Wat is de neonatale hielprik en waarvoor dient het?

Een onderdeel van neonatale screening is de hielprik. Deze prik is heel belangrijk om te helpen de gezondheid van je kleintje te garanderen.
Wat is de neonatale hielprik en waarvoor dient het?

Laatste update: 08 januari, 2019

De neonatale hielprik is een zeer belangrijke test uitgevoerd bij pasgeborenen. Deze test dient om bepaalde aandoeningen op te sporen voordat er symptomen optreden. Ontdek meer over deze routinetest in onderstaand artikel.

Als een kind geboren wordt, voert het ziekenhuis verscheidene tests uit. Een van deze testen is de neonatale hielprik die wordt gedaan als de baby tussen de 48 en 72 uur oud is.

Het doel van de test is om aangeboren metabole aandoeningen op te sporen die de ontwikkeling van de baby kunnen schaden. Het tijdstip van de test zorgt ervoor dat artsen deze aandoeningen vroegtijdig kunnen vaststellen, voordat er symptomen zijn.

Door middel van de neonatale hielprik onttrekt de verpleegster enkele druppels bloed. Vroegtijdige analyse van dit bloedmonster spoort aangeboren afwijkingen op die het endocriene of metabolische systeem beïnvloeden.

Het bestaat uit het snel en oppervlakkig prikken van de hiel van de baby. Een medisch specialist prikt snel de hiel van het kind en het bloed wordt dan op een speciaal plaatje geplaatst. Het bloed wordt daarna verstuurd naar een laboratorium voor verdere analyse.

Wat houdt de neonatale hielprik precies in?

Zoals hierboven al beschreven wordt de hiel van de pasgeborene snel geprikt om zo bloed te verzamelen. De verpleegster doet dit snel en de prik is oppervlakkig om de pijn bij het kind te beperken.

De verpleegster laat het bloed vervolgens op een kaartje druppelen, ook wel een Guthrie-kaart genoemd. Vervolgens verstuurt de verpleegster het bloedmonster naar een laboratorium voor analyse. 

Na ongeveer vijf weken zijn de resultaten van de neonatale hielprik bekend. Indien het eerste bloedmonster niet voldoende was, herhaalt de verpleegster de procedure voor een tweede test.

Ondanks de zorg en voorzichtigheid van het medisch personeel, zullen baby’s waarschijnlijk reageren op de pijn en huilen. Indien mogelijk raden wij aan dat de moeder nabij is om haar kind onmiddellijk te troosten en kalmeren.

Wat houdt de neonatale hielprik precies in

Wat als de test positief is?

Onthoud dat de resultaten pas volledig gekend zijn na ongeveer 5 weken. De resultaten maken deel uit van het medisch dossier van je kind. Hou ze daarom bij de hand voor toekomstige medische onderzoeken.

Als de resultaten positief zijn, zal je kinderarts verdere onderzoeken doen. Je moet dan terug naar het ziekenhuis om de test opnieuw te laten uitvoeren. 

Indien verdere onderzoeken de positieve resultaten bevestigen, dienen de ouders een centrum voor stofwisselingsziekten te contacteren. Het medisch personeel daar zal het gezin op de best mogelijke manier begeleiden.

De behandeling zal afhangen van de aandoening die wordt opgespoord door de test. Bijvoorbeeld in het geval van hypothyreoïdie of adrenogenitaal syndroom (AGS), zal de baby levenslang hormonen krijgen toegediend.

Als de diagnose echter hemoglobinopathie is, dan heeft het kind enkel preventieve behandeling tegen bepaalde infecties nodig.

“Een baby draag je 9 maanden in je buik, 3 jaar in je armen en in je hart tot de dag je sterft.
-Mary Mason –

Welke aandoeningen worden door de neonatale hielprik opgespoord?

De meerderheid van de aandoeningen die men kan opsporen met de neonatale hielprik zijn aangeboren metabole afwijkingen. Soms treden er bij deze afwijkingen geen specifieke symptomen op. Ze kunnen echter wel de juiste ontwikkeling van de baby veranderen of in gevaar brengen.

Natuurlijk als het gaat om pasgeborenen, zijn de meeste opgespoorde aandoeningen zeldzaam. Het is daarom belangrijk ze vroegtijdig op te sporen om tijdig tussen te komen voordat de symptomen optreden.

Welke aandoeningen worden door de neonatale hielprik opgespoord

Houd in gedachten dat een vroege diagnose van deze aandoeningen niet betekent dat je baby geen normaal leven zal kunnen leiden. Hieronder vindt je een lijst met aandoeningen die een neonatale hielprik kan opsporen:

  • Hemoglobinopathieën zoals onder andere sikkelcelziekte.
  • Taaislijmziekte.
  • Aangeboren afwijkingen verwant aan de stofwisseling van vetzuren, koolhydraten en aminozuren, waaronder galactosemie en fenylketonurie.
  • Adrenogenitaal syndroom (AGS).
  • Congenitale hypothyreoïdie.
  • Infecties waaronder Hiv en toxoplasmose.

Kort samengevat is de neonatale hielprik dus een essentiële test om vroegtijdig aangeboren afwijkingen op te sporen. De test maakt het mogelijk om complicaties vast te stellen voordat symptomen optreden.

Als je een kersverse moeder bent, onthoud dan dat je in de buurt bent om je baby te troosten als de test wordt uitgevoerd. De test is zeer nuttig aangezien het helpt de gezondheid van je kind te garanderen. 


Alle aangehaalde bronnen zijn grondig gecontroleerd door ons team om hun kwaliteit, betrouwbaarheid, actualiteit en geldigheid te waarborgen. De bibliografie van dit artikel werd beschouwd als betrouwbaar en wetenschappelijk nauwkeurig.


  • National Institute for Public Health and the Environment. 

Deze tekst wordt alleen voor informatieve doeleinden aangeboden en vervangt niet het consult bij een professional. Bij twijfel, raadpleeg uw specialist.