Fontanellen in het hoofd van je baby

Fontanellen zijn eng voor ouders. Deze gaten zijn echter helemaal normaal en van belang voor je kind. Wat zijn deze fontanellen in het hoofd van je baby en hoe kun je er het beste mee omgaan?

Beoordeeld en goedgekeurd door de arts Nelton Ramos.

Geschreven door Macarena Esperanza Marina

Laatste update: 22 december, 2022

Fontanellen zijn een van de meest gevreesde dingen van het moederschap. Het is geen wonder dat we ons zorgen maken om de mythes rondom de anatomie van pasgeborenen. De waarheid is dat fontanellen in het hoofd van je baby compleet normaal zijn en nodig zijn voor de ontwikkeling van je kind.

Fontanellen zijn het zachte deel van je baby’s hoofd. Ze zitten op de plaats waar de botten van schedel elkaar ontmoeten. Ze gaan open tijdens de geboorte en blijven open voor een aantal maanden om ruimte te maken voor de groei van de hersenen.

Je kind zal niet een opening hebben, maar zes! Door deze openingen kun je hun hartslag voelen. Wees echter niet bang, met 18 maanden zullen deze vreemde “gaten” in het hoofd van je kind weer sluiten.

Bljif lezen om te ontdekken wat deze fontanellen in het hoofd van je baby zijn en hoe je ermee om moet gaan.

Wat zijn fontanellen?

Wanneer je kind wordt geboren, bestaat zijn schedel niet uit een enkel bot. In plaats daarvan bestaat het uit een reeks botten die zich na verloop van tijd verenigen en vergroeien. Zo zorgen ze ervoor dat het hoofd van je baby voldoende kan groeien tijdens het eerste levensjaar.

De fontanel is het gedeelte van het hoofd van de baby waar de botten van de schedel nog niet samen zijn gekomen. Dit zorgt ervoor dat de schedel gemakkelijk groter en kleiner kan worden. Dit maakt uitzetting van de hersenen mogelijk.

Deze “onvolledigheid” van de schedel maakt het mogelijk dat de botten bewegen tijdens de geboorte en zelfs overlappen. Dit maakt het mogelijk dat het hoofd van de baby door het smalle vaginale kanaal past.

Wat gebeurt er als ik de fontanellen van mijn kind aanraak?

Dit is een van de meest veelvoorkomende zorgen. Er is echter niets om bang voor  te zijn. Het membraan dat de fontanellen bedekt is erg stevig dankzij zijn extreme hardheid. Dit membraan is erg moeilijk te doorbreken.

Vergeet niet dat tijdens de bevalling de fontanellen in het hoofd van je baby al open zijn. Dit leidt dan ook niet tot schade of gebroken botten in het hoofd van het kind.

Onthoud gewoon dat je voorzichtig moet zijn met elke beweging die je met je kind maakt, aangezien ze gevoelig zijn.

Bij elke afspraak zal de kinderarts deze gaten onderzoeken, meten en voelen om hun grootte te controleren en zeker te zijn dat de groei normaal is.

Wanneer sluiten de fontanellen?

De meest beruchte fontanel voor de ouders is die in het bovenste, voorste gedeelte van de schedel. Geschat wordt dat het sluit als het kind tussen 7 en 19 maanden is.

Maar, zoals we eerder zeiden is dit niet het enige gat dat het kind in zijn hoofd heeft. Het gat in de achterkant van de schedel sluit meestal tussen de eerste en de derde maand.

Aan de zijkanten zijn ook gaten ter hoogte van de slapen en achter het oor naar de basis van de schedel. Terwijl de eerste ongeveer 6 maanden na de geboorte sluiten, sluiten die achter het oor tussen 6 en 18 maanden nadat de baby is geboren.

Zijn de fontanellen in het hoofd van je baby normaal of moet je contact opnemen met de kinderarts?

De fontanellen moeten stevig en licht hol aanvoelen. Wanneer je baby huilt, ligt of moet overgeven, kunnen de fontanellen tijdelijk opgezwollen zijn.

Wanneer je kind weer rustig is en zijn hoofd rechtop houdt, zullen ze echter weer normaliseren.

Deze ruimtes kunnen gespannen zijn of uitsteken. Dit gebeurt wanneer vloeistoffen zich ophopen in de schedelholte of wanneer er een toename van de cerebrale druk is, zoals bij een waterhoofd.

Als de fontanellen in het hoofd van je baby normaliseren als hij kalmeert en zijn hoofd optilt hoef je niet bang te zijn.

Als je merkt dat je kind echt uitpuilende fontanellen heeft, neem hem dan mee naar de kinderarts. Dit kan een medisch noodgeval zijn. Deze kans is groter als het gecombineerd is met een koortsachtige toestand of traagheid.

Ook kan het zijn dat je voelt dat de fontanellen ingezonken zijn als het hoofd van je kind voelt. In dit geval moet je ook zo snel mogelijk contact opnemen met je kinderarts, omdat dit een teken kan zijn dat je baby uitgedroogd is.

Problemen met de fontanellen

Soms sluiten de fontanellen in het hoofd van je baby vroegtijdig. Als dit gebeurt, kan een aandoening die bekend staat als craniosynostose ontstaan. Hierbij krijgt het hoofd van de baby een abnormale vorm.

Er kan een vernauwing van de schedelholte onstaan die een ruimteconflict zou kunnen veroorzaken. Dit kan ook te maken hebben met een afwijking van de fontanellen van de baby.

In beide gevallen kan de arts kiezen voor een operatie om de hersenen ruimte te geven om te groeien. Deze beslissing is afhankelijk van de mate van sluiting van de gaten en hoeveel het er zijn.