Oefeningen voor kinderen om te leren kauwen

Beginnen met vast voedsel eten vergt veel oefening. Hier zijn 4 oefeningen die kinderen helpen leren kauwen.
Oefeningen voor kinderen om te leren kauwen

Laatste update: 21 mei, 2022

Als de kleintjes vast voedsel beginnen te eten, vragen veel ouders zich af of ze wel zullen weten hoe ze dat goed moeten doen. De waarheid is dat kinderen beetje bij beetje en met oefening leren kauwen, hoewel er enkele oefeningen zijn die hen kunnen helpen bij het leren.

Goed kauwen op voedsel brengt veel voordelen voor kinderen. Daarom is het belangrijk de opname van vast voedsel niet uit te stellen en ze de kans te geven vroeg nieuwe smaken en texturen te ontdekken.

In dit artikel vertellen we je alles over het belang van het stimuleren van kauwen bij kinderen en delen we oefeningen uit om ze daarbij te helpen. Lees verder!

Het belang van kauwen bij kinderen

Vanaf de leeftijd van 6 maanden is het belangrijk je baby geleidelijk zacht, halfvast en vast voedsel aan te bieden.

Het is het beste om het kind al vroeg de verschillende texturen te laten ontdekken. Hoe eerder het namelijk in aanraking komt met de hardheid en de consistentie van het voedsel, hoe gemakkelijker het proces zal verlopen.

Op de juiste manier leren kauwen levert het kind meerdere voordelen op. Dit zijn de belangrijkste:

  • Vermindert de kans op verstikking: Doordat kinderen weten hoe ze voedsel moeten kauwen, vermalen en doorslikken, lopen ze minder kans op deze ongelukjes.
  • Bevordert een goede botontwikkeling (Spaanse link) en versterking van de gezichtsspieren.
  • Beschermt de mondgezondheid: Voedsel met verschillende texturen maakt zelfreiniging van de tanden mogelijk. Tegelijkertijd kleven puree en melk meer aan de tanden en bevorderen tandbederf.
  • Vergemakkelijkt de spijsvertering: Er is een grotere afscheiding van speeksel, de opname van voedingsstoffen wordt bevorderd, het gevoel van verzadiging wordt verhoogd, en reflux en gastritis worden verminderd.
  • Het vermindert angst en stress bij kinderen, vooral bij het eten.
Oefeningen voor kinderen om te leren kauwen
Kauwen is een vaardigheid die zich in zijn eigen tempo ontwikkelt, maar het vereist de nodige stimulans en oefening om aan te slaan.

De progressie in het leren kauwen

Kinderen leren niet van de ene dag op de andere kauwen. Het is eerder een proces van het verwerven van een nieuwe vaardigheid.

Het opnemen van voedsel moet ook geleidelijk gebeuren. Maar het is geen goed idee om te lang te wachten met het geven van kleine stukjes en gevarieerde texturen (Spaanse link) aan kinderen. Dit kan namelijk gewenning aan puree veroorzaken en een groter risico op afwijzing van nieuw voedsel. Vooral als de verandering dicht bij de leeftijd van 2 jaar en de “nee” fase komt.

Er moet een evolutie gevolgd worden in de soorten voedsel die de kleintjes aangeboden krijgen. Zachte texturen in het begin, dan halfvaste, vaste, en later hardere. Dit stimuleert de verschillende zintuiglijke receptoren in de mond, helpt de spieren te versterken en oefent de bewegingen die daarvoor nodig zijn.

Bied in het ideale geval eerst kleine stukjes aan en ga dan over op grotere porties en complexere texturen.

Ook het prakken van voedsel met een vork in plaats van het te bewerken stelt kinderen in staat stukjes voedsel in hun puree te vinden en spontaan te beginnen kauwen.

Tips om kinderen te leren kauwen

Het in praktijk brengen van enkele van deze tips kan helpen om het leren kauwen een plezierige ervaring te laten zijn voor het hele gezin, vooral voor de baby.

  • Vermijd afleiding: Het is een goed idee om de TV niet aan te zetten tijdens de maaltijd. Zo kan het hele gezin het moment delen en kan het kind zich concentreren op het eten.
  • Varieer het voedsel: Je kind elke week van verschillende smaken en texturen laten proeven kan het aantrekken en motiveren. Overleg met je kinderarts hoe en welke voedingsmiddelen je kunt integreren.
  • Bied je kind aan wat iedereen eet: Tenzij het gezinsmenu iets bevat dat het kind niet kan eten of te hard of gevaarlijk is, is het het beste je kind te geven wat iedereen eet. Dit zal het aanmoedigen net als iedereen te kauwen.
  • Deel het moment: Het kind de maaltijd zittend aan tafel met de volwassenen laten delen bevordert zijn lichaamsbeweging. Het overdrijven van de bewegingen bij het kauwen zal hem ook helpen ze na te doen.
  • Laat ze zelf eten: Het voedsel met de handen verkennen en het zelf naar de mond brengen helpt ze hun vaardigheden te oefenen en de coördinatie en motoriek te verbeteren. Het bevordert ook hun zelfstandigheid.
  • Wees geduldig: Alle leren vraagt tijd, doorzettingsvermogen, geduld en begrip. Het is dus essentieel om momenten van spanning, uitdagingen en opdringen te vermijden. En als het kind weigert vaste stoffen te eten, dring dan niet aan. Misschien is het niet het juiste moment en kun je het een paar weken later opnieuw proberen.
  • Vermijd gevaarlijke voedingsmiddelen: Geef het kind geen voedingsmiddelen die door hun grootte of hardheid verstikking kunnen veroorzaken. Ook ultra-verwerkte voedingsmiddelen en de toevoeging van zout en suiker aan voedingsmiddelen moeten vermeden worden.

Wanneer zijn oefeningen nodig om kinderen te leren kauwen

In de meeste gevallen leren kinderen uit zichzelf kauwen, gedreven door nieuwsgierigheid en na veel oefenen. Samen met hen gaan zitten eten, hen verschillende consistenties en smaken aanbieden, en de adviezen opvolgen die we je gegeven hebben, zijn meestal voldoende strategieën.

Maar andere keren kunnen kinderen weigeren vast voedsel te eten of slagen ze er niet in. Sommige anatomische of functionele veranderingen (Engelse link) of bepaalde gezinsgewoonten kunnen een correct kauwen belemmeren.

Als ouders merken dat er problemen zijn met de voeding van hun kind, is het het beste een kinderarts te raadplegen en alle twijfels weg te nemen. Soms kan doorverwijzing naar een logopedist nodig zijn, want deze beroepsbeoefenaar beoordeelt en grijpt in op de kauwfuncties zodat ze goed geoefend worden.

Kinderen tijdens de maaltijd observeren helpt om op te sporen of te vermoeden of ze problemen hebben met hun voeding en of ze specifieke oefeningen nodig hebben om te leren kauwen.

Dit zijn enkele van de tekenen waar je op moet letten:

  • Wanneer ze proberen te eten, valt het voedsel uit hun mond.
  • Ze bewegen hun mond te veel bij het kauwen, alsof ze gezichten trekken.
  • Ze gebruiken hun tong om voedsel fijn te maken.
  • Het kind zuigt aan voedsel in plaats van het te kauwen.
  • Ze houden voedsel lange tijd in hun mond, zelfs enkele uren.
  • Ze kokhalzen bij het zien van voedsel.
  • Als ze hun mond de hele tijd open hebben en hun tong uit hun mond.
  • Ze hebben moeite hun tong uit te steken.
  • Ze vertonen voorkeuren voor bepaalde voedseltexturen.
  • Als ze moeilijkheden vertonen met drinken uit rietjes na 2 jaar.

Als een kind deze kenmerken vertoont, impliceert dat niet noodzakelijk een stoornis. Maar het is wel iets dat ouders met de kinderarts van het kind moeten bespreken.

Een kind doet oefeningen met een logopedist
Een logopedist is de ideale deskundige om de moeilijkheden van het kind te beoordelen en een aan zijn behoeften aangepast behandelplan uit te werken.

Oefeningen voor kinderen om te leren kauwen

Als je oefeningen voor kinderen om te leren kauwen doet, kun je dat het beste onder toezicht van een logopedist doen. Evengoed kunnen enkele eenvoudige oefeningen thuis je kind helpen zijn mondelinge vaardigheden te trainen.

Idealiter worden deze oefeningen omgevormd tot spelmomenten om ze geen karwei of een last te laten zijn. Anders zullen ze de afwijzing van de activiteit vergroten.
Het is een goed idee om een moment te vinden om deze activiteiten bewust te delen. Als je ze elke dag of een paar keer per week een paar minuten herhaalt, kan dat een groot effect hebben op het leren van je kind.

Het is ook aan te raden om ze te demonstreren en een spiegel te geven om ze te helpen begrijpen wat ze moeten doen.

Hier zijn wat oefeningen waarmee kinderen thuis kunnen leren kauwen.

1. Kauwoefeningen

Idealiter kauwen kinderen hun voedsel verschillende keren voordat ze het doorslikken en doen dat met gesloten mond. Dit helpt om het voedsel goed fijn te malen en het gevoel van verzadiging te vergroten.

Spelen met het tellen van het aantal keren dat we kauwen en het bereiken van 30 helpt het kind om het na verloop van tijd automatisch te doen. Dit met ze doen dient als voorbeeld en motiveert ze om de gewoonte sneller in te bouwen.

Je kunt ze ook vragen zich te concentreren op het plaatsen van hun tong op het gerimpelde deel van het gehemelte bij het kauwen, dat achter de centrale snijtanden ligt. Moedig ze, terwijl ze in deze houding staan, aan om 10 keer alleen met de linkerkant van de mond te kauwen en dan 10 keer met de rechterkant.

Tot slot kun je de intensiteit als een spel aanpassen door om de beurt te kauwen. Een andere mogelijkheid is een spelletje te maken van het pletten van een koekje met de mond gesloten en de tong op het ruwe gedeelte van het gehemelte geplaatst.

2. Tongoefeningen

Om goed te kunnen kauwen moet de tong gespierd en juist gepositioneerd zijn. De volgende oefeningen kunnen helpen deze spier te oefenen:

  • Tandenpoetsen met een elektrische tandenborstel.
  • IJs of lolly’s buiten de mond likken.
  • De mondhoeken van het kind vuil maken met voedsel en vragen of ze zichzelf schoon willen likken.
  • La la la la zingen en met de mond kakelen.
  • Proberen hun neus aan te raken met hun tong.

3. Oefeningen voor de lippen en de wangen

Net als de tong helpt het oefenen van de lippen en de wangen bij het kauwen. Om deze structuren te versterken kun je je kind vragen kusjes in de lucht te blazen, gezichten te trekken en de lippen zo ver mogelijk van elkaar te spreiden.

Na 9 maanden kun je je baby leren met rietjes te drinken of een stokje stevig tussen de lippen te houden zonder de tanden te gebruiken.

Bellen blazen, liedjes neuriën en met fluitjes spelen zijn leuke activiteiten die deze structuren ook versterken.

4. Kaakoefeningen

Om de kauwspieren en de kaak te versterken, kan kinderen de ervaring geboden worden op verschillende voorwerpen met verschillende textuur te bijten. Begin bijvoorbeeld met babytandjes en ga dan over op iets hardere consistenties.

Kauwen op voorwerpen die trillen is nuttig voor sommige kinderen die zich met deze sensatie op hun gemak voelen. Ze moeten het echter niet langer dan 5 seconden doen.

Een klein kind doet oefeningen met de tong om te helpen leren kauwen
Het is belangrijk om alle structuren van de mond van het kind te oefenen om de gecoördineerde arbeid te bevorderen die nodig is om voedsel te kauwen. 

Genieten van het proces is de sleutel tot goed leren

Kauwen kan gemakkelijker of moeilijker zijn, afhankelijk van het kind. Bij het proces zijn veel spieren en structuren in de mond betrokken, die op een gecoördineerde manier moeten werken. En dit lukt met veel oefening en geduld.

Het belangrijkste voor je kind om belangstelling te krijgen voor het kauwen op verschillende voedingsmiddelen is dat je van etenstijd geen drama maakt. Consequent en geduldig zijn zal hem helpen dit leerproces met plezier en nieuwsgierigheid door te maken.

De oefeningen die we hierboven uitvoerig beschreven, kunnen je helpen naargelang de behoeften van je kind. Bedenk dat elk kind zijn eigen leerproces heeft. Van hun proces genieten en het met liefde en respect begeleiden zal hen het meest helpen.


Alle aangehaalde bronnen zijn grondig gecontroleerd door ons team om hun kwaliteit, betrouwbaarheid, actualiteit en geldigheid te waarborgen. De bibliografie van dit artikel werd beschouwd als betrouwbaar en wetenschappelijk nauwkeurig.


  • López Diez, M. (2017). La importancia de las texturas de los alimentos y la masticación: Revisión sistemática.
  • Le Révérend, B., Saucy, F., Moser, M., & Loret, C. (2016). Adaptation of mastication mechanics and eating behaviour to small differences in food texture. Physiology & behavior165, 136-145.
  • Cuadros-Mendoza, C. A., Vichido-Luna, M. A., Montijo-Barrios, E., Zárate-Mondragón, F., Cadena-León, J. F., Cervantes-Bustamante, R., … & Ramírez-Mayans, J. A. (2017). Actualidades en alimentación complementaria. Acta pediátrica de México38(3), 182-201.
  • Laura, M. M. LA RESPIRACIÓN Y LA DEGLUCIÓN COMO ELEMENTOS FUNDAMENTALES EN LA CONFORMACIÓN DE LAS ARCADAS DENTARIAS.
  • DE, C. E. A. TEXTURAS EVOLUTIVAS EN LA INTRODUCCIÓN DE NUEVOS ALIMENTOS.
  • Morejón Barrueto, Y., & Acea Vanega, S. (2015). La terapia de alimentación en los problemas del lenguaje en los niños. Medisur13(4), 472-474.
  • Faigenbaum, A. D., & Bruno, L. E. (2017). A fundamental approach for treating pediatric dynapenia in kids. ACSM’s Health & Fitness Journal21(4), 18-24.
  • Lazarte, G. C. A., Castro, I. D. R. A., Cántaro, N. Y. M., & Quispe, W. W. C. (2019). PREVALENCIA DE HÁBITOS BUCALES NO FISIOLÓGICOS Y SU RELACION CON LAS MALOCLUSIONES DENTARIAS EN NIÑOS DE 3 A 5 AÑOS DE LA IE INICIAL NUESTROS HÉROES DE LA GUERRA DEL PACÍFICO TACNA-2016. Revista Odontológica Basadrina3(1), 20-24.
  • LÓPEZ LANDÁZURI, J. Y., & PARRALES PEÑAFIEL, A. J. (2018). MASTICACIÓN Y SU INFLUENCIA EN EL DESARROLLO DE MOVIMIENTOS FONOARTICULATORIOS EN NIÑOS CON INSUFICIENCIA MOTRIZ DE ORIGEN CEREBRAL DE 5 A 7 AÑOS (Doctoral dissertation).
  • Kim Kung, R. D. H., & Kelly Hall, R. D. H. Healthy Kids Need Healthy Airways!.
  • JIMÉNEZ, V. A., & LENGUAJE, A. Y. TERAPIA MIOFUNCIONAL EN NIÑOS CON DEGLUCIÓN ATÍPICA.

Deze tekst wordt alleen voor informatieve doeleinden aangeboden en vervangt niet het consult bij een professional. Bij twijfel, raadpleeg uw specialist.