Hoe ga je om met verdriet na een miskraam?

Rouwen na een miskraam is onvermijdelijk, en het vraagt tijd, zelfcompassie, en steun. We vertellen je hoe je deze tijd kunt doorkomen.

Geschreven en geverifieerd door de psycholoog Elena Sanz Martín.

Laatste update: 22 december, 2022

Elk verlies is pijnlijk, maar de verliezen waarbij ons lijden niet legitiem lijkt, zijn veel moeilijker te verwerken. Dit is wat veel echtparen overkomt bij het verwerken van verdriet na een miskraam.

Hun omgeving lijkt hun pijn niet te begrijpen of te steunen. Stilzwijgen, clichés, of het minimaliseren van wat gebeurd is kunnen een diepgaand effect op deze ouders hebben. Dus als je door deze moeilijke situatie gaat, willen we je graag enkele aanbevelingen doen.

Naar schatting (Spaanse link) eindigt ongeveer 20% van bevestigde zwangerschappen in een miskraam. Dit aanzienlijke cijfer staat in contrast met de weinige maatschappelijke aandacht die deze gebeurtenis krijgt. Hoewel een groot aantal vrouwen te maken krijgt met het verlies van hun ongeboren kinderen, zijn ze meestal gedwongen het in stilte, in eenzaamheid en zelfs met schuldgevoel of schaamte te beleven omdat ze een verdriet voelen dat van buitenaf niet gezien wordt.

Op de juiste manier rouwen is van fundamenteel belang voor het behoud van het psychisch welzijn van de vrouw en het stel. Ook om volgende zwangerschappen op de juiste manier te kunnen verwerken. In dit verband zijn er enkele punten waarmee rekening gehouden moet worden.

Rouwen na een miskraam kost tijd

Luister allereerst naar jezelf en houd rekening met je behoeften. Elke emotie is geldig en dient een aanpassingsfunctie. In het geval van verdriet motiveert het ons om te vertragen, te rusten, voor ons lichaam te zorgen, na te denken en voor ons innerlijk te zorgen. Dit proces kost tijd die je jezelf moet gunnen. Wees dus geduldig en meelevend met jezelf en haast je niet.

Houd er om dezelfde reden rekening mee dat dit niet het beste moment is om beslissingen te nemen. Probeer niet meteen uit te zoeken wat je met de gekochte spullen moet doen en laat de tijd voorbijgaan, zodat je verstand en hart eerst kunnen bezinken. Neem wat vrije tijd als dat nodig is, want geestelijke gezondheid is een prioriteit.

Je kunt de behoefte voelen om snel weer zwanger te worden of, integendeel, je kunt een grote afkeer voelen tegen het idee om opnieuw te proberen moeder te worden. Handel in beide gevallen niet overhaast, maar sta jezelf toe eerst te genezen. Geen enkel kind mag ter wereld komen als vervanging van een leven dat verloren is gegaan. Elk van je kinderen is uniek en moet zijn plaats hebben.

Emoties moeten gevoeld en verwerkt worden

In deze moeilijke tijd is het waarschijnlijk dat emoties in je opwellen en je overweldigen. Het is natuurlijk dat je verdriet, boosheid, angst, schuldgevoelens, frustratie, teleurstelling of woede ervaart. Wat je ook voelt, onthoud dat het goed is. Je moet jezelf toestaan deze emoties te ervaren, niet om ze te onderdrukken of ertegen te vechten, maar om ze te aanvaarden zolang ze bij je moeten zijn. In werkelijkheid helpen ze je om verder te gaan na wat er gebeurd is.

Een belangrijk punt om rekening mee te houden bij het verwerken van verdriet na een miskraam is de behoefte aan symbolische en betekenisvolle rituelen. Als een geliefde sterft, hebben we een reeks sociale tradities die ons helpen het gebeurde te verwerken en te integreren, zoals een wake of een begrafenis. In het geval van een miskraam zijn deze rituelen er niet, maar ze zijn nog steeds nodig.

Daarom kan het nuttig zijn om er zelf een te creëren. Kies een naam voor het kind dat je verloren hebt (als je die nog niet had), schrijf er een brief aan, neem afscheid, en bewaar een ruimte in je hart om voor altijd bij hem of haar te horen. Doen alsof de zwangerschap nooit bestaan heeft, het onderwerp vermijden, of verzwijgen wat er gebeurd is, zal de pijn alleen maar meer doen verankeren.

De omgeving speelt een fundamentele rol bij verdriet na een miskraam

Sociale steun is uiterst noodzakelijk tijdens de rouw na een miskraam, al wordt die niet altijd ontvangen. Je naasten kunnen de fout maken je verlies te minimaliseren of je verdriet te onderschatten. Ze kunnen dingen zeggen als “je bent nog jong,” “je kunt blijven proberen,” of “het is tenminste nog niet geboren”. Deze uitspraken kunnen heel pijnlijk zijn, dus laat ze je emoties niet overstemmen, en wees niet bang om grenzen te stellen als dit gebeurt.

Je vrienden en familie weten misschien niet hoe ze moeten reageren of hoe ze je kunnen helpen; leg hen uit wat je wilt of nodig hebt. Vaak is er gewoon zijn, luisteren en begrip tonen al genoeg.

Tegelijk is het belangrijk om in deze delicate momenten voor de band van het stel te zorgen. In de behoefte om schuld te zoeken kunnen gevoelens van boosheid of afwijzing jegens de partner ontstaan, stilte en emotionele afstand kunnen intreden, of, integendeel, voortdurende ruzies kunnen beginnen. Maar in werkelijkheid moet je nu meer dan ooit als een team optreden.

Communiceer met je partner, druk uit hoe je je voelt, en luister naar zijn gevoelens. Leun op elkaar in plaats van confrontaties aan te gaan; tenslotte is hij/zij degene die je pijn het beste kan begrijpen.

Zoek professionele hulp om verdriet na een miskraam te verwerken

Het krijgen van een miskraam kan als een traumatische gebeurtenis ervaren worden en tot psychologische problemen (Engelse link) leiden, zoals angst, depressie en zelfs symptomen van een posttraumatische stressstoornis. Daarom kan professionele steun erg nodig zijn.

Als je deze situatie doormaakt, kan een bezoek aan een perinatale psycholoog je helpen de pijn te verwerken en grote complicaties op de lange termijn te voorkomen. Onthoud dat je niet alleen bent.