Eerste hulp aan kinderen: wat te doen in een noodgeval?

Je kinderen zijn niet gevrijwaard van onverwachte ongelukken. Maar als je voorbereid bent om snel in te grijpen, kun je hun leven redden.

Als moeders weten we dat ongelukken binnen een paar seconden gebeuren. Een uitglijder van de trap, een verwonding bij het spelen met de bal, een stuk fruit dat ‘in het verkeerde gat schiet’… In deze scenario’s kan weten hoe je eerste hulp bij kinderen toepast het verschil maken tussen paniek en een tragedie.

Volgens de Spaanse Vereniging voor Kindergeneeskunde (AEP) is een op de vijf pediatrische spoedgevallen in ziekenhuizen te wijten aan onopzettelijke verwondingen zoals slagen en vallen thuis of op school. En omdat kinderen de bevolkingsgroep zijn die het meest aan trauma’s wordt blootgesteld, moeten zowel ouders als verzorgers weten hoe ze in noodsituaties moeten handelen.

De ABC’s van eerste hulp bij kinderen

Als een kind een ongeluk krijgt en het bewustzijn verliest of niet meer ademt, is het makkelijk om in paniek te raken, maar door het ABC-protocol toe te passen dat wordt aanbevolen door het Rode Kruis, kun je een echte noodsituatie ontdekken en weten wat je moet doen als er hulp arriveert. Dit zijn de stappen die je moet volgen:

A. Airway (Ademhalingskanaal)

Het eerste wat je moet doen is controleren of de luchtweg van het kind vrij is. Als ze moeite hebben met ademhalen, maar je kunt met het blote oog niets zien, steek dan niet blindelings je vingers erin, want dan duw je het voorwerp misschien verder naar binnen.

B. Breathing (Ademhaling)

Controleer of de baby ademt en een polsslag heeft. Let op of de borstkas op en neer gaat, en als je merkt dat het kind niet of heel moeilijk ademt, moet je onmiddellijk beginnen met reanimeren (cardiopulmonale reanimatie).

C. Circulation (Bloedsomloop)

Kijk tot slot naar zijn huidskleur en of hij reageert op prikkels. Als zijn huidskleur bleek of blauwachtig wordt en hij niet reageert als je hem roept of zachtjes beweegt, begin dan zo snel mogelijk met reanimeren, want zijn leven kan in gevaar zijn.

Wanneer en hoe reanimeren bij kinderen?

Als het kind niet ademt of niet reageert op het ABC-protocol, roep dan zo snel mogelijk hulp in en begin met kinderreanimatie om de zuurstofstroom op gang te houden terwijl medisch personeel arriveert. In dit soort situaties is kunnen rekenen op een goede zorgverzekering met 24/7 noodgevallen een grote hulp. Hier zijn de stappen die je moet volgen volgens de AEP:

1. Geef 5 reddingsademhalingen: open de luchtweg van het kind en blaas 5 keer langzaam. Bedek bij baby’s de mond en neus, bij kinderen alleen de mond en houd de neus dicht. De borstkas moet bij elke ademhaling omhoog gaan, zo niet, pas dan de positie aan.
2. Controleer zijn vitale functies: kijk of hij hoest of ademt en controleer zijn pols. Als hij meer dan 60 slagen per minuut heeft, maar niet ademt, blijf dan alleen beademen (12-20 per minuut). Maar als er geen tekenen van leven of een zwakke pols zijn, begin dan met compressies.
3. Voer hartmassage uit: druk stevig op het midden van de borstkas van het kind in een rustig, snel tempo. Geef 30 compressies achter elkaar en adem dan 2 keer mond-op-mond. Herhaal dit zonder te stoppen totdat het kind reageert of de ambulance arriveert.

Wat te doen bij een ernstige val?

Vallen is de meest voorkomende oorzaak van noodsituaties bij kinderen jonger dan vijf jaar. Als je kind een ernstige val heeft gemaakt, is het eerste wat je moet doen het bewustzijnsniveau beoordelen. Als het kind georiënteerd is en er geen open wonden of breuken zijn, kan het thuis worden gecontroleerd. Bij builen kun je het beste 10 tot 15 minuten plaatselijke kou toedienen om de zwelling te verminderen.

Als de val een klein wondje veroorzaakte, was het dan met milde zeep en water, droog het af met steriele gaasjes en dek het goed af met een pleister. Als er een lichte verstuiking is ontstaan, breng dan de eerste 48 uur elke twee uur 20 minuten ijs aan, leg een los elastisch verband aan en probeer de blessure in rust te houden. Maar als er sprake is van botvervorming of hevige pijn bij beweging, ga dan naar de eerste hulp.

Eerste hulp bij kinderen met brandwonden

Voor een brandwond door kokend water of een heet strijkijzer, begin je met het gebied minstens 10 minuten te koelen met kraanwater. Gebruik geen ijs, zalf, olie of zelfs tandpasta, want dit kan de verwonding verergeren. Bedek het getroffen gebied in plaats daarvan met steriel gaas.

Als de brandwond groter is dan de handpalm van je kind, uitgebreide blaarvorming heeft of het gezicht, de handen of de genitaliën betreft, zoek dan onmiddellijk medische hulp.

Handel snel bij verstikking

Als je kind jonger is dan één jaar, leg het dan met het gezicht naar beneden op je onderarm met het hoofd lager dan de romp en geef 5 rugslagen tussen de schouderbladen, draai de baby dan om en geef 5 borststoten met twee vingers tot de ademhaling normaal is.

Pas bij oudere kinderen het Heimlich manoeuvre toe: omhels het kind van achteren, plaats je vuist tussen de navel en het borstbeen en druk hard naar binnen en omhoog. Herhaal dit tot het voorwerp eruit is en ga in beide gevallen daarna altijd naar de dokter.

Elke seconde telt bij eerste hulp aan kinderen

Weten hoe je je kind moet helpen bij onverwachte ongelukken kan zijn of haar leven redden. Aarzel dus niet om je in te schrijven voor face-to-face of online cursussen van het Rode Kruis of andere instellingen om de basistechnieken van eerste hulp aan kinderen onder de knie te krijgen. Onthoud dat, als het om de gezondheid van kinderen gaat, voorbereiding de sleutel is om niet overmand te worden door angst.