Symbolisch denken bij kinderen: 6 oefeningen
Het ontwikkelen van symbolisch denken is essentieel voor kinderen om abstracte basisconcepten te kunnen begrijpen. Deze concepten worden verworven via taal. Kinderen beginnen zich vanaf ongeveer 18 maanden oud uit te drukken met behulp van symbolische ideeën. We weten dat taal het duidelijkste bewijs van mentale representaties is.
“In grote lijnen kan daarom worden gezegd dat in de loop van de mentale ontwikkeling imiterende aanpassing en ludieke assimilatie, door middel van onderscheid te maken, geleidelijk steeds beter worden gecoördineerd. Op sensorisch-motorisch niveau scheiden deze twee zich; in symbolisch spel zorgen eerdere imiterende beelden voor de ‘woordvorm’ en ludieke assimilatie geeft de betekenis.”
-Jean Piaget-
Wat Piaget in deze quote aangeeft is dat de groei van een kind niet alleen gemeten wordt in fysieke kenmerken. De meest complexe processen om in de gaten te houden zijn de mentale en sensorische ontwikkeling van het kind.
Het zal echter makkelijker zijn om je kinderen te ondersteunen door de belangrijkste stadia van cognitieve ontwikkeling te herkennen. Je zal hen dan in elke fase van hun cognitieve ontwikkeling kunnen helpen.
De basis van symbolisch denken bij kinderen
Het zal duidelijk zijn dat kinderen symbolisch denken zijn gaan ontwikkelen wanneer ze mensen, dingen en situaties kunnen vertegenwoordigen die niet in hun directe omgeving aanwezig zijn.
Bovendien zullen kinderen symbolen of interne afbeeldingen oproepen om hun realiteit weer te geven. Deze actie laat zien dat ze de werkelijkheid waarnemen door middel van abstracte concepten.
Hoe symbolisch denken te identificeren in spel en in communicatie?
Als kinderen met een houten stok spelen en doen alsof het een zwaard is, tonen ze het vermogen om abstracte veronderstellingen te maken over echte voorwerpen. Het gevolg hiervan is dus dat kinderen symbolisch denken als ze denken dat ze een superheld of een geniale dokter zijn.
Als kinderen nu gebaren en geluiden gebruiken om te communiceren en dingen een naam beginnen te geven, geven ze betekenis aan hun realiteit. Later, naarmate kinderen ouder worden en het vermogen krijgen om te schrijven en tekenen, beginnen ze tekens te gebruiken om de wereld van concepten af te bakenen.
Hoe kun je symbolisch denken bij kinderen ontwikkelen?
1. Rollenspellen
Speel met je kinderen door te suggereren dat zij de ouders zijn en jij het kind. Stel leuke scenario’s voor en begin te zien hoe je kinderen het gedrag imiteren dat ze in jou willen zien.
Ze beginnen hun verbeelding de vrije loop te geven en creëren daardoor fantastische verhalen die je zullen verrassen. Gebruik kostuums, maskers en voorwerpen om het spel leuker te maken.
2. Uitvoeren van klusjes
In dit soort spel neem je de ludieke assimilatie van het denken op, terwijl het kind helpt bij het uitvoeren van eenvoudige huishoudelijke taken.
Denk bijvoorbeeld aan spelletjes waarin kinderen kunnen doen alsof ze koks zijn en je helpen een maaltijd te bereiden. Geef ze eerst de hoeveelheden ingrediënten en vraag ze om ze te tellen en een naam te geven.
Op deze manier kan je niet alleen helpen hun symbolisch denken te ontwikkelen, maar ze zullen ook beseffen dat ze moeten deelnemen aan de huishoudelijke taken.
3. Eenvoudige bordspellen
Slangen en ladders, Mens-erger-je-niet of Monopoly zijn spellen die kinderen helpen numerieke concepten te begrijpen. De identificatie van tekens, pictogrammen en illustraties is ook een grote stap in de constructie van symbolen.
4. Puzzels en bouwblokken
Voorwerpen maken door middel van blokken of iets uit kleine stukjes bouwen, en dus het uitwerken van mentale beelden vereist ook mentale beelden.
Bovendien roept het imiteren van personen die niet aanwezig zijn in hun onmiddellijke realiteit de abstracte concepten van symbolisch denken op.
5. Ik zie, ik zie wat jij niet ziet
Dit spel is ideaal voor momenten van vrije tijd met jonge kinderen, zowel thuis als buitenshuis. Het bestaat uit het stellen van een eenvoudige beschrijvende vraag of uitspraak, bijvoorbeeld: “Ik zie iets roods.”
Je kind moet aangeven waar zich een object met die kenmerken bevindt. Op deze manier stimuleer je niet alleen hun perceptie van objecten en achtergronden, maar stimuleer je ook hun cognitieve vaardigheden.
6. Verhalen, raadsels en raadspellen
Woordspelletjes zijn geweldig voor kinderen als het gaat om de ontwikkeling van symbolisch denken. Woorden zetten hen aan het denken in beelden, in voorwerpen en in verhalen.
Het is duidelijk dat wanneer kinderen hun fantasie de vrije loop laten, ze naar plaatsen gaan die ze zelf creëren. Ze verkennen plaatsen die hun beeld op de werkelijkheid uitbeelden en voorstellen. Daarbij kunnen woordspelletjes je kind motiveren om te lezen en te schrijven.
Ten slotte, wanneer je deze simpele spellen in het dagelijks leven van je gezin begint te gebruiken, zul je grote sprongen zien. Je kinderen zullen tegelijkertijd verschillende dimensies ontwikkelen en hun kennis- en communicatievaardigheden zullen verbeteren.
Onthoud dat wanneer je aan hun taalontwikkeling werkt, dit effect heeft op cognitief niveau en vice versa. De geest van je kind is een wonderbaarlijk mechanisme dat op verschillende manieren op prikkels reageert.
Alle aangehaalde bronnen zijn grondig gecontroleerd door ons team om hun kwaliteit, betrouwbaarheid, actualiteit en geldigheid te waarborgen. De bibliografie van dit artikel werd beschouwd als betrouwbaar en wetenschappelijk nauwkeurig.
- Piaget, Jean. (1996). Psychology of Intelligence. New Jersey: Littlefield, Adams, and Company.
