De 7 belangrijkste stereotypen over adolescenten

Er bestaan talrijke stereotypen over adolescenten die verkeerde beelden scheppen over wat ze kunnen en bereiken.

Vrijwel zeker komt bij het lezen van de titel De 7 belangrijkste stereotypen over adolescenten een typisch beeld van deze fase in je op. Maar is dat beeld positief of negatief?

Het punt is dat een van de grootste problemen van de adolescentie is dat er vooroordelen in overvloed omheen hangen. Die scheppen verwachtingen die niet altijd samenvallen met de werkelijkheid, maar eerder met wat we willen geloven. En op den duur ontstaat er een fictief idee dat de jongeren die de adolescentie doormaken stigmatiseert.

Laten we eens wat meer kijken naar waar deze stereotypen over gaan en proberen te ontdekken waar ze vandaan komen.

De 7 belangrijkste stereotypen over adolescenten

Hieronder beschrijven we enkele van de bekendste stereotypen die vandaag de dag jongeren achtervolgen.

1. Stereotypen over adolescenten: ze zijn opstandig

We zeggen dat adolescenten opstandig zijn alsof rebellie iets vreemds en ver van onze werkelijkheid is. Iets waar we in het volwassen leven niet mee te maken hebben.

De adolescentie is een stadium waarin jongeren hun eigen identiteit proberen te ontwikkelen. Dat houdt in dat ze hun recht om te beslissen en hun mening te uiten vollediger uitoefenen. Maar dit betekent niet dat ze opstandig zijn. En zelfs als ze dat wel waren, zou dat niet per se slecht zijn.

Op de een of andere manier is het catalogiseren van een tiener op deze manier onnodig en stelt het hem niet in staat zijn autonomie te versterken of met vertrouwen zijn eigen beslissingen te nemen.

2. Ze zijn lui

In die zin praten wij volwassenen over de luiheid van onze kinderen alsof het iets exclusiefs is voor deze levensfase. Alsof het in de volwassenheid niet bestaat. Alsof we zelf nooit wat afwas in de keuken laten ophopen of bepaalde verplichtingen uit de weg gaan.

Het is ook goed je af te vragen in welke gevallen ze lui zijn. Ze hebben namelijk veel energie en zijn in staat zich heel serieus in te zetten voor die zaken die hen interesseren en inspireren.

3. Stereotypen over adolescenten: ze hebben geen waarden

Dit is een wijdverbreid vooroordeel, vooral wanneer traditionele waarden onder druk komen te staan.

Zo horen we vaak zinnen als “kinderen hebben tegenwoordig geen respect meer voor hun ouders“. Maar als een puber ruzie maakt of de confrontatie met zijn vader aangaat omdat die onbeleefd is tegen zijn moeder, over wat voor waarden hebben we het dan? Voor veel generaties gaat respect hand in hand met stille gehoorzaamheid en angst, niet met overtuiging.

Bovendien zijn, in dezelfde lijn als het vorige vooroordeel, sommige adolescenten nogal begaan met vele doelen, wat als bewijs dient dat ze bepaalde waarden aanhangen. Bijvoorbeeld de bescherming van dieren, de gelijkheid van man en vrouw, de bescherming van de planeet, enzovoort.

4. Ze zijn tegenstrijdig

Een van de meest verbreide mythen is dat jongeren gewoon confronterend zijn om het confronterend zijn. Als we daar nog wat extra componenten aan toevoegen, zoals sociale klasse, etniciteit en sekse, is het resulterende beeld fataal. En helaas heeft dit de neiging om jongeren met een donkere huidskleur, mensen uit de populaire klassen, of mensen die bepaalde kleding dragen verder te benadelen.

Wat vaak gebeurt is dat, vanuit een op volwassenen gericht kader, degenen die gezagsrollen uitoefenen er niet van houden geconfronteerd of uitgedaagd te worden. Veel minder door hen die andere opvattingen over de wereld hebben of door mensen met weinig ervaring, zoals adolescenten.

Maar op andere momenten komt dit tot uiting als ouders de vaardigheden missen om assertief grenzen te stellen.

5. Ze zijn onstabiel

De adolescentie heeft haar eigen uitdagingen. Op alle niveaus doen zich namelijk veranderingen voor. Dit gaat gepaard met bepaalde heel specifieke spanningen en ervaringen, die hand in hand kunnen gaan met emotionele schommelingen. Maar dit maakt hen niet onstabiel. Het betekent alleen dat ze nog volop in ontwikkeling zijn.

6. Ze zijn gemakkelijk te beïnvloeden

Het is waar dat in de adolescentie leeftijdsgenotengroepen groot belang krijgen en dat acceptatie soms zwaarder weegt dan differentiatie. Deel uitmaken van een groep is belangrijk en dat betekent met de stroom meegaan.

Dit alles hoort echter bij een normaal proces en de verwijzende volwassenen moeten weten hoe ze moeten begeleiden en welke hulpmiddelen ze moeten aanreiken.

Opnieuw is het de moeite waard even zelfkritisch te zijn en ons af te vragen of de maatschappij, in het algemeen, niet ook gemakkelijk beïnvloedbaar is. Denk aan onder andere reclame, consumptie, beelden van wat we zouden moeten zijn.

7. Ze zitten de hele dag op hun mobieltje

Het is waar dat het gebruik van technverologie in deze fase meestal overdadig is en dat dit problemen met zich meebrengt op het gebied van aandacht, concentratie en communicatie tussen gezinnen. We moeten echter erkennen dat het iets is dat de hele maatschappij beïnvloedt (zelfs al op jonge leeftijd). We moeten dus voor iedereen regels opstellen over het gepaste gebruik ervan. Het is de moeite waard te verduidelijken dat verboden noch effectief, noch opvoedkundig zijn.

Er is niet maar één soort adolescentie

Zoals we zien zijn er talloze vooroordelen en negatieve stereotypen over adolescenten. We moeten ze echter erkennen en in vraag stellen.

Dit impliceert niet dat we jongeren van hun verantwoordelijkheden ontslaan, noch dat we de moeilijkheden van deze fase negeren. Het gaat er veeleer om te begrijpen dat stereotiepe lezingen niet langer volstaan.

Het grootste probleem met deze vooroordelen is dat ze ons vastbinden aan één enkele werkelijkheid, die meestal een nogal simplistische en oneerlijke opvatting is. Bovendien kunnen stereotypen in belangrijke stadia van identiteitsvorming een stigma zijn en de mogelijkheden van jongeren beperken.

Immers, de motivatie van adolescenten hangt voor een groot deel af van wat ze uit hun omgeving meekrijgen. En als ze de hele dag horen dat ze lui en opstandig zijn, hoe graag zullen ze dan dat diepgewortelde beeld willen veranderen?

Daarom is het belangrijk dat de hele samenleving haar opvattingen en concepties (Spaanse link) over de adolescentie, die veel diverser is dan we denken, herziet. Niet alle jongeren kunnen het zich veroorloven lui te zijn, want velen moeten gaan werken om hun gezin te helpen.

Bovendien mogen we niet vergeten hoe socialisatie van invloed is op de overtuigingen en gedachten die we van jongs af aan internaliseren en dat die bepalend zijn voor de manier waarop we de wereld interpreteren.