5 karakteristieken van psychopathie bij kinderen

Geschreven en geverifieerd door de psycholoog María Alejandra Castro Arbeláez.

Laatste update: 15 oktober, 2018

In dit artikel willen we het hebben over enkele van de vroege waarschuwingssignalen van psychopathie bij kinderen. Deze signalen hebben te maken met verschillende houdingen en gedragingen.

De belangrijkste signalen hebben te maken met hoe het kind zich verhoudt tot zijn omgeving. Het kind is ook niet gemakkelijk in de omgang.

Psychopathie wordt gedefinieerd als een verandering van gedrag, veroorzaakt door persoonlijkheid of psychische stoornissen.

In wezen betekent dit dat de persoon die lijdt aan psychopathie, in dit geval een kind, beschikt over alle mentale en fysieke vermogens. Door storingen in de hersenen heeft hij zich echter niet op een adequate manier aangepast aan zijn omgeving.

Hoewel het woord ‘psychopaat‘ ons direct laat schrikken en we het gewoonlijk koppelen aan volwassenen, komen deze eigenschappen ook voor bij baby’s en kleine kinderen. De meeste volwassenen met psychopathie hebben er sinds hun kindertijd al symptomen van vertoond.

Het is echter noodzakelijk op te merken dat een psychopaat niet altijd het gestoorde, gewelddadige en criminele wezen is dat we in films zien.

Het kan gewoon gaan om een persoon met een gebrek aan empathie of gevoeligheid, zoals we hieronder zullen beschrijven.

5 kenmerken van psychopathie bij kinderen

Hoe herken je een kind met psychopathische trekken? Kinderen die aan een vorm van psychopathie lijden, vertonen gewoonlijk één of meer van deze gedragsproblemen:

• Ze zijn egocentrisch, niet in staat om te delen en zeer veeleisend en inflexibel naar hun ouders toe.
• Deze kinderen hebben de neiging om ongehoorzaam te zijn. Als ze opletten, is dat meestal alleen wanneer er gedreigd wordt. Ze proberen weg te komen met ongehoorzaamheid en dergelijke.
• Emoties worden nauwelijks getoond. Juist bij kinderen zijn emoties altijd heel duidelijk waarneembaar. Als een kind zijn reacties op de omgeving nauwelijks naar buiten brengt, kan dit een teken zijn van psychopathie.
• Deze kinderen voelen weinig empathie.Ze hebben veel moeite met het identificeren en interpreteren van de emoties van anderen. Het zal daardoor voor hen moeilijk zijn om een emotionele relatie met een andere persoon aan te gaan.
• Ze zijn ongevoelig. Ze voelen zich niet schuldig, hebben geen spijt en verontschuldigen zich niet voor hun wangedrag. Deze kinderen hebben vaak een zeer dominant gedrag, hetzij in de vorm van verbale of lichamelijke agressie.

Bij adolescenten is vooral de neiging om te rebelleren en de regels te overtreden een belangrijke indicator van psychopathie. 

Er kan ook consumptie van schadelijke stoffen in het spel zijn, zoals alcohol, tabak of drugs. Er zijn natuurlijk ook veel jongeren zijn die deze producten consumeren zonder dat er sprake is van psychopathie of psychopathische trekken.

De diagnose van psychopathie bij kinderen

Zoals we eerder hebben opgemerkt, kunnen sommige van deze gedragingen simpelweg kenmerken van de persoonlijkheid van het kind zijn. Psychopathische karakteristieken worden echter gekenmerkt door het feit dat ze niet verdwijnen met de tijd.

Ze verschijnen meestal rond de leeftijd van 5, wanneer het kind begint zijn sociale contacten uit te breiden.

Bij een kind dat niet psychopathisch is, verdwijnen deze slechte gedragingen en houdingen wanneer ze de normen en waarden leren die horen bij sociaal samenzijn.  Straf is, volgens deskundigen, niet de ideale manier om hun gedrag te corrigeren.

Psychopaten hebben al hun mentale en fysieke vermogens. Hun probleem is dat ze zich niet op adequate wijze kunnen aanpassen aan hun omgeving.

Straf werkt namelijk niet bij kinderen met psychopathie omdat zij zich niet schuldig voelen over wat ze gedaan hebben.

Hun aangeboren agressiviteit maakt het onmogelijk voor hen om de pijn van een ander te voelen of medelijden met hen te hebben. Zelfs als het gaat om hun beste vrienden of naaste familie.

Vergeet niet: geweld hoeft niet altijd fysiek te zijn. Er is ook zoiets als psychologisch en verbaal geweld en misbruik.

Moderne technologische ontwikkelingen stellen ons in staat om de reacties van de hersenen op bepaalde prikkels te meten. Dat kan ons helpen  psychopathische eigenschappen vast te stellen via positronemissietomografie .

Wat zijn de oorzaken van psychopathie bij kinderen?

Zoals alle psychische stoornissen heeft psychopathie geen unieke en speciale oorzaak.We moeten daarom denken aan een combinatie van factoren.

Er zijn in grote lijnen drie soorten oorzaken voor deze psychopathische eigenschappen:

• Genetische factoren: kinderen van wie de ouders, grootouders of andere naaste verwanten psychopathische eigenschappen hebben, zullen deze waarschijnlijk vaker presenteren. Hetzelfde gebeurt met tweelingen.
• Biologische factoren: hersenbeschadiging of disfunctie kan leiden tot psychopathie. Ook kan een slechte verbinding tussen de amygdala (die verantwoordelijk is voor het reguleren van emoties) en de prefrontale cortex een oorzaak zijn voor deze aandoening.
• Psychologische factoren: een psychische kwetsbaarheid, geactiveerd door specifieke omstandigheden vanuit de omgeving, zoals geweld of misbruik, kan leiden tot psychopathisch gedrag.

Behandelingsadvies

Volgens psychologen van het University College London komt psychopathie voor bij één op de honderd kinderen. Psychologische therapie is een zeer complexe behandeling voor deze gevallen.

Reden daarvoor is dat de patiënten zelf geen oprechte en open communicatie met anderen kunnen hebben. En vooral niet met iemand die ze niet kennen, zoals een therapeut.

Een intense, duurzame psychologische behandeling in een instelling kan echter werken. Essentieel daarbij is de deskundigheid van de therapeut en interdisciplinaire teams.

Dit laatste is belangrijk, omdat het enorm uitputtend kan zijn voor één persoon de behandeling van psychopathie op zich te nemen.