HCG waarden tijdens de zwangerschap: hoe ze te interpreteren?

Het hCG peil tijdens de zwangerschap kan om allerlei redenen veranderd worden. Daaronder zijn dreigende miskramen of buitenbaarmoederlijke zwangerschappen. Lees meer in dit artikel.

Geschreven en geverifieerd door de verpleegkundige Leidy Mora Molina.

Laatste update: 22 december, 2022

Tijdens de zwangerschap hebben de hCG waarden (humaan choriongonadotropine gehalte) de neiging sterk te stijgen, vooral tijdens het eerste trimester. Dit komt omdat deze stof belast is met de ‘stuwing’ van verschillende zwangerschapsprocessen en veranderingen die in het maternale lichaam optreden.

HCG is een nuttige parameter zowel om zwangerschap te bevestigen als om mogelijke veranderingen op te sporen, zowel maternale als foetale. Daarom gaan we je vandaag vertellen hoe je de resultaten van bloedonderzoek kunt interpreteren, zodat je je vóór je doktersafspraak kunt oriënteren.

Wat is hCG?

Laten we beginnen met een beschrijving van humaan choriongonadotrofine (hCG – Engelse link), ook bekend als het zwangerschapshormoon. Deze stof wordt afgescheiden door embryonale trofoblastcellen. Dat zijn de cellen waaruit de placenta zal ontstaan. Daarom wordt het aangemaakt als de vrouw zwanger is.

Tijdens de eerste dagen van de zwangerschap neemt het hCG snel toe en blijft het gestaag stijgen tot het einde van het eerste trimester. Daarna heeft het de neiging af te nemen en zich te stabiliseren.

HCG draagt bij tot de instandhouding van de zwangerschap en stimuleert, naast zijn functies, de productie van andere belangrijke hormonen, zoals progesteron en oestrogenen. Bovendien bevordert het de voeding van het baarmoederweefsel en neemt het deel aan verschillende processen van groei en vermenigvuldiging van de cellen van de toekomstige baby.

Het hormoon dat zwangerschap bevestigt

Zijn specificiteit voor de zwangerschap en zijn snelle opsporing in bloed en urine maken van hCG een uitstekende marker voor zwangerschap en bijgevolg zijn er verschillende tests met dit hormoon ontwikkeld:

• Kwalitatief hCG. Hiermee gaat men na of dit hormoon in het bloed aanwezig is.
• Kwantitatief hCG (of beta-hCG). Hiermee meet men de hoeveelheid hormoon in het bloed. Men kan de waarden vergelijken met die van de vorige of volgende dagen.

Behalve laboratoriumbepalingen zijn er ook thuiszwangerschapstests om dit hormoon in urine op te sporen. Ze moeten echter 10 tot 14 dagen na de bevruchting uitgevoerd worden. Ze vereisen namelijk een bepaalde concentratie hCG in het bloed om het te kunnen detecteren.

Normale waarden van hCG tijdens de zwangerschap

Als de arts een kwantitatieve hCG test bestelt, doet hij dat om de hoeveelheid hormoon in het bloed voor verschillende doeleinden te evalueren en om de volgende situaties op te sporen:

1. Voortgang van de zwangerschap en om de week van de zwangerschap te schatten.
2. Vroege zwangerschapsproblemen, zoals miskraam of buitenbaarmoederlijke zwangerschap.
3. Kiemceltumoren, zoals hydatidiforme moedervlekken.
4. Het risico op het syndroom van Down. De hCG waarden worden ook in aanmerking genomen om mogelijke foetale aangeboren afwijkingen te beoordelen bij de drievoudige screening. Deze voert men bij de meeste zwangere vrouwen tussen 15 en 20 weken zwangerschap uit.

Volgens de American Pregnancy Association(Engelse link) volgen de hCG waarden bij zwangerschap een trend vanaf de datum van de laatste menstruatie. Deze worden gemeten in internationale milliunits per milliliter bloed (mIU/ml) en zijn als volgt:

• 3 weken: 5 – 50 mIU/ml.
• 4 weken: 5 – 426 mIU/ml.
• 5 weken: 18 – 7.340 mIUI/ml.
• 6 weken: 1.080 – 56.500 mIU/ml.
• 7 – 8 weken: 7.650 – 229.000 mIU/ml.
• 9 – 12 weken: 25.700 – 288.000 mIU/ml.
• 13 – 16 weken: 13.300 – 254.000 mIUI/ml.
• 17 – 24 weken: 4.060 – 165.400 mIU/ml.
• 25 – 40 weken: 3.640 – 117.000 mIUI/ml.
• Niet-zwangere vrouwen: <5,0 mIUI/ml.
• Postmenopauzale vrouwen: <9,5 mIU/ml.

Dus als het hCG niveau minder dan 5 mIU/ml is, is de vrouw niet zwanger, maar boven 25 mIU/ml wordt de testwaarde als positief voor zwangerschap beschouwd.

Hoe interpreteert men hCG waarden tijdens de zwangerschap?

HCG spiegels stijgen exponentieel als de bevruchte eicel zich in de baarmoederwanden nestelt, wat ongeveer 10 dagen na de bevruchting gebeurt. Daarna neemt de bloedconcentratie met elke voorbijgaande dag toe gedurende het hele eerste trimester.

Als de arts een seriële hCG test beveelt, dat wil zeggen 2 kwantitatieve tests gescheiden door een periode van 48 tot 72 uur, bevestigt dit dat de zwangerschap verloopt zoals verwacht. Als de resultaten niet naar verwachting zijn, worden andere diagnostische onderzoeken uitgevoerd.

HCG als indicator van problemen in de zwangerschap

Door de trend van hCG in het bloed van de moeder te evalueren, kunnen mogelijke veranderingen in het eerste trimester van de zwangerschap opgespoord worden. Deze toestanden variëren naargelang de hormoonwaarden onder of boven zijn wat verwacht wordt voor de post-conceptionele week.

Onder normale waarden

Als de hCG niveaus bij de eerste test lager zijn dan verwacht, zal de arts waarschijnlijk een tweede test bevelen ter bevestiging. Als ze op dit niveau blijven, stelt men het risico van een dreigende miskraam vast. Behalve op deze diagnose kunnen ze ook wijzen op een onvolledige miskraam of een buitenbaarmoederlijke zwangerschap.

Boven normale waarden

Omgekeerd, als de hCG waarden hoger zijn dan verwacht, kunnen ze wijzen op een tweeling- of meerlingzwangerschap. Ook kan het wijzen op sommige pathologische aandoeningen, zoals hydatidiforme moedervlek, choriocarcinoom, of andere soorten kanker.

Over hCG waarden tijdens de zwangerschap kunnen we zeggen:

Het analyseren van hCG waarden tijdens de zwangerschap is specialistenwerk, maar het is de moeite waard te weten wat hun resultaten betekenen op het moment van determinatie-onderzoek.

Zoals we altijd aanraden, kun je het beste voor je baby onderweg zorgen door de instructies van je gynaecoloog nauwkeurig op te volgen en routine gezondheidscontroles bij te wonen om deze en andere aspecten te bespreken.