Wat is het syndroom van Gilles de la Tourette?
Het syndroom van Gilles de la Tourette is een aandoening waarbij motorische en verbale tics optreden tijdens de kindertijd. Het zorgt ervoor dat minderjarigen plotselinge bewegingen en geluiden uitzenden die repetitief en oncontroleerbaar zijn.
Deze aandoening kan de kwaliteit van leven van een persoon beïnvloeden (Engelse link). Vanwege de manier waarop films deze aandoening vaak hebben laten zien, hebben velen echter een verkeerd beeld van wat het werkelijk inhoudt.
Over het algemeen schilderen films het af als een toestand waarin mensen ongepaste dingen schreeuwen, vloeken en sociaal ongepaste opmerkingen maken (coprolalie). Tegelijkertijd tonen films individuen die onvrijwillige obscene gebaren maken (copropraxie).
Ondanks de brede publieke weergave van dit gedrag, zijn deze dingen eigenlijk ongewoon bij het syndroom van Gilles de la Tourette.
Wat is het syndroom van Gilles de la Tourette precies?
Het syndroom van Gilles de la Tourette is een neurologische aandoening die optreedt tijdens de kindertijd of adolescentie, voordat iemand de leeftijd van 18 jaar bereikt. Over het algemeen verschijnt het tussen de leeftijd van vijf en negen jaar. De eerste manifestaties zijn tics in het gezicht. Denk bijvoorbeeld aan knipperen met de ogen of fronsen van de neus.
De tics die kunnen optreden zijn:
- Motorisch: plotselinge, repetitieve en oncontroleerbare bewegingen waarbij verschillende delen van het lichaam betrokken zijn.
- Vocaal: het onwillekeurig uitzenden van geluiden en woorden op een korte en intermitterende manier.
Tegelijkertijd kunnen zowel de motorische tics als de vocale tics eenvoudig of complex zijn:
- Eenvoudige tics: onder de eenvoudige tics vallen die waarbij slechts één spiergroep betrokken is. Bijvoorbeeld knipperen met de ogen of de schouders optrekken. Bij vocale tics gaat het bijvoorbeeld om hoesten of kreunen.
- Complexe tics: deze hebben betrekking op verschillende spiergroepen en zijn uitgebreider. Denk bijvoorbeeld aan springen, draaien of een lichaamsdeel aanraken als het gaat om motorische tics. Het kan ook betekenen dat je beledigingen uitkraamt of je eigen woorden of die van anderen herhaalt (echolalie), in het geval van vocale tics.
Al deze bewegingen en uitdrukkingen zijn onvrijwillig en oncontroleerbaar voor kinderen. Verder is er meestal een impuls die voorafgaat aan de tics. Dit gaat bijvoorbeeld om een onaangenaam lichaamsgevoel (zoals jeuk of kriebels, vergelijkbaar met wat we ervaren als we moeten niezen). Voor mensen met het syndroom van Gilles de la Tourette is de enige manier om deze situatie te verlichten de tic.
Door een grote inspanning kunnen sommige minderjarigen hun tics tijdelijk onderdrukken. Wanneer de spanning zich echter ophoopt, verschijnen ze weer.
Overwegingen om in gedachten te houden
Ongeveer tussen 0,4 en 3,8% van de minderjarigen wordt getroffen door dit syndroom. Experts zijn van mening dat verschillende factoren (Engelse link) een rol spelen bij het veroorzaken van deze aandoening, zowel genetische als omgevingsfactoren. Het treft mannen drie keer meer dan vrouwen.
Bovendien kunnen andere aandoeningen en condities vaak samengaan met het syndroom van Gilles de la Tourette. Met name aandachtsproblemen (ADHD), gedragsproblemen, obsessief-compulsieve stoornis, angst en depressie.
Gelukkig heeft de aandoening de neiging om af te nemen naarmate de leeftijd vordert. Zeer weinig gevallen blijven ernstig na de adolescentie. Tegelijkertijd hebben kinderen de neiging om een toename van de symptomen te ervaren op die momenten dat ze zich moe, ziek of onder stress voelen.
Het syndroom heeft geen invloed op iemands intelligentie of gezondheid, behalve het ongemak dat wordt veroorzaakt door de tics zelf. Over het algemeen hebben deze kinderen te maken met een enorm gebrek aan begrip van anderen. Dit leidt er uiteraard toe dat ze zich angstiger en beschaamder gaan voelen. Daarom is het belangrijk dat de mensen rondom deze kinderen geïnformeerd en begripvol zijn.
Tot slot moeten we niet vergeten dat het optreden van tics tijdens de kindertijd niet altijd indicatief is voor het syndroom van Gilles de la Tourette. Tics zijn namelijk een veel voorkomend fenomeen bij kinderen. Over het algemeen verschijnen ze op een voorbijgaande manier en lossen ze zichzelf vrij eenvoudig op. Tourette is een ongewone aandoening en zeer weinig gevallen zijn heel ernstig.
De behandeling van het syndroom van Gilles de la Tourette
Er is geen farmaceutisch middel om dit syndroom te bestrijden. In plaats daarvan zijn er verschillende opties beschikbaar, afhankelijk van elk individueel geval. We hebben het echter over medicijnen die belangrijke bijwerkingen kunnen veroorzaken. Daarom, wanneer tics niet invaliderend zijn, is het het beste om geen medicatie te geven.
Met betrekking tot psychologische behandeling heeft onderzoek aangetoond dat gewoonte omkeringstherapie effectief is bij het verminderen van symptomen. Ook ontspanningstechnieken en de behandeling van aanverwante psychische aandoeningen, zoals ADHD of OCS, kunnen gunstige resultaten opleveren.
Alle aangehaalde bronnen zijn grondig gecontroleerd door ons team om hun kwaliteit, betrouwbaarheid, actualiteit en geldigheid te waarborgen. De bibliografie van dit artikel werd beschouwd als betrouwbaar en wetenschappelijk nauwkeurig.
- Gonzálvez, M. T. (2016). Tratamiento cognitivo-conductual de un niño con Síndrome de Tourette. Revista de Psicología Clínica con Niños y Adolescentes, 3(1), 25-30.
- Jankovic, J. (2002). Síndrome de Gilles de la Tourette. Lancet (Oncol), 3, 111-117.
