Kan ik zwanger worden als ik een implantatiestaafje heb?

Als het om zeer effectieve geboortebeperkingsmethoden gaat, is het implantatiestaafje een van de beste alternatieven. Veel vrouwen zijn zich echter niet bewust van het nut ervan en onder welke omstandigheden het gebruikt kan worden.

Beoordeeld en goedgekeurd door de arts Diego Pereira.

Geschreven door Redactieteam

Laatste update: 23 april, 2024

Binnen de ruime keuze aan anticonceptiemiddelen is een van de mogelijkheden het implantatiestaafje of hormoonstaafje. In feite is dit een van de meest gevraagde methoden, omdat het erg effectief is. Hieronder zetten we daarom alles wat er over te weten valt in detail op een rijtje.

Een van de opmerkelijkste pluspunten is dat het maximaal drie jaar vanaf het inbrengen werkzaam is. Na deze periode moet je het verwijderen of vernieuwen.

Angst voor dit implantaat heeft vaak te maken met zijn langwerkende werking. Hoewel het waar is dat veel vrouwen die voor deze methode kiezen dat doen om zwangerschap te voorkomen, is het feit dat een voorbehoedsmiddel zo lang werkzaam is – een tijd waarin je van gedachten kunt veranderen – namelijk intimiderend.

Desondanks blijft het implantatiestaafje erg in trek bij de vrouwelijke bevolking. Dankzij het gebruik ervan heeft een groot aantal vrouwen ongewenste zwangerschappen vermeden.

Dit blijkt uit de cijfers, volgens de Wereldgezondheidsorganisatie. Van elke 10.000 vrouwen die zich aan de anticonceptiemethode met een implantatiestaafje houden, worden er namelijk slechts 5 zwanger. Met andere woorden, het is voor 99% doeltreffend.

Het implantatiestaafje: wat is het?

Het implantatiestaafje, of progesteron implantaat, bestaat uit een klein buigzaam staafje dat met plaatselijke verdoving onderhuids geïmplanteerd wordt. Het geeft vervolgens een constante dosis progestageen (Spaanse link) af.

Op het eerste gezicht lijkt het op een luciferstokje. Volgens het Woordenboek van het National Cancer Institute van de Verenigde Staten wordt progestageen omschreven als een ‘synthetisch hormoon dat enkele of alle biologische effecten heeft van progesteron’, dat een vrouwelijk hormoon is.

Met andere woorden, het implantatiestaafje is een concentratie van zes flexibele plastic capsules of buisjes met progestageen die via een kleine incisie in de dominante arm van een vrouw nabij de schouder worden ingebracht. De procedure moet men uitvoeren tijdens de eerste menstruatiedagen van de vrouw.

Deze implantaten zijn zeer doeltreffend als anticonceptiemiddel, net als de pil en condooms. Maar, met dit verschil dat ze een veel kleiner risico vormen wat betreft de kans op zwangerschap door vergeetachtigheid, onstandvastigheid, ruptuur, of gebrek aan gebruik van meer traditionele anticonceptiemiddelen. Onderhuids inbrengen garandeert de werking in opeenvolgende cycli.

Anderzijds bestaan zowel het inbrengen als het verwijderen van een implantatiestaafje uit een poliklinische ingreep, over het algemeen uitgevoerd door een gynaecoloog, in een maximum tijd van ongeveer 15 minuten. Na verwijdering zouden de regelmatige menstruatiecycli binnen 3 tot 4 weken moeten terugkeren.

Contra-indicaties

Het implantatiestaafje is totaal gecontra-indiceerd in de volgende gevallen:

• Tijdens de zwangerschap.
• Patiënten met leverproblemen.
• Vrouwen met onregelmatige menstruatiecycli.
• Patiënten die borstkanker hebben gehad.
• Vrouwen met ongediagnosticeerd vaginaal bloedverlies.

Bijwerkingen van het implantatiestaafje

Er zijn echter enkele bijwerkingen met een laag risico in verband gebracht met deze methode. Hoewel er dus ongewenste effecten kunnen optreden, is zwangerschap geen punt van zorg, aangezien deze methode doeltreffender is dan vele andere, waaronder een eileiderbinding.

Tot de gevolgen van het gebruik van dit staafje behoren de volgende: 

• Acne.
• Depressie.
• Cysten in de eierstokken.
• Hoofdpijn of migraine.
• Tederheid van de borsten.
• Gewichtstoename of -afname.
• Veranderde maagdruk.
• Haargroei of -uitval.
• Infectie in het inbrenggebied.
• Het werkt niet als bescherming tegen seksueel overdraagbare aandoeningen (SOA’s).

Deze bijwerkingen zijn echter zeer zeldzaam. Bovendien duurt het niet lang voor ze overwonnen zijn. Deskundigen hebben opgemerkt dat wanneer een vrouw aan een van deze problemen lijdt, ze in een periode van niet meer dan drie maanden herstellen.

Bij onregelmatigheden is het echter belangrijk een arts te raadplegen en de suggesties op te volgen die deze aangeeft.

Er zijn geen gevallen bekend waarin de hoeveelheid oestrogeen in het lichaam van de vrouw een of ander gevolg heeft.

Tot slot is het heel gewoon dat er een afname van de menstruatiestroom optreedt, en zelfs dat de menstruatie in veel gevallen verdwijnt. In die zin helpt het progesteron implantaat aanzienlijk om het premenstruele syndroom te verminderen en te verlichten.

Een artikel (Spaanse link) meldt dat in 2015 een studie werd uitgevoerd met gebruiksters uit Brazilië, Chili, de Dominicaanse Republiek, Hongarije, Thailand, Turkije en Zimbabwe, en dat de verandering in het bloedingspatroon als belangrijkste reden voor het verwijderen van het implantaat werd vastgesteld.

Wanneer wordt het verwijderen van progesteron implantaten gecompliceerd?

Zoals gezegd wordt het verwijderen na drie jaar gedaan, maar het kan ook eerder als de vrouw dat wil. De complicatie treedt op als het implantaat niet tastbaar is, wat om verschillende redenen kan gebeuren:

• Te diep inbrengen.
• Breuk van het implantaat.
• Migratie door vaten of dieper weefsel.

Om deze redenen moet de arts het niet-palpabele implantaat vóór de extractieprocedure met een echografie lokaliseren.