Herken de signalen van kindermishandeling

4 minuten

Beoordeeld en goedgekeurd door de psycholoog María Alejandra Castro Arbeláez.

Geschreven door Eva Maria Rodriguez Diego

Laatste update: 22 december, 2022

Het is belangrijk om te weten hoe je de signalen van kindermishandeling kan herkennen. Een mishandeld kind voelt zich wellicht te schuldig, beschaamd of bedreigd om dit zelf aan te geven.

Er zijn veel mensen die gedurende de week met onze kinderen contact hebben. Sterker nog, ouders hebben niet 24 uur per dag, 7 dagen per week zicht op wat er met hun kinderen gebeurt. Tenzij ze natuurlijk continue in de buurt zijn.

Daarom proberen ouders vertrouwen te hebben. Ze geloven erin dat anderen die op bepaalde momenten voor hun kinderen zorgen, net zo verantwoordelijk zijn als zij zelf.

Helaas is dit niet altijd het geval. Kinderen kunnen mishandeld worden door verschillende mensen. Dus hoe kunnen we het opmerken wanneer een kind wordt mishandeld? Wat zijn de signalen van kindermishandeling?

Symptomen en signalen van kindermishandeling

Een kind dat mishandeld wordt voelt zich wellicht schuldig, beschaamd of in de war. Ze kunnen zelfs bang zijn om te praten over degene die hen mishandelt. Zeker wanneer dit een ouder, een bekende of een vriend van de familie is.

Het kind kan hierdoor zelfs bang worden voor zijn ouders, verzorgers of vrienden van de familie.

Bij het ontdekken van de signalen van kindermishandeling is het belangrijk om uit te kijken naar onder andere de volgende waarschuwingstekens:

Minder interesse in vrienden of normale bezigheden.
Gedragsveranderingen, vijandigheid of agressief gedrag. Ook zie je vaak woede of hyperactiviteit.
Verandering van de cijfers op school.
Symptomen van depressie of (ongewone) angst.
Plotseling verlies van zelfvertrouwen.
Gebrek aan overzicht.
Veelvuldig spijbelen op school.
Weigeren met de schoolbus mee te gaan.
Liever op school blijven, omdat ze niet naar huis willen.
Pogingen om weg te lopen van huis.
Rebels gedrag.
Zelfmoordpogingen.

De signalen van kindermishandeling die hierboven genoemd worden, zijn echter waarschuwingssignalen. De specifieke signalen en symptomen hangen af van de aard van de mishandeling die het kind doormaakt.

Houd er ook rekening mee dat sommige signalen niet per definitie een teken hoeven te zijn van kindermishandeling.

Signalen van fysieke mishandeling

Wanneer er sprake is van fysieke mishandeling, tekent zich dit wellicht af op de lichamen van de kinderen. We benoemen een paar tekenen hiervan:

Onverklaarbaar letsel zoals blauwe plekken, breuken en brandwonden.
Verwondingen die niet kloppen met de uitleg.
Onbehandelde medische of tandheelkundige zaken.

Signalen van seksueel misbruik

Sexueel misbruik kan moeilijk te bespeuren zijn, omdat de misbruikers vaak zeer zorgvuldig te werk gaan en zichzelf schuil houden. Ze zorgen ervoor dat het kind zich schuldig voelt en daarbij bedreigen ze in sommige gevallen de kinderen ook.

Er zijn echter enkele signalen van seksueel misbruik bij minderjarigen vast te stellen. Daaronder vallen de volgende situaties:

Ongepast seksueel gedrag of kennis voor hun leeftijd.
SOA’s (seksueel overdraagbare aandoeningen).
Bloedvlekken in het ondergoed.
Moeite hebben met lopen of zitten.
Pijn aan de geslachtsdelen.
Andere gevallen van seksueel misbruik in de omgeving.

Signalen van emotionele kindermishandeling

Emotionele mishandeling kan een kind een hoop schade toebrengen. En hoewel deze manier van mishandeling moeilijker is aan te tonen, zijn er symptomen dat dit toch aannemelijk is waaronder:

Vertraging in de emotionele ontwikkeling of ongepaste emotionele ontwikkeling.
Verlies van zelfvertrouwen en zelfrespect.
Sociale isolatie.
Verlies van interesse of enthousiasme.
Depressie.
Veelvoorkomende hoofdpijn en buikpijn zonder aanleiding.
Ook ontwijkend gedrag, zoals weigeren naar school te gaan of de bus naar school te nemen.
Wanhopig op zoek zijn naar liefde.
Veranderingen in schoolprestaties of een plotselinge desinteresse in school.
Verlies van vaardigheden die ze eerst wel hadden.

Signalen van verwaarlozing of onvoldoende adequate zorg

Verwaarlozing is een ander type kindermishandeling. Je spreekt van verwaarlozing wanneer een kind onvoldoende aandacht krijgt van zijn ouders of verzorgers. De tekenen van verwaarlozing zijn als volgt:

Ten eerste slechte groei of gewichtstoename.
In de tweede plaats slechte hygiëne.
Een tekort aan kleding of benodigdheden voor hun uiterlijke verzorging.
Ze pakken eten of geld zonder toestemming.
Ze eten grote porties in een keer of bewaren het voor later.
Veel afwezigheid op school.
Een tekort aan medische en tandheelkundige verzorging.
Ongepaste emotionele veranderingen.
Onverschilligheid.

Het gedrag van de ouders

Soms kan het gedrag van een ouders een teken zijn dat zij hun kinderen mishandelen. De waarschuwingssignalen van ouders die hun kinderen mishandelen zijn deze:

De ouders tonen weinig interesse in hun kinderen.
Ouders lijken fysiek of emotioneel lijden van hun kinderen moeilijk waar te kunnen nemen.
Vaak ontkennen de ouders dat er thuis of op school problemen zijn. Ze kunnen zelfs hun kinderen de schuld geven voor mogelijke problemen.
Ouders die hun kinderen kleineren of bijvoorbeeld constant uitschelden.
Ouders omschrijven hun kinderen alleen in negatieve termen.
Ze verlangen naar de aandacht van de kinderen en worden jaloers wanneer andere familieleden deze aandacht krijgen.
De ouders eisen een ijzeren fysieke discipline en verwachten dit ook van de leraren en verzorgers.
Ook zijn de ouders veeleisend wanneer het neerkomt op fysieke prestaties of schoolprestaties.
Ze belemmeren hun kinderen in het contact leggen met anderen.
De ouders komen met tegenstrijdige of nutteloze verklaringen met betrekking tot verwondingen van hun kinderen.