De gevolgen van het gebruik van angst om je kinderen op te voeden
De meeste ouders doen hun best om hun kinderen zo goed mogelijk op te voeden. Sommige schadelijke strategieën zijn echter normaal geworden en tasten de emotionele veiligheid van kinderen dagelijks aan. Een daarvan is de schadelijke gewoonte van het gebruik van angst om kinderen op te voeden of, met andere woorden, ze bang te maken om ze te laten gehoorzamen. Het is een middel dat effectief lijkt, maar ernstige gevolgen heeft.
“Als je zo’n driftbui blijft houden, geef ik je aan een vreemde”, “Als je niet ophoudt met stout zijn, brengt de politie je naar de gevangenis “, enzovoort… Er zijn zoveel zinnen die voortkomen uit de creativiteit van ouders zonder hier emotioneel over na te denken, die het gevoel van angst vergroten zodat hun kinderen zich zullen gedragen zoals zij dat willen. Zelfs als dat betekent dat ze onzekere, angstige kinderen met een laag zelfbeeld creëren.
Waarom is het schadelijk om kinderen bang te maken zodat ze gehoorzamen?
Lichtvaardig uitgesproken woorden zijn een van de ergste vijanden van positieve communicatie. Dat komt omdat ze gezegd worden zonder veel na te denken over hun betekenis en zonder zich bewust te zijn van hun grote impact. Maar dat betekent niet dat ze niet kwetsend genoeg zijn om in het geheugen van een gekwetst kind gegrift te blijven staan.
Lichtvaardige bedreigingen of waarschuwingen kunnen onzekerheden opwekken die uiteindelijk de emotionele ontwikkeling van kinderen beïnvloeden. Angst is een zeer krachtige emotie die het lichaam en de geest van kinderen kan overnemen, waardoor ze een diepe angst voelen voor dingen of scenario’s die eigenlijk geen gevaar vormen.
Stel je bijvoorbeeld een gezin voor waarvan hun enige kind van de kleuterschool naar de basisschool gaat. En hoewel iedereen enthousiast was, dachten ze dat het een goed idee zou zijn om het kind te waarschuwen met zinnen als: “Wees braaf of je komt in de problemen”, “Pas op voor pestkoppen die je willen slaan”, “Speel met niemand tijdens de pauze” of “Oudere kinderen zijn slecht, blijf uit hun buurt.”
Hierdoor voelde het jongetje een diepe, fysieke angst om naar school te gaan en hij huilde ontroostbaar als hij daar werd achtergelaten. Hij voelde zich onzeker, doodsbang en angstig, en hij wist niet waarom zijn ouders hem achterlieten op een plek vol gevaren. De meest effectieve oplossing om zijn gedrag te verbeteren zou zijn geweest om hun spraak te veranderen en hem aan te moedigen met alle goede dingen over naar school gaan.
De gevolgen van het gebruik van angst om je kinderen op te voeden
Net als in het vorige voorbeeld zijn er veel gevallen waarin interne angsten zich uiteindelijk ontwikkelen door zinnen die in het geheugen van een kind gegrift staan. Van de moeder die zegt dat ze uit de buurt van honden moet blijven omdat ze bijten tot een vader die door vooroordelen een wantrouwen bij zijn kleintjes heeft ingeprent over buitenlandse mensen.
En wat voor ongegronde angst het ook met zich meebrengt om je kind op te voeden, het genereert alleen maar directe gevolgen in hun persoonlijkheid, zoals het verlies van hun gevoel van veiligheid, vertrouwen en eigenwaarde. Bovendien kunnen kinderen fobieën of irrationele angsten ontwikkelen die angst veroorzaken.
Dus als je wilt dat je kinderen zich aan de regels en grenzen houden, is het beter om je dagelijkse voorbeeld te gebruiken en te profiteren van dialoog en reflectie om ze bewust te maken van hun daden. Het heeft geen zin om ze bang te maken om zich op een bepaalde manier te gedragen. Motiveer ze liever om hun verantwoordelijkheden na te komen, omdat ze zich bewust zijn van hun verplichtingen.
Wat kunnen we doen om het gebruik van angst om onze kinderen op te voeden te voorkomen?
De eerste stap om te voorkomen dat je kinderen bang maakt om ze te laten gehoorzamen, is om de grote emotionele impact die dit met zich meebrengt in gedachten te houden. Denk daarom goed na over wat je gaat zeggen als je met je kinderen praat.
In plaats van angst of emotionele chantage te gebruiken, praat met hen met respect en empathie, zodat ze begrijpen dat bepaald gedrag onaanvaardbaar is en dat ze zich moeten houden aan de grenzen en regels die thuis zijn aangeleerd.
Als je hen adviseert over iets dat binnenkort in hun leven zal komen, probeer dat dan niet te doen vanuit het perspectief van constante waakzaamheid of angst. Want hoewel het waar is dat niet alles in de wereld rozengeur en maneschijn is (Engelse link), is het beter om kinderen aan te moedigen het beste van zichzelf te geven en zich op hun gemak te voelen in hun omgeving dan om angsten en fobieën op te wekken die hen alleen maar negatief zullen beïnvloeden.
Geef vanwege al het bovenstaande het goede voorbeeld en begeleid je kinderen om op te groeien met vertrouwen in zichzelf en het versterken van hun gevoel van eigenwaarde. En gebruik nooit terreur of psychologisch geweld om ze snel te laten gehoorzamen. Cultiveer in plaats daarvan waarden en grenzen thuis, zodat ze de gevolgen van hun gedrag begrijpen.
Alle aangehaalde bronnen zijn grondig gecontroleerd door ons team om hun kwaliteit, betrouwbaarheid, actualiteit en geldigheid te waarborgen. De bibliografie van dit artikel werd beschouwd als betrouwbaar en wetenschappelijk nauwkeurig.
- Cook, C. L., Li, Y. J., Newell, S. M., Cottrell, C. A., & Neel, R. (2018). The world is a scary place: Individual differences in belief in a dangerous world predict specific intergroup prejudices. Group Processes & Intergroup Relations, 21(4), 584–596. Recuperado de: https://doi.org/10.1177/1368430216670024
- (2022) Parents think—incorrectly—that teaching their children that the world is a bad place is likely best for them, The Journal of Positive Psychology, 17:2, 182-197, DOI: 10.1080/17439760.2021.2016907. Recuperado de: https://www.tandfonline.com/doi/abs/10.1080/17439760.2021.2016907
- Paolini C. Oiberman A. Mansilla M. (2017). Desarrollo cognitivo en la primera infancia: influencia de los factores de riesgo biológicos y ambientales. Argentina: UCES; 2017. Recuperado de: http://dspace.uces.edu.ar:8180/xmlui/handle/123456789/4289
- Valdiviezo Reyes, C. B., & Léon Loaiza, B. J. (2019). La sobreprotección familiar y la incidencia en el desarrollo de la autonomía e independencia de los niños de 0 a 3 años (Bachelor’s thesis). Recuperado de: http://repositorio.unemi.edu.ec/xmlui/handle/123456789/4763?locale-attribute=en