Perinatale rouw: het lijden van een moeder
De dood van een foetus tijdens de zwangerschap is een zeer pijnlijke ervaring voor moeders. Perinatale rouw is een zeer gevoelig onderwerp, vooral omdat men het vaak negeert en niet de behandeling krijgt die het vereist.
Het kennen van de implicaties van perinataal verdriet vanuit het perspectief van de ouders kan nuttig zijn om de gevoelens in acht te nemen die uit dit soort verlies voortkomen.
In dit artikel zullen we de aspecten delen die perinatale rouw doen veranderen in een van de pijnlijkste vormen van lijden die een moeder kan ervaren. Het is nog steeds een onbekende vorm van verdriet voor mensen die nog nooit zo’n verlies hebben geleden.
Wat is perinatale rouw?
Bij het spreken over perinatale rouw en rouw bij zwangerschapsafbreking, maakt men een toespeling op de dood van een kind. Het wordt bepaald als perinataal verlies wanneer de dood optreedt tijdens de zwangerschap, bevalling of zelfs de eerste weken van het leven van de baby.
Alleen al door er aan te denken krijgen we het al koud. Helaas negeert men dit soort verlies meestal. Het krijgt weinig belang en wordt het zwijgen opgelegd door de omgeving. Terwijl het in werkelijkheid even pijnlijk en onverklaarbaar is als elk ander verlies.
Perinataal verdriet wordt meestal ingekaderd als ‘ongeoorloofd verdriet’. Achter dit kader bestaan hartverscheurende kreten.
Statistieken tonen aan dat het een frequente realiteit is; jaarlijks registreert men 10.265 miskramen. Het is een ondergeschikt aantal, behalve voor de ouders die een leven met hun baby gepland hadden.
Perinataal verdriet: pijnlijke details die veel mensen negeren
Veel ouders ontvangen het nieuws over de dood van hun kind in de baarmoeder via een echoscopist. Ze worden daarna alleen gelaten.
Hierna vindt een van de meest schokkende ervaringen plaats: de ‘bevalling’ van de baby. De ouders hebben geen keuze als het gaat om de procedure.
Helaas is er nergens ter wereld een wetgeving die hierover gaat. Daarom keren sociale diensten zich ervan af. Ze weigeren bepaalde onderzoeken en diensten voor de overleden baby te dekken.
Bovendien riskeren ouders die het geld niet hebben om het kind via medische procedures te laten verwijderen, dat het in pathologisch afval zal verdwijnen.
Een andere belangrijke factor die moeders doormaken wanneer zij worden geconfronteerd met perinatale rouw is dat, daar het kind doodgeboren is, het niet het recht heeft om een voor- of achternaam te hebben. De naam van de moeder staat wel op de geboorteakte. Het is een wrede paradox, dood in het leven.
Wat beschouwen velen als het pijnlijkste deel? Wat er vervolgens gebeurt, is dat de moeder wordt opgenomen op de kraamafdeling, waar ze haar verdriet moet confronteren met een soort van circus.
Ze moet namelijk het gehuil van andere baby’s horen en men plaatst haar achteloos en onvrijwillig in een omgeving die vol geluk is, terwijl alles wat ze zelf ziet grijs is.
Spanje is een leider geworden als het gaat om dit onderwerp. Er zijn nog steeds kraamklinieken die perinatale rouw negeren, maar in meer geavanceerde ziekenhuizen is de ‘rouwcirkel’ gecreëerd.
Men creëerde het om te voorkomen dat de ouders die net hun gezonde baby’s hadden gehad, werden gemengd met andere ouders die net hun kinderen verloren hadden.
Perinatale rouw overwinnen
Tijdens perinataal verdriet leven het leven en de dood in dezelfde ruimte, waardoor er een leegte achterblijft in de herinneringen van de ouders.
Specialisten raden aan dat ouders deze herinneringen valideren door dingen op te bergen in een doos die hen herinneren aan hun kind. Zoals echo’s en symbolische objecten die getuigen van het verdriet en die op een dag hun pijn zullen genezen.
Andere experts gaan in op het belang van een afscheidsritueel. Als het gaat om perinataal verlies, is er meestal geen manier om een receptie of begrafenis te organiseren.
Het is echter aan te bevelen om een symbolisch afscheid te nemen. Naar een speciale plaats gaan, iets belangrijks te schrijven of een herdenkingsgebaar te maken zoals het planten van een boom.
Wanneer het gaat om rouw die wordt geminimaliseerd door de omgeving, moet elke ouder een manier vinden om waarde te geven aan zijn eigen verdriet, het adequaat te behandelen en uiteindelijk te overwinnen.
Er zijn gelegenheden waarbij ouders te veel psychologische geneesmiddelen als ‘ elfmedicatie’ gebruiken. Dit kan het normale rouwproces voorkomen en zelfs ontsporen.
De maatschappij wakker maken
Wist je dat er elk jaar wereldwijd miljoenen baby’s sterven en hun families in verdriet achterlaten? Volgens statistieken is het aantal intra-uteriene sterfgevallen meer dan dat van hiv en malaria samen.
Tegelijkertijd genereren deze verliezen perinataal verdriet, dat psychologische effecten kan hebben die tientallen jaren aan kunnen houden.
Wist je dat de huidige maatschappij zich nog steeds niet bewust is van perinatale rouw? Vanwege dit gebrek aan bewustzijn, praat niemand over de baby’s die sterven in de baarmoeder van de moeder.
Het proces van verdriet is altijd normaal na een verlies, maar perinatale rouw heeft specifieke kenmerken die het anders maken.
Men beschouwd het echter nog steeds als ongeautoriseerd verdriet, genegeerd en geminimaliseerd. Dit betekent dat men bij veel gelegenheden het perinatale verdriet of verdriet bij zwangerschapsafbreking dat ouders doormaken niet publiekelijk erkent. Noch wordt het sociaal geuit.
Het maatschappelijke bewustzijn zal worden gewekt wanneer er eindelijk geen stilzwijgende kreten meer zijn en geen rouw meer in stilte.