheurtjes in de vruchtzak ontstaan meestal binnen enkele weken na de bevalling, met een minimaal vochtverlies dat met een goede behandeling en rust onder controle gehouden kan worden.

Maar scheurtjes die in de vroegste stadia van de zwangerschap ontstaan kunnen dus een enorm risico voor de baby inhouden.

De oorzaken van scheurtjes in de vruchtzak

Er zijn enkele maternale gezondheidsaandoeningen die kunnen leiden tot het voortijdig barsten of scheuren van dit membraan. Van de meestvoorkomende willen we de volgende uitlichten:

• Baarmoederhalsinfecties: Infecties in het vaginale gebied bevorderen de kolonisatie van ziektekiemen in de wanden van de vruchtzak en dit veroorzaakt dat ze verzwakken en barsten.
• Verhoogde intra-uteriene druk, door polyhydramnios of meerlingzwangerschappen.
• Diagnostische tests waarbij de vruchtzak aangeprikt moet worden, zoals een vruchtwaterpunctie.
• Maternaal buiktrauma of vallen.
• Echte samentrekkingen van de baarmoeder.
• Zwangerschapsveranderingen, zoals voortijdige abruptie van de placenta, aangeboren afwijkingen en foetale groeiachterstand.
• Maternale voorgeschiedenis van scheurtjes in de vruchtzak. Er is een grotere aanleg voor kloofjes in de vruchtzak als dat al in eerdere zwangerschappen gebeurd is.
• Slechte gewoonten van de moeder wat betreft voeding of het gebruik van giftige stoffen (sigaretten of drugs).

Hoe weet ik of ik een scheurtje in de vruchtzak heb?

Om te weten of je een scheurtje in de vruchtzak hebt, is het van essentieel belang te bevestigen dat je een verlies van vruchtwater hebt. Dit vocht is licht van kleur, bijna doorzichtig, en geurloos, net als water.

Soms kunnen deze vruchtwaterlekken verward worden met vaginale afscheiding of urine, dus is het belangrijk de differentiële kenmerken van deze lekken te beoordelen.

Allereerst heb je bij een scheurtje in de vruchtzak het gevoel overdag nat ondergoed te hebben. Bovendien neemt dit ongemak toe bij lopen of het leveren van enige lichamelijke inspanning. Als dit het geval is, houd dan de volgende punten in gedachten:

• Observeer hoe deze afscheiding eruit ziet, hoe de consistentie is, en hoe deze ruikt. Onderscheid het van vaginale afscheiding (dikker en wittig) en van urine (die een geur heeft).
• Als je nog steeds twijfelt, leeg dan je blaas en trek nieuw ondergoed aan of doe een maandverband in. Doe dan wat moeite (zoals hoesten of lopen) en kijk of je weer nat wordt. Als dat zo is, is het heel waarschijnlijk dat je een scheur in de vruchtzak hebt.
• Gebruik enkele thuistests om vruchtwaterlekken op te sporen. Deze zijn verkrijgbaar bij de apotheek en komen in de vorm van een maandverbandje, met een teststrip die de pH van de vaginale afscheiding meet. Vruchtwater heeft een hoge pH en kleurt het verband blauw of groen. Als dit gebeurt, ga dan zo snel mogelijk naar het ziekenhuis.

Moet ik naar de specialist gaan als ik een scheurtje in de vruchtzak heb?

Als je bekkenongemakken voelt of als je vermoedt dat je vruchtwater lekt, neem dan contact op met je behandelend arts. De specialist zal een gynaecologisch onderzoek en een echografie uitvoeren om de toestand van de baarmoederhals en de hoeveelheid achtergebleven vocht te beoordelen. Behalve het verlies vaststellen, zullen ze ook de conditie van de baby en de toestand van de baarmoeder beoordelen.

Als de scheur in de vruchtzak wordt geverifieerd, zal de arts waarschijnlijk rust voorschrijven om het verloren vocht te vervangen en een antibioticabehandeling om een intra-amniotische infectie te voorkomen. Dat is namelijk een van de belangrijkste ongewenste gevolgen van dit probleem.

Let ook op het ophouden of abrupt afnemen van de bewegingen van de baby. Dit alles kan op een noodgeval wijzen en je moet dan zo snel mogelijk naar het ziekenhuis gaan.
Als de hoeveelheid vruchtwater erg laag is, kan een specialist beoordelen of het mogelijk is de bevalling al op te wekken om het leven van de baby niet in gevaar te brengen.