Gehechtheid tijdens de adolescentie

Gehechtheid in de adolescentie test veel van de leringen en ervaringen uit de kindertijd. Leer meer in het volgende artikel.

Zijn gehechtheid en adolescentie twee verenigbare woorden? Hoe is dit mogelijk? In het algemeen zoeken jongeren vrijheid en autonomie. Gehechtheid impliceert echter aanwezigheid, nabijheid en contact. Maar hoewel ze elkaar lijken uit te sluiten, doen ze dat eigenlijk niet.

Het onderhouden van een band is nog steeds nodig tijdens de adolescentie. Al moet die aangepast worden aan de nieuwe vormen en behoeften van onze kinderen. Laten we dan zien hoe we dat kunnen bereiken.

Soorten gehechtheid

Om gehechtheid tijdens de adolescentie te begrijpen, is het belangrijk het hoofdbegrip te begrijpen.

Als we het over gehechtheid hebben, verwijzen we naar een band die al vroeg ontstaat tussen een zuigeling en de volwassen verzorger. Onze eerste ervaringen met onze ouders zijn heel belangrijk en laten een afdruk achter die in staat is het hele leven een zekere invloed uit te oefenen. Het is een feit dat kinderen volledige verzorging nodig hebben om te overleven, dus de relatie met de verzorger is heel intens.

Naarmate de maanden en jaren verstrijken, verwerven kinderen geleidelijk vaardigheden en ontwikkelen ze competenties om voor zichzelf te kunnen zorgen. Dit betekent echter niet dat hun mentale modellen onbuigzaam zijn. Integendeel, ze staan open voor verandering.

We bekijken hieronder de verschillende soorten gehechtheid.

Veilige gehechtheid

Als de gehechtheidsband positief was, zullen identiteit en het proces van het ontdekken van de eigen weg gemakkelijker verlopen. Zo zullen adolescenten zich veilig genoeg voelen om de wereld te verkennen en zichzelf toe te staan hun leven op hun eigen manier op te bouwen.

Veilige gehechtheid maakt het voor kinderen gemakkelijker om zich gewaardeerd te voelen en naar hen te luisteren. Daarom zullen ze zich in de toekomst beter kunnen uiten, zich gemakkelijker tot anderen kunnen verhouden, en een beter gevoel van erbij horen kunnen bereiken.

Ambivalente onzekere gehechtheid

Als de hechtingsband die met de ouders tot stand kwam niet veilig was, zal de adolescent met bepaalde onzekerheden te maken krijgen. In die zin is het heel belangrijk om op hun gedrag te letten. Want als de hechting ambivalent was, kan negatief gedrag verergeren. Dat wil zeggen, ze kunnen zich verzetten, confronteren, of aandacht zoeken in een poging een antwoord te vinden op hun existentiële dilemma’s.

Ook kunnen ze zelfgenoegzaam gedrag tegenover anderen in stand houden, zelfs als dat betekent dat ze tegen hun eigen overtuigingen ingaan.

Ongeorganiseerde gehechtheid

Bij adolescenten met een ongeorganiseerde gehechtheidsband wordt een tegenstrijdigheid gepresenteerd: “Degene van wie ik afhankelijk ben voor zorg en genegenheid mishandelt me”. De relatie is er dus een van compromissen – het kind moet dichterbij komen en tegelijkertijd afstand nemen. In deze gevallen is de ervaring er een van fragmentatie en dissociatie. Ik wil en ik wil niet; ik kom dichterbij, maar ik verwijder me om mezelf te verdedigen. Deze vorm van gehechtheid kan moeilijkheden opleveren als het gaat om relateren en je openstellen voor andere mensen.

Vermijdende onzekere gehechtheid

Een ander mogelijk geval is dat van onveilig-vermijdende gehechtheid, wat betrekking heeft op banden met ouders die het kind afwijzen en niet op hem of haar reageren.

In dit geval went het kind eraan niet te vragen en niet tegen de ouder in te gaan, want zijn eisen worden onbeantwoord gelaten. In de adolescentie kan dit zich voortzetten als internaliserende stoornissen of stemming gerelateerde problemen. Hier leren jongeren zelfvoorzienend te zijn en worden ze gekenmerkt door het handhaven van een emotionele ontkoppeling. Daardoor vinden ze het moeilijk om met anderen te delen wat er met hen aan de hand is en minimaliseren of houden ze het voor zichzelf.

Gehechtheid tijdens de adolescentie: hoe je te binden

Zoals we al aangaven, is het belangrijk te begrijpen dat, net als alle relaties, elke levensfase andere eisen stelt. We moeten in staat zijn ons daaraan aan te passen. Hier zijn enkele tips om een betere band met adolescenten te bereiken vanuit het oogpunt van gehechtheid:

• In de band met hun ouders zoeken en hebben jongeren beschikbaarheid nodig, maar ook hun eigen ruimte. Er moet een evenwicht gevonden worden tussen belangstelling tonen, delen en hen privacy geven. Ze hebben zowel aandacht als vrijheid nodig om hun eigen beslissingen te nemen. In dit verband moeten volwassenen ook dichtbij hen zijn en hen begeleiden, maar zonder binnen te dringen en veranderingen te accepteren.
• In alle gevallen gaat het erom het werk voort te zetten of te versterken dat te maken heeft met emotionele intelligentie. Dialoog moet aangemoedigd worden, waarbij ze geholpen worden hun emoties te herkennen en te uiten. Ook om te ontdekken hoe ze de verschillende uitdagingen van hun leeftijd het hoofd kunnen bieden.
• Besteed aandacht aan abrupte veranderingen. Opvallend gedrag, zoals verlies van belangstelling voor iets wat ze leuk vonden, slechte schoolprestaties, en slaapproblemen kunnen erop wijzen dat de adolescent een moeilijke situatie doormaakt. Dit is een gelegenheid om ze te begeleiden, raad te geven, en in te grijpen als dat nodig is.

Er kan ook sprake zijn van het opnieuw leren van relaties

Tot slot is de adolescentie ook een stadium waarin we spanning en confrontatie aantreffen. Jongeren komen de volwassen wereld een frisse en vernieuwde blik brengen, met minder vooroordelen en nieuwe visies. Daarom moeten ouders ook stilstaan bij het potentieel dat ze bieden. Ze moeten aanvaarden dat ze een kritisch standpunt kunnen innemen ten aanzien van bepaalde leringen.

Daarom laat de adolescentie ons ook zien dat niet alles in steen gebeiteld is. Het is een gelegenheid om bepaalde mislukte of disfunctionele banden te helen en te herzien, om grenzen te stellen, toe te staan, te scheppen en relaties om te vormen.