9 Vragen over pesten en hun antwoorden

Deze vragen over pesten kunnen je informatie verschaffen die je misschien niet weet over een zeer veel voorkomend probleem bij kinderen en adolescenten.

Beoordeeld en goedgekeurd door de psycholoog Mara Amor López.

Geschreven door Mara Amor López

Laatste update: 22 december, 2022

Pesten is niet iets nieuws, het bestond al in de oudheid. Het verschil is echter dat het nu aandacht krijgt in de media. Deze vorm van mishandeling die voortdurend voorkomt, veroorzaakt ernstige gevolgen voor het slachtoffer, zowel lichamelijk als psychisch. Vaak blijft pesten verborgen, ofwel omdat kinderen zich schamen, ofwel omdat volwassenen niet over de nodige instrumenten beschikken om het op te sporen. Bij het lezen van deze informatie kun je twijfelen over hoe je kunt weten of je kind er last van heeft. Daarom bieden we je de antwoorden op de meest gestelde vragen over pesten bij ouders.

Vragen over pesten

Om kinderen goed te begeleiden moeten we een aantal zaken die met deze aandoening te maken hebben beter begrijpen. Denk bijvoorbeeld aan oorzaken, gevolgen, en alternatieven. Goed weten waar je mee te maken hebt is dus altijd een goede zaak. Dus, laten we er eens induiken.

1. Wat is pesten?

Als we het over pesten hebben, hebben we het over elke vorm van intimidatie die tegen een persoon uitgeoefend wordt, rechtstreeks of via elektronische middelen.

Pesten heeft te maken met gevallen die zich voordoen binnen een school of elke soort onderwijsinstelling. Het kan zich uiten in fysieke agressie, plagen, beledigen, discrimineren, belasteren, of elke andere vorm van psychologische manipulatie. Ze hebben uiteindelijk allemaal een fysieke, emotionele en mentale invloed op de persoon die eronder lijdt.

Om deze toestand te laten bestaan zijn twee hoofdfiguren nodig: degene die pest (het pestende kind) en degene die eronder lijdt (het gepeste kind).

2. Vanaf welke leeftijd kan pesten beginnen?

Rond 6 en 7 jaar beginnen kinderen zich al bewust te worden van de schade die ze anderen kunnen toebrengen en op hun beurt slagen ze erin te herkennen wanneer iemand hen probeert aan te vallen.

3. Wat zijn de kenmerken van het gepeste kind?

Alle kinderen kunnen gepest worden, maar pestkoppen hebben de neiging meer onderdanige kinderen te zoeken, die weinig vrienden hebben en teruggetrokken zijn. Als ze moeten kiezen met wie ze gaan rotzooien, doen ze dat met een kind dat hen als overwinnaar uit de strijd zal laten komen.

4. Vragen over pesten: wat is het profiel van het pestende kind?

Er is geen specifiek profiel van een pestend kind. Maar wat wel gezien is, is dat velen van hen een geschiedenis hebben van een of andere vorm van mishandeling thuis of in hun omgeving.

Het kan ook gebeuren dat de pester lijdt aan een persoonlijkheidsstoornis, die hem verhindert zich goed aan te passen aan de maatschappij. Als ze anderen pijn doen, bereiken ze daarom hun welzijn.

5. Welke tekenen bij het kind kunnen ons pesten doen vermoeden?

Het overgrote deel van de kinderen verraadt deze situatie door veranderingen in hun gedrag. Denk bijvoorbeeld aan slaapproblemen, nachtmerries, depressiviteit, prikkelbaarheid, eetstoornissen, enzovoort.

In het geval van adolescenten hebben ze de neiging zich af te zonderen van hun vrienden of hun meest intieme omgeving om alleen te willen zijn. Dit soort gedrag kan ons waarschuwen dat er iets aan de hand. Als we het waarnemen, is het belangrijk om met hen en met de leraren op school te praten. Zo kunnen we het probleem herkennen en hen helpen het leed te verzachten.

6. Hoe kunnen we een vechtpartij op school onderscheiden van pesten?

Vechtpartijen ontstaan op een gegeven moment impulsief. De volwassene die de leiding heeft scheidt ze dan, stelt ze gerust, en over het algemeen gebeurt het niet meer.

Als we het over pesten hebben, is er echter sprake van voortdurend en langdurig misbruik van het kind, zowel met fysieke als met verbale agressie (afzondering, vernedering, minachting, beledigingen, onder andere.).

7. Hebben jongens en meisjes last van dezelfde soort pesterijen?

Bij jongens bestaat het pesten meestal uit fysieke en verbale agressies, als gevolg van de impulsiviteit van dit geslacht. Meisjes daarentegen hebben de neiging het slachtoffer te isoleren en buiten te sluiten van de leeftijdsgenotengroep. Als ze ouder zijn, neigen ze ook naar agressief gedrag.

8. Wat zijn de gevolgen van pesten?

De gevolgen hebben meestal invloed op alle gebieden van het slachtoffer. Daaronder kunnen we de volgende noemen:

• Angst
• Depressie
• Suïcidale gedachten
• Emotionele stoornissen
• Lage eigenwaarde
• Verlies van zelfvertrouwen
• Psychosomatische problemen (Spaanse link)

Pesten heeft niet alleen gevolgen voor de gepeste kinderen, maar ook voor de familie en hun naasten. Die zien het lijden namelijk van een geliefde van dichtbij. Daarom is het belangrijk steun te bieden aan de innerlijke kring van de gekwetste jongere of adolescent.

9. Kunnen we pesten voorkomen?

Ja, het is mogelijk om pesten te voorkomen. Maar om het probleem een halt toe te roepen is de bijdrage van de hele samenleving van essentieel belang. Liefde en opvoeding spelen een fundamentele rol. Zo kunnen we namelijk waarden en verantwoordelijkheden bijbrengen om in harmonie te leven.

We moeten in onze kinderen stevige grondslagen leggen van respect voor zichzelf en voor anderen. We moeten van jongs af aan empathie bijbrengen, zodat ze leren zich in de plaats van anderen te stellen voor ze handelen.

Om pesten een halt toe te roepen, moeten we gevoelige mensen opvoeden die in staat zijn zich zonder angst aan grenzen te houden en de pijn van anderen te begrijpen.

Over deze vragen over pesten kunnen we nog het volgende zeggen…

Deze vragen over pesten kunnen je helpen iets meer te begrijpen van dit veel voorkomende probleem tijdens de kindertijd en de adolescentie. Het is belangrijk dat je, als je het eenmaal vermoedt, het op de juiste manier meldt en met spoed psychologische hulp zoekt. Je moet niet vergeten dat dit alleen ophoudt als iedereen zijn steentje bijdraagt.

Laten we respectvolle, gevoelige, empathische kinderen opvoeden die begaan zijn met zichzelf en met anderen. Geen egoïstische kinderen die niet in staat zijn zich in iemands schoenen te verplaatsen. Samen kunnen we NEE zeggen tegen pesten!