Hoe over seksuele intimidatie praten met adolescenten?

Praten over seksuele intimidatie met je tieners zal helpen voorkomen dat ze slachtoffer of dader worden. Ontdek hoe je dat kunt doen.

Geschreven en geverifieerd door de psycholoog Elena Sanz Martín.

Laatste update: 22 december, 2022

Als ouders beschermen we onze kinderen en leren we hen zich te beschermen tegen alles wat hen kan schaden. Denk aan vreemden op straat, lichamelijke verwondingen, ongelukken, drugs en nog veel meer. We leggen echter niet altijd genoeg nadruk op het met hen praten over seksuele intimidatie.

Waarom? Omdat we denken dat het te vroeg is. Of omdat het een ongemakkelijk gesprek is. Misschien gaan we er van uit dat ze alles al weten wat ze moeten doen. Maar van al deze dingen uitgaan is een ernstige vergissing.

Volgens de statistieken (Engelse link) weten we vandaag dat 1 op de 5 kinderen onder de 18 jaar het slachtoffer is van seksueel misbruik. Maar dit is niet het meest alarmerende cijfer. Uit schattingen blijkt namelijk ook dat meer dan de helft van de jongeren tussen 12 en 18 jaar op enig moment in hun leven te maken heeft gehad met seksuele intimidatie.

Zoals je ziet is dit dus niet iets ver weg of met een geringe mogelijkheid. Het maakt deel uit van een realiteit waaraan onze kinderen worden blootgesteld. Daarom willen we je enkele tips geven, zodat je het onderwerp vandaag met jouw kinderen kunt aansnijden.

Enkele dingen die je moet weten voor je met je kinderen over seksuele intimidatie praat

Om met pubers over seksuele intimidatie te praten, moeten we duidelijk zijn over de informatie die we hen willen geven. Anders kunnen we belangrijke gegevens weglaten die een groot verschil kunnen maken.

Enkele van de belangrijkste aspecten die met dit probleem te maken hebben zijn de volgende:

• Seksuele intimidatie kan zowel door jongens als meisjes ondergaan worden. Hoewel er een hoger percentage vrouwelijke slachtoffers is, betekent dit niet dat jonge mannen het niet kunnen meemaken.
• Over het algemeen maakt de dader deel uit van de naaste omgeving van hun slachtoffer. Daarom moeten we hen niet alleen waarschuwen voor de gevaren van vreemden, maar ook dat intimidatie van familie, vrienden, leraren of schoolgenoten kunnen komen.
• In een groot aantal gevallen zijn de daders van de intimidatie andere minderjarigen (Engelse link). Met andere woorden, het zijn niet alleen volwassenen en gezagsdragers die het kunnen uitoefenen, maar ook hun leeftijdsgenoten. Daarom moeten ze ook waakzaam zijn bij interacties met hen.

Hoe praat je met je tienerkinderen over seksuele intimidatie?

Het is zeer aan te bevelen dat gesprekken over dit onderwerp al in de kindertijd beginnen en dat ouders vanaf het begin een open en eerlijke communicatie tot stand brengen die hun kinderen belangrijke informatie verschaft.

Als je deze taak echter nog niet met je kinderen aangepakt hebt, maak er dan een punt van om dat zo snel mogelijk te doen. Bedenk dat in de adolescentie romantische en seksuele belangstelling voor andere mensen ontstaat en dat de eerste relaties van dit type vaak plaatsvinden. Daarom kan een goed en tijdig gesprek enkele negatieve ervaringen voorkomen.

Hier zijn enkele tips om in gedachten te houden als je dit onderwerp thuis met je tieners bespreekt. Let goed op!

Geef duidelijk aan wat seksuele intimidatie is

Het eerste wat je moet doen is je kinderen helpen een duidelijke definitie te krijgen van wat seksuele intimidatie is. Zo zullen ze het gemakkelijk herkennen als ze het zien of er last van hebben en ook bewust zijn van wat ze doen als ze het zelf gaan praktiseren.

Seksuele intimidatie omvat elke handeling of elk woord van seksuele aard dat een andere persoon wil schaden, lastig vallen of intimideren.

Van de belangrijkste uitingen van intimidatie kunnen we de volgende noemen:

• Iemand seksueel aanraken, vastgrijpen, of knijpen zonder zijn of haar toestemming.
• Obscene opmerkingen, grapjes, of gebaren maken.
• Seksuele geruchten over een ander verspreiden.
• Intieme of expliciete foto’s of video’s van een ander plaatsen of delen.
• Iemand vragen dingen te doen die hij of zij niet wil, zoals het maken van intieme foto’s of het aangaan van seksuele activiteiten.
• Blijven aandringen als de ander al heeft geweigerd of “nee” heeft gezegd.

Begeleid je kinderen om grenzen te leren stellen

Weten hoe je grenzen moet stellen is van essentieel belang om dit soort situaties te voorkomen. Veel tieners hebben het echter moeilijk om nee te zeggen op welk gebied van hun leven dan ook. Dit gebeurt uit een behoefte om anderen te behagen, uit angst om afgewezen te worden, of uit een gebrek aan zelfvertrouwen.

Daarom is het belangrijk dat je je kinderen leert om hun mening stevig en krachtig te uiten, zonder angst voor wat anderen ervan zullen denken. En dat moeten ze al vroeg in hun leven leren.

Geef ze de boodschap dat zij degenen zijn die over hun privacy beslissen

Het is essentieel om pubers uit te leggen dat zij te allen tijde de absolute macht over hun privacy hebben.

Het maakt niet uit of ze in het verleden intiem met iemand waren en dat nu niet meer willen, of dat ze een flirt begonnen zijn en besluiten daarmee te stoppen. Ze hebben altijd het recht te zeggen of ze iets willen doen of niet, hoe, en met wie, ongeacht wat er eerder gebeurd is.

Minimaliseer de kwestie niet

Slachtoffers moeten weten hoe ze seksuele intimidatie kunnen herkennen als ze er last van hebben, net als medeplichtigen en daders.

Ongepaste gebaren, opmerkingen of handelingen worden vaak gebagatelliseerd en met een simpele grap goedgepraat. Maar dat mag niet het geval zijn. Behandel het onderwerp met de ernst en plechtigheid die het verdient en moedig je kinderen aan zich niet medeplichtig te maken aan de ongepaste daden van hun leeftijdsgenoten. Een vriend stoppen kan lastig zijn, maar het is het juiste om te doen.

Benadruk de psychologische gevolgen

In het verlengde van het bovenstaande moeten we adolescenten deelgenoot maken van de grote schade die seksuele intimidatie een mens kan berokkenen. Zelfwaarderingsproblemen, angststoornissen, angst, stress, emotioneel trauma en depressie zijn er maar enkele van.

Je kinderen moeten weten dat het geen spelletje is maar een agressie die iemands leven diepgaand kan beïnvloeden en beperken, zelfs in hun volwassenheid.

Noem de rol van sociale media in dit probleem

Tot slot is het belangrijk speciaal te wijzen op sociale netwerken en de rol die ze spelen. Cyberpesten is even ernstig als face-to-face pesten en helaas is het nogal genormaliseerd.

Iemands imago online besmeuren, je inlaten met ongewenste sexting, of privé foto’s delen zijn allemaal ernstige handelingen die een vorm van seksuele intimidatie vormen.

Praten over seksuele intimidatie doe je niet in één dag

Tot slot willen we je eraan herinneren dat één keer praten over seksuele intimidatie met je kinderen niet veel verschil zal maken. Het moet een lange afstandsrace zijn. Een constante taak die van dag tot dag versterkt en gedemonstreerd wordt.

Maak gebruik van het nieuws of van alledaagse gebeurtenissen die met het onderwerp te maken hebben om het gesprek met je kinderen weer op gang te brengen. Praat er als gezin openlijk over en wees als ouders natuurlijk een voorbeeld van correct gedrag.